Diện mạo mới cho nông nghiệp, nông thôn

Đồng chí Nguyễn Đức Thu
Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn

(NTO) Năm 2013 thời tiết có nhiều diễn biến khó lường như hạn hán đầu năm gây ra thiếu nước trong vụ đông-xuân, hè-thu, xuất hiện cả 3 loại dịch bệnh trên đàn gia súc, gia cầm và dịch H5N1 trên đàn chim yến; ngư trường khai thác không thuận lợi trong vụ cá Nam. Nhưng nhờ sự chỉ đạo kịp thời của UBND tỉnh, sự chủ động phối hợp giữa các ngành liên quan và các địa phương, cùng với sự nỗ lực của nông dân nên sản xuất nông - lâm nghiệp, thủy sản vẫn duy trì tốc độ tăng trưởng giá trị sản xuất vượt kế hoạch được giao và cao hơn mức tăng bình quân chung của cả giai đoạn 2011-2015.

Sản xuất nông nghiệp, thủy sản có sự chuyển dịch về cơ cấu mà điển hình sản xuất giống thủy sản tiếp tục thể hiện là ngành sản xuất có tốc độ tăng cao cả về sản lượng và giá trị gia tăng, thu hút nhiều doanh nghiệp đầu tư mở rộng quy mô sản xuất; khai thác hải sản biển xa là ngành mang lại thu nhập khá, kích thích ngư dân đóng mới, nâng công suất tàu thuyền tăng thêm 13,5%, giá trị kim ngạch xuất khẩu thủy sản tăng 46% so với năm 2012.

 
Nông dân xã Phước Dinh, huyện Thuận Nam thu hoạch tôm thẻ chân trắng.
Ảnh: Duy Anh

Cơ cấu sản phẩm trong nông nghiệp có sự chuyển biến theo hướng gia tăng giá trị cây ăn quả, cây công nghiệp với các sản phẩm chủ yếu là nho, táo, mít, mía cây và các con nuôi có lợi thế cạnh tranh như dê, cừu có xu hướng tăng đàn, tăng giá trị, đang được đầu tư mở rộng quy mô sản xuất; có nhiều trang trại chăn nuôi heo theo hướng công nghiệp được đầu tư mới và mở rộng quy mô. Chất lượng đàn bò, dê cừu tiếp tục được cải thiện đạt tỷ lệ Sind hóa đàn bò là 38%, nạc hóa đàn heo là 70%. Chương trình xây dựng nông thôn mới bước đầu tạo ra phong trào thu hút sự quan tâm của các tầng lớp nhân dân và doanh nghiệp từ gói hỗ trợ 55 tỷ đồng, năm 2013 hoàn thành 33,7km đường giao thông nông thôn. Vệ sinh môi trường nông thôn tiếp tục được cải thiện với tỷ lệ dân có nước hợp vệ sinh đạt 84%, tăng 1% và tỷ lệ hộ có công trình vệ sinh đạt 66%, tăng 3% so với năm 2012; rừng phòng hộ, đặc dụng được bảo vệ, không để xảy ra các vụ cháy gây thiệt hại lớn; không có các vụ phá rừng quy mô lớn, nghiêm trọng. Năm 2013 cũng là năm mà nhiều công trình thủy lợi được đầu tư xây dụng trong nhiều năm qua được đưa vào tích nước, phục vụ tưới như hồ Sông Biêu, Lanh Ra, Bà Râu…đã góp phần tích cực khắc phục hạn hán trong những tháng đầu năm.

Kết qủa 3 năm triển khai thực hiện kế hoạch 5 năm 2011-2015, nhiều mục tiêu quan trọng về phát triển nông nghiệp, nông thôn tỉnh nhà đạt khá, có chỉ tiêu đã hoàn thành vượt mức kế hoạch 5 năm. Đó là các chỉ tiêu về tốc độ tăng trưởng gía trị sản xuất bình quân 3 năm đạt 7,8% (KH là 6-7%), giá trị sản xuất trên ha chủ động nước đạt trên 100 triệu đồng, tỷ lệ Sind hóa đàn bò đạt 38%; có khả năng các chỉ tiêu về sản lượng lương thực, sản lượng tôm giống, sản lượng hải sản khai thác…đều đạt và vượt chỉ tiêu kế hoạch 5 năm. Tuy nhiên, một số chỉ tiêu còn đạt thấp như sản lượng nho, tổng đàn gia súc, độ che phủ rừng.

