Những người mẹ Việt Nam anh hùng

(NTO) Chiến tranh đã lùi xa, quê hương đã bình yên, thay da đổi thịt từng ngày… Nhưng ký ức về những ngày đau thương, gian khổ và nỗi đau mất chồng, mất con… có lẽ chưa bao giờ nguôi trong lòng mỗi người Mẹ Việt Nam Anh hùng…!

Một ngày đầu tháng 3, chúng tôi về lại làng biển Sơn Hải, xã Phước Dinh, huyện Thuận Nam - ngôi làng của những Bà mẹ anh hùng sinh ra những người con anh dũng đã hiến trọn đời mình cho Tổ quốc, quê hương. Xã Phước Dinh có đến 19 người mẹ đã được Nhà nước phong tặng danh hiệu Bà mẹ Việt Nam Anh hùng, nhưng đến nay chỉ còn 2 mẹ còn sống, đó là Mẹ Nguyễn Thị Riềng và Nguyễn Thị Nén đều ở thôn Sơn Hải.

 
Đồng chí Đỗ Thị Bích Liên, Chủ tịch UBMTTQVN tỉnh thăm, tặng quà Bà mẹ VNAH Nguyễn Thị Nén nhân Ngày Thương binh - Liệt sỹ.

So với lần đến thăm mẹ vào dịp kỷ niệm Ngày Thương binh-liệt sỹ 27-7-2013, sức khỏe Mẹ Nén đã yếu hơn nhiều. Bước sang tuổi 91, mắt Mẹ đã mờ, chân cũng yếu nên ít đi lại hơn… nhưng trí nhớ thì vẫn còn minh mẫn lắm. Tuy không còn tự rót nước, dọn bánh mời khách như lần trước chúng tôi đến thăm, nhưng khi chị Lê Thị Kim Lan - người cháu dâu gọi Mẹ bằng cô vừa giới thiệu có “nhà báo trên tỉnh” về, Mẹ nắm chặt tay tôi tỏ vẻ vui mừng, xúc động.

Mẹ Nguyễn Thị Nén sinh ra và lớn lên ở làng biển nghèo Sơn Hải. Mẹ và chồng là ông Nguyễn Văn Dật chỉ có một người con trai, chính là liệt sỹ Nguyễn Văn Minh (Đực). Năm 1948, ông Nguyễn Văn Dật bệnh nặng rồi qua đời khi con trai chỉ mới 2 tuổi. Mẹ một mình tần tảo vừa nuôi con, vừa một lòng cùng dân làng Sơn Hải ủng hộ cách mạng đi qua 2 cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ. Năm 1965, anh Minh thoát ly tham gia cách mạng, được phân công tác về đơn vị 112- Bộ đội địa phương Thuận Nam. Năm 1972, anh hy sinh tại núi Ma Vít (CK35) trên đường đi tải đạn. Mẹ biến đau thương thành niềm tự hào và động lực để tiếp tục bám đất, bám làng góp phần giải phóng quê hương. Mẹ được Nhà nước phong tặng danh hiệu Bà mẹ Việt Nam Anh hùng vào tháng 12-1994.

 
Bà mẹ VNAH Nguyễn Thị Riềng hiện đang sống cùng gia đình người con trai là anh Phạm Lủn.

Mẹ Nguyễn Thị Riềng năm nay cũng đã bước sang tuổi 97, sức khỏe cũng đã yếu đi nhiều. Mẹ Riềng có cả thảy 6 người con, trong đó người con thứ 3 là liệt sỹ Phạm Chuẩn và người con nuôi (gọi mẹ bằng dì ruột) là liệt sỹ Nguyễn Chơn đã hy sinh vì sự nghiệp giải phóng dân tộc. Từ nỗi đau mất con đã chuyển thành sức mạnh tinh thần và Mẹ vẫn một lòng nuôi dấu cán bộ, tìm cách tiếp tế lương thực, vũ khí cho cách mạng. Sau ngày giải phóng, Mẹ cùng những người con còn lại tiếp tục tham gia xây dựng quê hương. Nay tuổi đã cao, sức yếu… nhưng “quê hương yên bình, con cháu được học hành… thế là Mẹ vui, Mẹ mãn nguyện lắm”- Mẹ Riềng chia sẻ.

Chia tay các Mẹ Sơn Hải, chúng tôi ngược về làng biển Cà Ná, thăm mẹ Việt Nam Anh hùng Nguyễn Thị Hự. Đây cũng không phải là lần đầu tiên gặp, nhưng chúng tôi vẫn bị thu hút vào những câu chuyện Mẹ kể ngay từ phút đầu tiên. Đó là những ngày tháng gian khổ cùng chồng con tham gia cách mạng, nuôi dấu cán bộ ở làng Xuân Cảnh (Phú Yên), rồi những lần vào tù ra khám, phải chịu những đòn tra tấn dã man… những lần tiễn con đi và đón nhận nỗi đau xé lòng khi chồng, con hy sinh vì Tổ quốc…! “Chồng và 3 người con trai của Mẹ đã ra đi mãi mãi không về… nhưng hôm nay, các con của Mẹ là những cán bộ, chiến sỹ ở Ban CHQS huyện Thuận Nam vẫn làm Mẹ ấm lòng”, - Mẹ Hự xúc động, rồi hỏi thăm chúng tôi tình hình sức khỏe của Mẹ Dọn, Mẹ Riềng, Mẹ Nén, Mẹ Kim… - những Bà mẹ Việt Nam Anh hùng của Ninh Thuận. Mắt xa xăm nhìn ra biển, Mẹ như nói với lòng mình “..Ao ước được một lần ra Côn Đảo, bởi hơn ai hết Mẹ hiểu nỗi đau của những trận đòn tra tấn tù đày… Mẹ muốn được một lần thắp nén hương thơm, thành kính viếng linh hồn những đồng đội đã khuất ở Côn Đảo”.

 
Bà mẹ VNAH Lê Thị Hự cùng chắt ngoại của mình.

Ấp ủ mong muốn ấy, ngày ngày Mẹ Hự vẫn giữ thói quen tắm biển, tập thể dục, giúp con nuôi dạy các cháu, chắt của mình… vừa để rèn luyện sức khỏe, vừa là niềm vui…

Chia tay những Bà mẹ Việt Nam Anh hùng, chúng tôi trở về trên con đường mới rải nhựa thênh thang…lòng tự hỏi “có sách, bút nào viết hết được công ơn các Mẹ- những người Mẹ Việt Nam anh dũng, kiên trung biến đau thương thành hành động, biến mất mát thành niềm tin… để thế hệ cháu, con của Mẹ có hòa bình, thống nhất hôm nay.

Thế hệ trẻ chúng con hôm nay xin kính cẩn trước các Mẹ - những người Mẹ của hàng ngàn, hàng triệu người con Việt Nam như lời Chạc sỹ Khúc Đình Duẩn đã viết “Tự hào chúng con có Mẹ Việt Nam anh hùng”!