Tại cảng cá Mỹ Tân, xã Thanh Hải (Ninh Hải), để ngăn chặn khai thác IUU, lực lượng chức năng kiểm soát toàn bộ tàu cá ra vào, giám sát sản lượng thủy sản bốc dỡ qua cảng; kiểm tra nhật ký khai thác, sổ tàu thuyền, nhật ký hành trình... Nhờ tích cực triển khai đồng bộ các giải pháp đã giúp ngư dân nâng cao ý thức chấp hành pháp luật trong khai thác hải sản. Ngư dân Nguyễn Thanh Hậu, chủ tàu cá NT 90110 TS hành nghề lưới vây mỗi tháng đi biển hai chuyến, mỗi chuyến biển kéo dài 15 ngày khai thác ở khu vực đảo Đá Lát, thuộc quần đảo Trường Sa, cho biết: Tôi được Chi cục Thủy sản và địa phương tuyên truyền nên tuyệt đối không khai thác vùng biển nước ngoài, chỉ khai thác ở vùng biển của Việt Nam để đảm bảo an toàn. Khi tàu cá rời cảng đến khi cập cảng phải bật thiết bị giám sát hành trình liên tục để lực lượng chức năng theo dõi, giám sát. Trường hợp mất tín hiệu phải báo cho đơn vị cung cấp thiết bị xử lý. Khi vào cập cảng báo cáo sản lượng khai thác, nộp đầy đủ giấy tờ cho lực lượng chức năng kiểm tra, sau khi đã ký đầy đủ giấy tờ tàu cá mới tiếp tục được rời cảng.
Ngư dân Ninh Hải vươn khơi khai thác hải sản. Ảnh: Văn Nỷ
Trực tiếp kiểm tra hồ sơ tàu cá của ngư dân, ông Huỳnh Hải, Trưởng cảng cá Mỹ Tân, cho biết: Qua quá trình vận động và chúng tôi kiểm tra thực tế, đến thời điểm này hầu như tất cả bà con ngư dân đều chấp hành thực hiện tốt các quy định về chống khai thác IUU. Ngư dân chấp hành nộp đầy đủ các loại sổ sách, giấy tờ yêu cầu ngư dân ra khơi khai thác hải sản đều thực hiện đúng các quy định.
Theo Chi cục Thủy sản tỉnh, toàn tỉnh hiện có 2.302 tàu cá, trong đó tổng số tàu cá từ 15m trở lên là 869 chiếc đã được cấp giấy phép khai thác thủy sản; 862/862 tàu cá đang hoạt động lắp thiết bị giám sát hành trình, đạt 100%. Thông qua công tác tuyên truyền và giám sát hệ thống dữ liệu tàu cá đã giúp phát hiện, cảnh báo nhiều trường hợp tàu cá có nguy cơ vượt ranh giới trên biển để khai thác hải sản, nhờ đó trong năm 2023 và đến tháng 6/2024 không có trường hợp tàu cá Ninh Thuận tham gia khai thác xâm phạm, vi phạm vùng biển nước ngoài bị bắt giữ.
Công tác truy xuất nguồn gốc sản phẩm khai thác cũng được triển khai thực hiện nghiêm túc, 100% tàu cá hoạt động vùng khơi đều được kiểm tra trước khi rời cảng và cập cảng. Tỉnh cũng đã tổ chức hướng dẫn thực hiện triển khai hệ thống phần mềm truy xuất nguồn gốc thủy sản điện tử vào ngày 21/2/2024, đến thời điểm hiện tại các lực lượng Bộ đội Biên phòng tỉnh, cảng cá tỉnh, Chi cục Thủy sản đều đã có thể tham gia thao tác trên hệ thống. UBND tỉnh cũng đã chỉ đạo các cảng cá tổ chức hướng dẫn cài đặt phần mềm cho 3.878 trường hợp.
Tàu cá của ngư Ninh Hải vươn khơi khai thác hải sản. Ảnh: M.Hà
Trong thời gian tới, tỉnh tiếp tục tăng cường kiểm tra, kiểm soát tại các cửa biển, kiên quyết không cho tàu cá tham gia khai thác hải sản đối với các tàu chưa lắp giám sát hành trình, chưa đánh dấu tàu cá, chưa được cấp cấp giấy phép. Ngăn chặn các tàu cá có dấu hiệu vi phạm ranh giới cho phép trên biển khi khai thác hải sản trái phép. Xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm khai thác IUU và công bố rộng rãi hành vi vi phạm để ngư dân được biết. Đặc biệt, các trường hợp tàu cá có hoạt động khai thác hải sản nhưng cố tình không lắp đặt hoặc có lắp đặt thiết bị VMS nhưng không duy trì tín hiệu trong thời gian hoạt động trên biển; vi phạm vùng biển nước ngoài để khai thác hải sản. Lập danh sách tàu cá chưa lắp đặt VMS; tổ chức khai thác, vận hành, sử dụng có hiệu quả hệ thống giám sát tàu cá để theo dõi, giám sát tàu cá hoạt động trên biển. Tiếp tục tổ chức triển khai đúng quy định về công tác kiểm soát tàu cá ra vào cảng, kiểm soát sản lượng hải sản bốc dỡ qua cảng đảm bảo theo chuỗi; thực hiện công tác truy xuất nguồn gốc hải sản khai thác theo quy định có sự kiểm tra đối chiếu dữ liệu từ nhật ký khai thác, cơ sở dữ liệu nghề cá quốc gia và hệ thống giám sát hành trình tàu cá.
Anh Tuấn