Thực hiện Đề án giải pháp phát triển nguồn thu ngân sách từ nguồn lực đất đai, tỉnh ta dự kiến tổng nguồn thu từ đất sẽ đóng vào ngân sách năm 2020 khoảng 3.971 tỷ đồng. Trong đó, thu từ quỹ đất 24 dự án phát triển đô thị mới khoảng 2.477 tỷ đồng; 6 công trình có giá trị kinh tế cao dự kiến nguồn thu khoảng 177 tỷ đồng; nguồn thu từ đấu giá quỹ nhà đất dôi dư theo Nghị định 167 của Chính phủ khoảng 941 tỷ đồng, tiền sử dụng đất tính lại tại các khu đô thị do điều chỉnh quy hoạch 229 tỷ đồng và đấu giá quyền sử dụng đất theo đề nghị của các sở, ngành, địa phương, các công trình dân dụng và công nghiệp là 146 tỷ đồng.
Tuy nhiên, thực tế kết quả thu từ đất đai cấp tỉnh từ đầu năm đến nay chỉ mới đạt 1,7 tỷ đồng, tương đương 2% kế hoạch. Các địa phương tuy đã triển khai khá tích cực, nguồn thu có khá hơn, nhưng vẫn chưa đồng đều và quá trình thực hiện gặp nhiều vướng mắc. Đơn cử như huyện Bác Ái, có kế hoạch tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất 8 thửa tại khu dân cư Trung tâm huyện với diện tích 2.500m2, nhưng chưa dự kiến được nguồn thu thông qua việc đấu giá. Tương tự, huyện Thuận Nam dự kiến đấu giá cho thuê 9 thửa đất có diện tích gần 62.000m2 và đấu giá đất tại 5 khu dân cư với diện tích 23.718m2 nhưng chưa xác định được giá trị đất.
Đẩy nhanh tiến độ thực thực hiện các khu đô thị mới góp phần tăng nguồn thu cho ngân sách địa phương. Ảnh: A.Tuấn
Khó khăn nhất hiện nay đó là Sở Tài nguyên và Môi trường chưa xây dựng được kế hoạch đấu giá năm 2020, cũng như các danh mục dự án đối với các khu đất sạch. Hiện các huyện, thành phố chủ yếu thực hiện việc đấu giá đất theo ý kiến chấp thuận, chỉ đạo trực tiếp của UBND tỉnh. Theo đại diện Sở Tài nguyên và Môi trường, trên địa bàn tỉnh chủ yếu là đất dự án nhưng diện có đất trống, đất sạch rất ít; đất chưa tiến hành giải tỏa, nên chưa có cơ sở để đưa vào kế hoạch đấu giá. Nhiều khu đô thị có kế hoạch triển khai trong năm, nhưng tiến độ giải phóng mặt bằng rất chậm. Mặt khác, thị trường đất đang có xu hướng chững lại, rớt giá, trong khi đó giá đề xuất lại quá cao. Đơn cử như khu đất thuộc chợ Tấn Tài cũ, đã tổ chức đấu giá lần 1 nhưng không thành. Do đó Hội đồng thẩm định giá cần phải rà soát lại và xem xét cho ý kiến để tiếp tục thông báo tổ chức đấu giá lần 2.
Cũng theo Đề án phát triển nguồn thu ngân sách từ nguồn lực đất đai, Sở Tài chính có trách nhiệm thẩm định, tổ chức đấu giá các lô đất có tài sản trên đất, theo Nghị định 167/2017/NĐ-CP của Chính phủ quy định việc sắp xếp lại, xử lý tải sản công, đối với những trụ sở cơ quan nhà nước hiện dôi dư, không có nhu cầu sử dụng. Mặt khác, tham mưu bố trí vốn cho vay lại thực hiện công tác thu hồi, giải phóng mặt bằng các dự án khu dân cư, khu đất kinh doanh dịch vụ để đưa ra đấu giá quyền sử dụng đất. Tuy nhiên hiện nay, các danh mục công trình cũng chưa được xác định cụ thể và đầy đủ, kế hoạch bố trí vốn cũng gặp nhiều khó khăn do không rõ quy mô, tiến độ và thiếu căn cứ phê duyệt để có kế hoạch bố trí vốn…
Nhằm thực hiện có hiệu quả các giải pháp phát triển nguồn thu ngân sách từ nguồn lực đất đai trên địa bàn tỉnh, UBND tỉnh đã chỉ đạo các sở, ngành liên quan, phát huy trách nhiệm được giao, tiếp tục kêu gọi, thu hút đầu tư xây dựng các dự án; đẩy nhanh tiến độ lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án khu đô thị, khu dân cư, nhà ở thương mại để thu tiền sử dụng đất, thuê đất. Thực hiện có hiệu quả Nghị định 167/2017/NĐ-CP của Chính phủ quy định việc sắp xếp lại, xử lý tài sản công. Thẩm định giá đất cụ thể, xác định giá khởi điểm để tổ chức đấu giá đất. Bố trí kinh phí cho việc giải phóng mặt bằng tạo quỹ đất sạch, xây dựng hạ tầng phục vụ việc đấu giá quyền sử dụng đất. Tăng cường kiểm tra, giám sát đảm bảo thực hiện đúng trình tự, thủ tục đấu giá đất theo quy định. Cục Thuế tỉnh tăng cường các biện pháp thu đúng, đủ các loại thuế và tiền sử dụng đất đối với các đối tượng phải thực hiện nghĩa vụ tài chính về đất đai. Các địa phương căn cứ quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, tổ chức lập và thực hiện kế hoạch phát triển quỹ đất trên địa bàn. Rà soát quỹ đất công dôi dư, lập quy hoạch các khu dân cư để thực hiện việc giao đất, thu tiền sử dụng đất trong năm 2020 và các năm tiếp theo.
Đồng chí Phạm Văn Hậu, Phó Chủ tịch UBND tỉnh, cho biết: Trong thời gian tới, các đơn vị được giao nhiệm vụ chủ trì cần chủ động phối hợp, phát huy trách nhiệm rà soát cụ thể các danh mục dự án, công trình, báo cáo các vướng mắc, xây dựng lộ trình cụ thể để tháo gỡ. Bên cạnh đó thực hiện chặt chẽ các quy trình, bám sát quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đã được phê duyệt; thực hiện việc tổ chức đấu giá đất đảm bảo đúng quy định, phấn đấu tăng nguồn thu ngân sách từ đất đai trong thời gian tới.
Hy vọng rằng, với những giải pháp tích cực, trong thời gian tới tiềm năng đất đai trên địa bàn tỉnh sẽ được khai thác hiệu quả, nhằm tăng nguồn thu cho ngân sách địa phương để đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng, phát triển công nghiệp, khu đô thị, khu dân cư... từng bước làm thay đổi diện mạo của tỉnh; đồng thời, tạo nên nguồn lực mạnh mẽ cho phát triển kinh tế, tiếp tục đưa tỉnh nhà phát triển nhanh và bền vững trong những năm tiếp theo.
Anh Tuấn