Tăng trưởng kinh tế sẽ được cải thiện nhờ các biện pháp tích cực của Chính phủ Việt Nam nhằm giải quyết các vấn đề của khu vực ngân hàng. Vấn đề nợ xấu chỉ có thể được giải quyết khi có sự phối hợp liên ngành mạnh mẽ. Giải quyết được vấn đề nợ xấu sẽ tạo điều kiện hạ thấp lãi suất một cách ổn định, mà không làm gia tăng lạm phát – đây là nhận định của Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB) trong một báo cáo quan trọng được công bố hôm nay (2/10).
Nợ xấu là một vấn đề lớn đối với nền kinh tế Việt Nam
Ông Tomoyuki Kimura, Giám đốc Quốc gia ADB tại Việt Nam cho biết: ADB giữ nguyên dự báo về tăng trưởng GDP của Việt Nam là 5,2% trong năm 2013, và cho rằng những tiến bộ dần dần đạt được trong quá trình xử lý nợ xấu sẽ giúp cho tốc độ tăng trưởng đạt 5,5% trong năm tới.
Một dự dự báo tích cực của ADB về lạm phát trong báo cáo cập nhật (ADO) được điều chỉnh giảm xuống còn 6,5% trong năm nay, do lạm phát giá lương thực đã giảm nhanh hơn dự kiến. Lạm phát được dự báo sẽ tăng lên khoảng 7,2% trong năm 2014, do chính sách nới lỏng tiền tệ và nguồn vốn khả dụng tăng.
Bản báo cáo cập nhật ADO đánh giá cao những bước đi tích cực của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam trong việc xử lý nợ xấu của khu vực ngân hàng, đặc biệt là việc thành lập Công ty Quản lý Tài sản Việt Nam (VAMC).
Tuy nhiên, báo cáo cũng lưu ý rằng, thành công của VAMC còn phụ thuộc vào các quy định luật pháp và chính sách hỗ trợ khác không thuộc chức năng, nhiệm vụ trực tiếp của Ngân hàng Nhà nước. Bản báo cáo cũng bày tỏ quan ngại về tình trạng chậm trễ trong việc thực hiện các chuẩn mực mới về phân loại nợ và trích lập dự phòng.
“Việc thành lập VAMC là một bước đi rất tích cực, song thành công của VAMC phụ thuộc vào việc cải thiện khuôn khổ pháp lý để xử lý các tài sản bảo đảm, việc này đòi hỏi phải có sự phối hợp liên ngành mạnh mẽ,” ông Tomoyuki Kimura, Giám đốc Quốc gia ADB tại Việt Nam phát biểu.
Ông Kimura cũng cho rằng, “Nếu thực hiện được các chuẩn mực mới về phân loại nợ và trích lập dự phòng thì đã có thể giảm bớt được rủi ro đối với hệ thống ngân hàng và cải thiện lòng tin của các nhà đầu tư."
Mặc dù lãi suất chính sách đã giảm, song theo đánh giá của ADB, tăng trưởng tín dụng vẫn bị hạn chế bởi các bản cân đối tài sản yếu kém của các ngân hàng thương mại, những mối quan ngại về tình hình tài chính của người vay, thị trường bất động sản èo uột và cầu tín dụng thấp. Bản báo cáo ADO cập nhật cho rằng đạt được tiến bộ trong xử lý nợ xấu sẽ cho phép tiếp tục hạ thấp lãi suất và tăng thêm nguồn vốn cho khu vực sản xuất kinh doanh của nền kinh tế.
“Những tiến bộ dần dần trong việc xử lý nợ xấu sẽ cải thiện được lòng tin của doanh nghiệp,“ ông Kimura nói thêm. “Khi đó, các biện pháp kích thích chính sách, bao gồm việc cắt giảm lãi suất trong năm nay sẽ tạo động lực cải thiện hoạt động tín dụng và thúc đẩy tăng trưởng GDP.”
ADB khuyến nghị, nếu không đẩy nhanh tiến độ cải cách cơ cấu đối với các ngân hàng thương mại và doanh nghiệp nhà nước, thì nền kinh tế có thể phải đối mặt với một giai đoạn tăng trưởng yếu ớt kéo dài, dưới mức 7%-8% đã đạt được trong giai đoạn 2002-2007.
Xử lý nợ xấu sẽ cải thiện lòng tin doanh nghiệp
Dự báo của ADB về tình hình kinh tế Việt Nam năm 2014 dựa trên giả định rằng chính phủ sẽ đạt được tiến bộ dần dần trong những chương trình cải cách, và tiếp tục duy trì được ổn định kinh tế vĩ mô.
Chuyên gia kinh tế của ADB, ông Mellor cho biết: “Tăng trưởng được dự báo sẽ tăng nhẹ trong năm 2014, so với năm nay. Tiến bộ dần dần trong quá trình xử lý nợ xấu sẽ cải thiện lòng tin của doanh nghiệp. Khi đó, các biện pháp kích thích chính sách, bao gồm việc hạ thấp lãi suất trong năm nay, sẽ tạo đà cho tăng trưởng”.
Ngoài ra, theo dự đoán của vị chuyên gia kinh tế này: Một số biện pháp kích thích tài khóa cũng có khả năng sẽ được áp dụng. Bộ Tài chính dự kiến sẽ nâng chỉ tiêu thâm hụt ngân sách lên trên 5% GDP trong năm sau, trong bối cảnh giảm nguồn thu. Cuối cùng, tình hình thương mại toàn cầu dự báo cũng sẽ cải thiện phần nào trong năm 2014.
Tiến bộ trong quá trình củng cố hệ thống ngân hàng được dự báo sẽ không ổn định. Mức độ cấp vốn hiện tại cho Công ty Quản lý Tài sản Việt Nam chắc hẳn sẽ không đủ để xử lý một lượng nợ xấu khổng lồ. Hiện nay vẫn chưa rõ liệu chính phủ có bổ sung thêm vốn cho công ty quản lý tài sản, hay tái vốn hóa cho các ngân hàng thương mại quốc doanh hay không. Thành công của chương trình xử lý nợ xấu còn phụ thuộc vào việc tăng cường khuôn khổ pháp luật về phá sản và thiết lập cơ chế định giá và đấu giá nợ xấu.
NHNN quyết định hoãn việc thực hiện chính sách buộc các ngân hàng phải nâng cao chuẩn mực phân loại nợ và trích lập dự phòng đến tháng Sáu 2014. Quy định mới này, ban đầu dự kiến sẽ có hiệu lực vào tháng Sáu 2013, sẽ buộc các ngân hàng phải phân loại thêm nhiều khoản nợ thành nợ xấu và tăng tỉ lệ trích lập dự phòng. Quy định này cũng ngăn chặn các doanh nghiệp đang có các khoản vay chậm trả không được tiếp cận với khoản vay mới. ADB cho rằng, động thái này có thể làm kéo dài thêm quá trình, và tăng thêm rủi ro cho hệ thống ngân hàng.
Nguồn vov.vn