Tỉnh ta được đánh giá là địa phương có vựa muối chất lượng bậc nhất cả nước. Toàn tỉnh có 2.447 ha sản xuất muối công nghiệp với công nghệ trải bạt trên nền ô kết tinh và phủ bạt che mưa, sản lượng trung bình hằng năm gần 260.000 tấn; 631 ha muối diêm dân, hằng năm cung cấp cho thị trường hơn 185.000 tấn muối thực phẩm. Tận dụng thế mạnh nguyên liệu tại chỗ, một số doanh nghiệp (DN) đã đầu tư các cơ sở chế biến muối. Nhiều DN ứng dụng công nghệ mới trong chế biến muối, nâng cấp nhà xưởng đáp ứng yêu cầu của các đối tác, tập đoàn sản xuất thực phẩm, hóa phẩm, dược phẩm, mỹ phẩm lớn trong và ngoài nước.
Diêm dân Phước Diêm (Thuận Nam) ứng dụng công nghệ trải bạc để sản xuất muối đạt sản lượng cao. Ảnh: Văn Nỷ
Theo báo cáo của Chi cục Quản lý chất lượng nông lâm sản và thủy sản, hiện trên địa bàn tỉnh có 8 DN hoạt động ở lĩnh vực chế biến muối, công suất chế biến khoảng 200.000 tấn/năm, với các sản phẩm như: Muối tinh, muối tinh sấy, muối tinh iốt, muối sấy iốt... Các DN chế biến muối được chứng nhận đủ điều kiện an toàn thực phẩm, trong đó có 2 DN được chứng nhận ISO 22000. Tiêu biểu là DN tư nhân Muối và Thương mại Hải Việt đóng trên địa bàn thôn Khánh Hội, xã Tri Hải (Ninh Hải) tích cực tham gia hưởng ứng phong trào “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam” do Bộ Công Thương phát động. Các sản phẩm muối của DN tiêu thụ chủ yếu tại các tỉnh Khánh Hòa, Lâm Đồng, Đắk Lắk, Bình Thuận, TP. Hồ Chí Minh, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế, với sản lượng trung bình 3.000 tấn/năm. Đặc biệt, sản phẩm muối tinh sấy iốt havi của DN được cấp giấy chứng nhận phù hợp với các tiêu chuẩn ISO 9001:2015, ISO 22000:2018, giấy chứng nhận nhãn hiệu đăng ký độc quyền sở hữu trí tuệ cho thương hiệu Hải Việt, giấy chứng nhận hàng Việt Nam chất lượng cao năm 2022 do người tiêu dùng bình chọn.
Để nâng cao chất lượng sản phẩm và giữ vững thương hiệu muối tinh sấy iốt havi, trong thời gian qua DN đã không ngừng cải tiến quy trình công nghệ, đầu tư máy móc, trang thiết bị và định kỳ bảo dưỡng. Trong suốt quy trình công nghệ sản xuất muối tinh sấy iốt havi, DN luôn chủ động trong việc thường xuyên giám sát chặt chẽ về chất lượng, an toàn thực phẩm và định kỳ lấy mẫu kiểm tra về chất lượng, an toàn thực phẩm tại các công đoạn sản xuất từ khâu nhập nguyên liệu cho đến khi sản phẩm hoàn chỉnh. Nhờ đó, sản phẩm muối tinh sấy iốt havi của DN được người tiêu dùng trên toàn quốc chấp nhận và từng bước khẳng định chỗ đứng trên một số thị trường trong nước.
Cùng với đó, các DN khác như Công ty TNHH Muối Khải Minh, Công ty TNHH Ngọc Hân, Công ty TNHH Muối Khánh Vinh - CN Ninh Thuận... cũng không ngừng đổi mới công nghệ, lắp đặt các dây chuyền chế biến muối hiện đại; chủ động liên kết với Công ty TNHH Muối Đầm Vua, Công ty TNHH Sản xuất và Kinh doanh Muối Tri Hải, Công ty Cổ phần Sản xuất và Chế biến muối BIM và các diêm dân trên địa bàn tỉnh cung cấp nguyên liệu muối không bị đứt gãy, xuyên suốt và liên tục, tạo ra chuỗi cung ứng nguyên liệu muối chất lượng. Đồng thời, đẩy mạnh tìm kiếm thị trường trong nước, chủ động liên doanh, liên kết tiêu thụ sản phẩm, đẩy mạnh kinh doanh trên mạng internet, website, tăng cường mở rộng hệ thống các đại lý phân phối sản phẩm muối trên toàn quốc.
Bên cạnh những kết quả đã đạt được, việc ứng dụng khoa học và công nghệ trong chế biến muối ở tỉnh ta vẫn còn một số hạn chế. DN thu mua chế biến muối thiếu sự đầu tư về cơ sở vật chất kỹ thuật, chưa đáp ứng yêu cầu sản xuất, chế biến muối công nghiệp. Mối liên kết giữa các DN còn rời rạc, chưa tạo nên liên kết ngành hàng có thế mạnh cạnh tranh. Để nâng cao giá trị hạt muối, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đề ra giải pháp tiếp tục đẩy mạnh thực hiện chính sách hỗ trợ ứng dụng khoa học công nghệ trong sản xuất muối, cải tạo nội đồng để giảm sức lao động cho diêm dân, nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm muối. Tăng cường tập huấn, chuyển giao tiến bộ kỹ thuật gắn với xây dựng các mô hình sản xuất muối ứng dụng công nghệ cao. Khuyến khích các thành phần kinh tế tham gia liên kết theo chuỗi với diêm dân; đầu tư, hỗ trợ diêm dân sản xuất muối sạch, muối chất lượng cao.
Tuấn Anh