Tại phường Văn Hải, nơi có hơn 200 hộ dân chuyên trồng giống nho đỏ Red Cardinal với diện tích gần 100 ha, hiện nay phần lớn diện tích nho đang trong giai đoạn vừa cắt cành, đâm chồi tạo tán. Theo chu kỳ sinh trưởng, đối với giống nho đỏ, tính từ thời điểm cắt cành đến thu hoạch phải mất gần 3 tháng, trong khi đó chỉ còn không đầy 2 tháng nữa là đến Tết Nguyên đán. Riêng tại Hợp tác xã Nho Evergreen (phường Văn Hải, Tp. Phan Rang - Tháp Chàm) có 39 hộ dân trồng 35 ha nho theo hướng VietGAP, nhưng do ảnh hưởng của đợt mưa bão kéo dài khiến hầu hết diện tích nho của Hợp tác xã phải ngưng sản xuất vụ Tết. Thậm chí gần 1 tháng nay, cả vùng nho này không có hàng để cung cấp cho thị trường. Hiện giá nho đỏ đã tăng lên gần 30.000/kg và nho xanh trên 50.000 đồng/kg, nhưng không có nho để bán.
Nhiều diện tích nho ở Văn Hải không kịp thu hoạch để cung cấp cho thị trường trong dịp Tết.
Ông Nguyễn Hải Tấn, Phó Chủ tịch Hội đồng quản trị Hợp tác xã Nho Evergreen cho biết: Do trong tháng 11, đúng thời điểm cắt cành thì gặp mưa, nên bà con phải chờ. Bởi giai đoạn 1 tháng sau cắt cành mà gặp mưa, nho sẽ bị hư phải bỏ giàn mất một vụ nên bà con không dám cắt. Trong khi đó, đầu tư cho cây nho trong giai đoạn này rất lớn, bằng 50% chi phí cả vụ. Đáng lẽ hiện nay nho phải cắt cành được 1 tháng rồi và hiện phải đang đậu trái thì đến Tết mới cho thu hoạch, còn như hiện nay, đang cắt cành thì phải ra tháng Giêng mới cho thu hoạch.
Tương tự, tại xã Xuân Hải (Ninh Hải), nơi có diện tích trồng giống nho xanh NH-0148 lớn nhất tỉnh ta, một số vườn đến thời điểm này cây nho cũng mới bắt đầu ra tán và cho bông. Theo người dân địa phương, đối với giống nho xanh, thời gian sinh trưởng kéo dài hơn nho đỏ. Tính từ khi cắt cành đến kỳ thu hoạch phải mất gần 4 tháng, nên hầu hết diện tích nho ở đây không thể kịp thu hoạch đúng vụ Tết.
Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, toàn tỉnh hiện có khoảng 1.191 ha nho, chủ yếu tập trung tại các địa bàn như Ninh Phước, Ninh Hải, Tp. Phan Rang-Tháp Chàm và Ninh Sơn. Năm nay, do thời tiết mưa nhiều, lại kéo dài nên cây nho bị mất mùa, sản lượng từ đầu năm đến nay sụt giảm còn 29,4 ngàn tấn, đạt 75,4% kế hoạch.
Nhằm sản xuất nho theo hướng an toàn và bền vững, nông dân các địa phương đã ứng dụng nhiều tiến bộ khoa học- kỹ thuật vào sản xuất như: tưới nước tiết kiệm, bao chùm quả nho, sử dụng chế phẩm sinh học trừ sâu bệnh; bên cạnh đó chú trọng việc bảo quản, chế biến sản phẩm sau thu hoạch và xây dựng thương hiệu tạo đầu ra cho sản phẩm. Tuy nhiên, trước sự tác động của biến đổi khí hậu, ngày càng xuất hiện thời tiết cực đoan không theo quy luật như những năm gần đây, thách thức lớn nhất đối với người nông dân trong việc chăm sóc loại cây mẫn cảm với nước mưa như cây nho đó vẫn là vấn đề thời tiết.
Anh Tuấn