Mô tả cây
Cây to cao 7-12m, có thể cao tới 20-25m, thân nhẵn, ít phân nhánh, vỏ cây màu xám tro nhưng khi bẻ có màu vàng nhạt. Lá to 2-3 lần kép lông chim, dài tới 2m. Lá chét hình bầu dục, nguyên, đầu nhọn, dài 7,5-15cm, rộng 5-6,5cm. Hoa màu đỏ tím, to mẫm, mọc thành chùm ở đầu cành, dài tới 1m, 5 nhị trong đó có 1 nhị nhỏ hơn. Quả nang to, dài tới 50-80cm, rộng 5-7cm, trong chứa hạt, bao quanh có một màng mỏng, bóng và trong, hơi thành hình chữ nhật.
Công dụng và liều dùng
Hạt núc nác là một vị thuốc chữa ho lâu ngày, viêm khí quản, đau dạ dày. Ngày uống 2 đến 3g dưới dạng thuốc sắc (chữa ho) hay sấy khô tán nhỏ (chữa đau dạ dày). Dùng ngoài tán bột rắc lên vết lở loét mụn nhọt vỡ lâu ngày không liền miệng, không kể liều lượng.
Vỏ núc nác chữa đi ngoài, đi lỵ, thuốc bổ chat, chữa dị ứng bệnh ngoài da, còn dùng để nhuộm màu vàng. Ngày dùng 5-10g vỏ khô dưới dạng thuốc sắc. Dùng ngoài không kể liều lượng.
Đơn thuốc có vị núc nác
Chữa viêm phế quản, ho lâu ngày: Mộc hồ điệp (hạt núc nác) 10g, đường phèn hay kẹo mạch nha 30g, nước 300ml sắc còn 200ml. Chia 3 lần uống trong ngày.
Chữa lở loét do sơn ăn: Vỏ núc nác tươi giã nát, thêm rượu 30-400 vào cứ 1 phần vỏ, 3 phần rượu, ngâm vào khoảng 2-3 giờ. Dùng rượu này bôi vào nơi lở sơn. Ngày bôi 3-4 lần. Chỉ 2-3 ngày là khỏi.
Đức Doãn (Theo Những Cây thuốc và Vị thuốc Việt Nam)