 
Hồ thủy lợi Lanh Ra (Ninh Phước) với dung tích gần 14 triệu m3
phục vụ tưới hơn 1.700 ha đất nông nghiệp trên địa bàn xã Phước Vinh, huyện Ninh Phước.
Ảnh: Văn Miên

Trong 2 năm 2014-2015, nhiệm vụ trọng tâm của ngành tiếp tục mở rộng quy mô sản xuất tại các vùng tưới các hồ thủy lợi mới đưa vào khai thác. Phát triển ngành nông nghiệp theo hướng nâng cao chất lượng, sản xuất sạch để phát triển bền vững, chuyển dịch mạnh cơ cấu nội bộ ngành để nâng cao hiệu quả sản xuất phù hợp với điều kiện từng vùng theo nhu cầu thị trường, đẩy mạnh ứng dụng khoa học-kỹ thuật mới vào sản xuất.

Để thực hiện được những nhiệm vụ trọng tâm nêu trên, trong năm 2014 ngành sẽ tập trung vào các nhóm giải pháp chính, đó là: Hoàn thành các quy hoạch chi tiết trong sản xuất nông- lâm- thuỷ sản và thủy lợi để phục vụ chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp như quy hoạch chăn nuôi gia súc có sừng và đồng cỏ; quy hoạch nuôi trồng thủy sản, quy hoạch sản xuất muối; quy hoạch thủy lợi thích ứng với biến đổi khí hậu; quy hoạch vùng sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao. Triển khai thực hiện kế hoạch hành động để thực hiện Đề án tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Tiếp tục chỉ đạo nhân rộng các mô hình sản xuất trong nông nghiệp, thuỷ sản theo kế hoạch đã được Chủ tịch UBND tỉnh phê duyệt và triển khai các hình thức tổ chức sản xuất dịch vụ có hiệu quả ở nông thôn. Chuẩn bị phương án chống hạn, chống lũ và các phương án phòng, ứng phó với dịch bệnh cây trồng, gia súc, gia cầm và con nuôi thủy sản.

Đối với Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới, sẽ tham mưu cơ chế hỗ trợ vốn ngân sách cho nhân rộng các mô hình có hiệu quả sử dụng nguồn vốn thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới; phân công và chỉ đạo các đơn vị thuộc Sở lồng ghép các hoạt động để hỗ trợ các xã điểm phát triển sản xuất, mô hình tổ chức, liên kết sản xuất để nâng cao thu nhập một cách bền vững.

 
Đồng lúa mùa xuân. Ảnh: Văn Bửu

Đối với sản xuất thủy sản, sẽ triển khai Đề án tổ chức lại nghề khai thác hải sản và chuyển đổi nghề cho ngư dân. Tham mưu triển khai thực hiện chính sách hỗ trợ cho ngư dân khai thác biển xa và đầu tư phát triển tàu cá công suất lớn; phối hợp với chính quyền địa phương thành lập các tổ đội khai thác xa bờ. Bên cạnh đó tăng cường các hoạt động quản lý chất lượng sản phẩm nông- lâm- thuỷ sản, tập trung cho công tác tuyên truyền, tổ chức kiểm tra về điều kiện bảo đảm ATVSTP các cơ sở sản xuất nông- lâm, thủy sản; hỗ trợ xây dựng mô hình áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo quy định đối với các cơ sở chế biến nông- lâm- thủy sản. Triển khai có hiệu quả công tác quản lý bảo vệ rừng, trồng rừng phòng hộ, đặc dụng từ nguồn vốn các chương trình dự án và trồng rừng sản xuất bằng nguồn vốn của các thành phần kinh tế.

Những kết quả đạt được trong 3 năm qua, với sự tích cực chủ động của các cấp, các ngành và bà con nông dân; cùng với những thuận lợi cơ bản do một số công trình, dự án trọng điểm phục vụ nông nghiệp của tỉnh đã đầu tư bắt đầu phát huy hiệu quả, nhất là hệ thống kênh mương thuộc các hồ thủy lợi vừa và nhỏ; công tác chuyển giao khoa học-kỹ thuật từ nguồn vốn của các chương trình, dự án đã thu được nhiều thành tựu, là tiền đề để tiếp tục nhân rộng trong thời gian tới. Năm 2014-2015 ngành Nông nghiệp sẽ tiếp tục quyết liệt trong chỉ đạo sản xuất để đạt được kết quả cao nhất, góp phần hoàn thành thắng lợi các chỉ tiêu của Kế hoạch 5 năm 2011-2015 và Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XII đề ra.