Đồng chí Trần Hữu Nhân, Trưởng Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện, nhìn nhận: Không thể phủ nhận vai trò của HTX trong phát triển nông nghiệp, nông thôn. Hoạt động hiệu quả của một số HTX đã giúp đỡ, tư vấn và cung cấp các dịch vụ hỗ trợ sản xuất cho xã viên, nông dân.
Hợp tác xã Dịch vụ tổng hợp Gò Đền (xã Tân Hải, huyện Ninh Hải) phục vụ vật tư nông nghiệp cho xã viên.
Ảnh: Văn Miên
Tuy nhiên, thực tế vẫn có các HTX hoạt động hạn chế, năng lực điều hành yếu, tổ chức sản xuất, kinh doanh chưa phù hợp như HTX Phước Nhơn (Xuân Hải), HTX Hộ Diêm 1 (Hộ Hải). Quan điểm chỉ đạo của Huyện ủy, UBND huyện về củng cố, đổi mới và phát triển nâng cao hiệu quả hoạt động HTX là giải thể các HTX “tồn tại” mang tính hình thức. Tập trung chấn chỉnh các HTX hoạt động không theo quy định của Luật HTX, hợp nhất các HTX để tăng tiềm lực tài chính và quy mô hoạt động; hướng hoạt động theo mô hình kinh doanh, dịch vụ tổng hợp đa ngành, mở rộng phát triển các ngành nghề dịch vụ mới để đứng vững trong nền kinh tế thị trường.
Xuất phát từ quan điểm đó, thời gian qua địa phương đã tiến hành giải thể 11 HTX, củng cố 5 HTX; đồng thời thành lập mới 1 HTX. Đến nay, số HTX đang hoạt động trên địa bàn là 7; trong đó, 5 HTX dịch vụ nông nghiệp, 1 HTX nghề cá và 1 HTX quỹ tín dụng nhân dân. Nhìn chung, sau khi củng cố các HTX xác định được giá trị tài sản, công nợ, từ đó quy được vốn góp của xã viên. Nhờ hoạt động theo nguyên tắc tự lực, tự chịu trách nhiệm, nên đạt hiệu quả khá cao. Nhiều HTX khắc phục được tình trạng thua lỗ kéo dài, số HTX làm ăn có lãi tăng, xuất hiện các HTX điển hình. Đơn cử như HTX Dịch vụ Nông nghiệp Gò Đền (Tân Hải) trong điều kiện hết sức khó khăn do nguồn vốn hạn hẹp, nhưng Ban Quản trị đã chủ động nắm bắt thị trường, sử dụng nguồn vốn linh hoạt, đúng mục đích, nên hằng năm đã cung ứng đầy đủ vật tư, giống, phục vụ xã viên phát triển sản xuất. Hiện nay, mỗi vụ HTX cung cấp gần 50 tấn phân bón cho 1.000 hộ nông dân ở xã Tân Hải sản xuất 180 ha lúa và hàng chục ha hoa màu, lợi nhuận thu về 50 triệu đồng/vụ. Anh Nguyễn Văn Sơn, Chủ nhiệm HTX, cho biết: HTX “ăn nên làm ra” như ngày hôm nay đó là nhờ sau củng cố, công tác tổ chức, hoạt động của HTX thực hiện đúng theo quy chế. Trong kinh doanh, dịch vụ có sự linh hoạt tùy vào tình hình thực tế sản xuất từng thời vụ có lợi cho HTX và xã viên”. Ngoài ra, các HTX Dịch vụ Nông nghiệp Khánh Hải (thị trấn Khánh Hải), HTX Nghề cá Vĩnh Hy (Vĩnh Hải)… hoạt động cũng rất hiệu quả.
Có thể nói, sau củng cố chất lượng hoạt động của các HTX trên địa bàn huyện Ninh Hải nâng lên nhiều, làm tốt khâu dịch vụ đáp ứng nhu cầu sản xuất cho xã viên. Bên cạnh hiệu quả kinh tế, các HTX bước đầu giải quyết được một số vấn đề xã hội ở địa phương như tạo việc làm cho lực lượng lao động nhàn rỗi, tăng thu nhập, đảm bảo đời sống cho xã viên, góp phần giảm nghèo, xây dựng NTM. Một số HTX như Gò Đèn, Xuân Hải… làm được vai trò “cầu nối” để ngành chức năng chuyển giao tiến bộ khoa học kỹ thuật, thực hiện các chương trình khuyến nông, khuyến ngư, chương trình phát triển hạ tầng kỹ thuật nông thôn, kiên cố hóa kênh mương nội đồng.
Tuy vậy, thực tế hiện nay năng lực nội tại của HTX vẫn còn yếu, cơ sở vật chất nghèo nàn, sản phẩm chưa đủ sức cạnh tranh, chưa có sự bức phá trong quá trình hoạt động. Để tạo đà cho HTX phát triển, chủ trương chung của huyện Ninh Hải trong thời gian tới là tiếp tục củng cố các HTX hiện có, vận động thành lập thêm các HTX mới, phấn đấu đến năm 2020 đưa kinh tế tập thể thoát khỏi những yếu kém tồn tại, tiến tới phát triển bền vững. Đồng chí Trần Hữu Nhân, cho biết: Để đạt được mục tiêu, huyện đang tập trung tạo điều kiện thuận lợi để các HTX tiếp nhận và ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật, công nghệ mới trong nông nghiệp nhằm hỗ trợ đắc lực cho kinh tế hộ, kinh tế trang trại trong việc sản xuất và tiêu thụ hàng hóa. Hoàn thiện mô hình HTX nông nghiệp kinh doanh tổng hợp; thiết lập mối liên kết hợp tác kinh tế trên cơ sở tự nguyện, cùng có lợi, thông qua hợp đồng cung ứng vật tư, tiêu thụ sản phẩm giữa hộ nông dân với HTX, giữa HTX với doanh nghiệp. Triển khai đồng bộ và có hiệu quả các chính sách của nhà nước về hỗ trợ, khuyến khích phát triển HTX, trong đó chú trọng đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao năng lực cho các chức danh chủ chốt của HTX.
Anh Tùng