(NTO) Thuốc lá là nguyên nhân thứ hai trong số các nguy cơ gây tử vong, sau dinh dưỡng và trên huyết áp, rượu bia. Thành phần khói thuốc gồm 7.000 chất hóa học, 69 chất gây ung thư, trong đó có những chất rất bẩn như formaldehyde, chì, ammonia - hóa chất tẩy rửa, vòng benzene gây ung thư…”. Thuốc lá gây ra 11 loại ung thư khác nhau, nhiều nhất là ung thư phổi, khí quản, phế quản; 75-95% ca ung thư phổi, phế quản là do thuốc lá. Ung thư phổi đứng hàng đầu trong ung thư ở nam giới nước ta với 20.000 ca tử vong mỗi năm.
Người hút thuốc bị ảnh hưởng và còn làm hại cả người xung quanh, nhất là trẻ em khi hít phải khói thuốc. Chất độc đầu điếu thuốc đang cháy thải ra môi trường cao hơn rất nhiều so với khói thuốc do người hút thuốc thở ra.
Vậy để từ bỏ thuốc lá, bạn phải làm gì ?
Khi quyết định từ bỏ thuốc lá, chúng ta phải chuẩn bị chu đáo để vấn đề cai nghiện thành công. Phải định ngày để thực hiện quyết tâm bỏ thuốc lá:
- Không nên để thuốc lá trong túi áo, khi thèm hút thuốc ta nên suy tưởng về những hình ảnh đặc biệt hay làm một công việc gì đó để quên cảm giác này đi, bởi vì chỉ cần khoảng 5 - 10 phút cố gắng chống lại với cảm giác thèm hút thuốc thì nhu cầu này sẽ biến mất. Loại bỏ tất cả những biểu tượng gì có thể làm cho ta nhớ chuyện hút thuốc lá (thay đổi cảnh vật nơi ta thường hút thuốc lá, vất bỏ các gạt tàn thuốc…).
- Khi thèm hút thuốc nên tự hỏi những câu sau để thấy sự vô nghĩa của nó: tại sao tôi phải hút điếu thuốc này? Hút thuốc sẽ có nguy cơ bị ung thư phổi rất cao cùng với những bệnh lý nguy hiểm khác vậy hút thuốc để làm gì? Tại sao nó nguy hại như vậy mà mình lại hút? Tại sao mình lại tự hủy hoại sức khoẻ của mình, hủy hoại sức khỏe của người thân trong gia đình và những người xung quanh? Sức khỏe đã bị hủy hoại mà lại phải tốn tiền, hãy để dành tiền cho những việc cần thiết và có lợi cho sức khoẻ hơn? Con cái ta đang nhìn ta, chúng sẽ noi theo gương của ta và nghiện thuốc trong tương lai, lúc ấy ta sẽ hối hận đến mức nào?
- Hãy nói với bạn bè, người thân và đồng nghiệp rằng bạn đang cố gắng bỏ thuốc. Sự động viên của họ có thể tạo ra sự khác biệt. Bạn cũng có thể tham gia một nhóm hỗ trợ hay trò chuyện với chuyên gia tư vấn. Liệu pháp hành vi là một loại tư vấn giúp bạn xác định và vạch ra chiến lược bỏ thuốc. Liệu pháp hành vi phối hợp với sản phẩm thay thế nicotine hoặc thuốc sẽ tăng khả năng thành công của bạn…
Có rất nhiều lợi ích để xem xét việc bỏ hút thuốc. Ngừng hút thuốc có lợi cho sức khỏe ngay lập tức. Nó giúp giảm huyết áp và giảm mạch đập của bạn chỉ sau 20 phút. Trong vòng một ngày, nồng độ cacrbon monoxide (CO) trong máu của bạn trở về mức bình thường. Trong vòng 2 tuần đến 3 tháng bỏ thuốc, nguy cơ bị đau tim giảm xuống và phổi của bạn cũng bắt đầu làm việc tốt hơn. Lợi ích lâu dài bao gồm giảm nguy cơ mắc bệnh mạch vành, đột quỵ, ung thư phổi và các bệnh ung thư khác.
Trần Thị Tuyết
Trung tâm Truyền thông Giáo dục sức khỏe tỉnh