Mở đầu công cuộc đổi mới với muôn vàn khó khăn, phức tạp do tồn dư của cơ chế quản lý cũ quan liêu, bao cấp đã gây ra sự trì trệ và một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên, những người có chức, có quyền đã tranh thủ lợi dụng những khiếm khuyết, bất cập và những sơ hở của cơ chế cũ đó, để mưu lợi cá nhân, làm trầm trọng thêm sự trì trệ, làm rối loạn đời sống kinh tế, chính trị, xã hội, làm xói mòn lòng tin của Nhân dân.
Trước tình thế đó, cố Tổng Bí thư đã trăn trở quyết tìm ra con đường đi mới, để kiên định con đường đổi mới mà Đảng và Nhân dân ta đã chọn. Và tinh thần “Nói và làm” để giải quyết “những việc cần làm ngay” đã hình thành với sức sống mãnh liệt, bén rễ đâm chồi và thổi luồng sinh khí mới vào đời sống xã hội, góp phần quan trọng đảm bảo sự thắng lợi của công cuộc đổi mới.
Tinh thần “Nói và làm” để giải quyết “những việc cần làm ngay” có sức sống mãnh liệt như vậy bởi chính giá trị khoa học về lý luận và thực tiễn trong công tác xây dựng Đảng được thể hiện rõ nét trong các nội dung sau:
Trước hết, tinh thần “Nói và làm” để giải quyết “những việc cần làm ngay” chính là thực hiện mối quan hệ biện chứng giữa lý luận và thực tiễn, để giải quyết những tồn tại, hạn chế đang tồn tại như những ung nhọt trong đời sống xã hội, là đòi hỏi của thực tiễn phải giải quyết ngay những việc cấp bách, nhằm củng cố lại niềm tin của Nhân dân với Đảng và hệ thống chính trị mà chúng ta đã dày công xây dựng. Và chỉ hoạt động thực tiễn mới có thể giải quyết được các tồn tại hạn chế trong thực tiễn, qua hoạt động thực tiễn để khái quát thành lý luận mở ra con đường cho công cuộc đổi mới, theo đúng lời Bác Hồ đã dạy: “Thực hành sinh ra hiểu biết, hiểu biết tiến lên lý luận, lý luận lãnh đạo thực hành”.
Thứ hai, tinh thần “Nói và làm” để giải quyết “những việc cần làm ngay” đó chính là bản chất, là tinh thần cách mạng của người Cộng sản chân chính. Người Cộng sản chân chính phải là người dám nghĩ, dám nói, dám làm và dám chịu trách nhiệm để xóa bỏ cái cũ, cái nghèo nàn lạc hậu, dám cắt bỏ những khối ung nhọt đang nảy sinh để xây dựng lên một xã hội mới, xã hội xã hội chủ nghĩa, một xã hội “có lý, có tình” như trong tư tưởng Hồ Chí Minh. Tinh thần dám nghĩ, dám nói, dám làm và dám chịu trách nhiệm đó chính là việc đề cao trách nhiệm của người đứng đầu quyết tâm đổi mới, quyết đấu tranh chống hư hỏng, tiêu cực đang cản trở công cuộc đổi mới, góp phần xây dựng đội ngũ cán bộ thực sự trong sạch, có năng lực đáp ứng những yêu cầu trong tình hình mới.
Thứ ba, tinh thần “Nói và làm” để giải quyết “những việc cần làm ngay” là đột phá khẩu, phá vỡ “bức tường im lặng” đáng sợ của những thói hư, tật xấu, của thói vô cảm đã và đang nảy sinh, tồn tại trong xã hội lúc bấy giờ mà không không ai dám nói tới, tạo thành làn sóng mới cuốn đi những những sức ỳ nặng nề của cơ chế cũ còn sót lại.
Thứ tư, tinh thần “Nói và làm” để giải quyết “những việc cần làm ngay” nhằm giải quyết những vấn đề bức xúc trong xã hội, gây bức bối cho Nhân dân, nhằm an lòng dân, bảo đảm thật sự dân chủ trong đời sống xã hội. Tinh thần “Nói và làm” để giải quyết “Những việc cần làm ngay” của cố Tổng Bí thư mang đậm tính Nhân dân, phát huy cao độ sức mạnh của Nhân dân, dẫn dắt mọi người tham gia cuộc vận động với động cơ, thái độ đúng, với cách ứng xử xây dựng và tinh thần kiên trì, kiên định với con đường đổi mới. Tinh thần đó thật sự phù hợp với truyền thống lịch sử mấy nghìn năm dựng nước và giữ nước của dân tộc Việt Nam. Đó là truyền thống “lấy dân làm gốc”, là truyền thống “Khoan thư sức dân làm kế sâu rễ, bền gốc. Đó là thượng sách giữ nước”.
Hiện nay, khi mà trong xã hội nói chung, trong công tác xây dựng Đảng nói riêng vẫn “…còn nhiều vấn đề lớn, phức tạp, nhiều hạn chế, yếu kém cần phải tập trung giải quyết, khắc phục để đưa đất nước phát triển nhanh và bền vững”(1) thì tinh thần “Nói và làm” để giải quyết “những việc cần làm ngay” vẫn là một sức sống kỳ diệu, một nội lực tinh thần to lớn góp phần quan trọng, quyết định cho sự thắng lợi của công cuộc đổi mới do Đảng Cộng sản Việt Nam khởi xướng và lãnh đạo.
Đồng thời cũng có thể nói rằng, tinh thần “Nói và làm” để giải quyết “những việc cần làm ngay” của cố Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh chính là những giải pháp quan trọng trong xây dựng Đảng, không chỉ trong giai đoạn đầu của thời ký đổi mới, mà vẫn là những giá trị trong công tác xây dựng Đảng trong điều kiện hiện nay, nhất là chúng ta đang tổ chức thực hiện Nghị quyết số 04-NQ/TW ngày 30-10-2016 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khoá XII về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ Đảng thì mỗi cán bộ, đảng viên càng cần phải nghiên cứu, suy ngẫm lại tinh thần “Nói và làm” để giải quyết “những việc cần làm ngay” của cố Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh nhằm tự rèn luyện, để nâng cao năng lực và bản lĩnh chính trị nhằm hoàn thành tốt nhất những nhiệm vụ được giao trong tình hình mới.
TS. Trương Tiến Hưng, Phó Hiệu trưởng Trường Chính trị tỉnh
(1): Văn kiện Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng, trang 65.