Phát hiện sắc phong lụa quý hiếm

Đầu tháng 10/2013, trong đợt kiểm kê hệ thống di tích danh thắng trên địa bàn huyện Nghi Lộc, tỉnh Nghệ An. Ban Quản lý Di tích và Danh thắng Nghệ An (BQLDTDT) đã phát hiện một bản sắc phong lụa cổ quý hiếm và độc đáo nhất từ trước đến nay trên địa bàn tỉnh Nghệ An tại nhà thờ họ Nguyễn Trọng, thuộc xóm 3 xã Nghi Hợp, huyện Nghi Lộc.

Sau khi phát hiện, đem ra đo đạc bản sắc phong dài 4,3m, rộng 0,42m. Sắc được làm từ chất liệu vả lụa vàng nhạt, in hoa văn cúc dây, với 295 chữ Hán được viết theo kiểu chữ thảo. Sắc phong khi phát hiện được cuộn tròn, đựng trong một hòm gỗ, hình chữ nhật.

Theo lãnh đạo BQLDTDT, thì sắc phong này được con cháu dòng họ Nguyễn Trọng lưu giữ và bảo vệ cẩn thận tại nhà thờ trong suốt 385 năm qua. Qua tìm hiểu và khảo sát nội dung trên sắc phong cho thấy Bản sắc được viết đời vua Lê Thần Tông, hiệu Vĩnh Tộ năm thứ 11, ngày 11 tháng 4 nhuận, tức năm 1829.

Nội dung bản chế ca ngợi công đức và tiến phong tước “Nguyên soái, tổng quốc thanh đô vương, Thượng trụ quốc Trinh quận công thiết tổ”cho ông Nguyễn Trọng Thưởng một vị tướng thời Lê.

Gia phả dòng họ Nguyễn Trọng (xóm 3 xã Nghi Hợp, huyện Nghi Lộc, tỉnh Nghệ An) ghi chép về ông Nguyễn Trọng Thưởng như sau: Ông Nguyễn Trọng Thưởng vốn xuất thân từ một gia đình có truyền thống võ học, thuộc đời thứ 5 dòng dõi của Cương Quốc Công Nguyễn Xí. Cha là Hoằng Quận Công Nguyễn Kế Hưng, một công thần triều Lê. Tuổi nhỏ vốn thông thạo võ nghệ, lớn lên, ông thi đậu Tạo sỹ võ và được triều đình cử làm Đô đốc Bình An vương, chỉ huy quân đội triều đình Bắc Hà.

Năm 1623, Trịnh Xuân giết cha là Trịnh Tùng, giành ngôi chúa, Mạc Kính Khoan biết tin liền đem quân đánh phá kinh thành Thăng Long. Vua Lê Thần tông cùng gia quyến phải bỏ thành lui về cố cung Thanh Hóa. Trước tình hình đó Nguyễn Trọng Thưởng đã tập trung binh lính và bá quan văn võ trong triều để bảo vệ kinh thành và đánh dẹp được quân nhà Mạc buộc quân nhà Mạc phải rút lui lên Cao Bằng, có công lớn trong việc bảo vệ vua Lê.

Năm 1628, Nguyễn Trọng Thưởng cùng với em ruột là Nguyễn Kế Đại và con trai của mình là Trịnh xá Hầu Nguyễn Trọng Chất, phó Đô sứ Nguyễn Trọng Hiền, Thượng trụ quốc Nguyễn Trọng Lương, tổ chức lực lượng chống lại quân của chúa Nguyễn đàng trong tại khu vực Sông Gianh, Quảng Bình.

Trong trận đánh này, Nguyễn Trọng Thưởng đã chiến đấu anh dũng và tử trận. Để tưởng nhớ công lao của Nguyễn Trọng Thưởng, triều đình nhà Lê đã cho tổ chức quốc tang và đem thi hài của ông về an táng tại quê nhà.

Ngày 11 tháng 4 nhuận năm 1629, vua Lê Thần Tông đã ban chế ca ngợi công đức của Nguyễn Trọng Thưởng đối với đất nước và phong sắc cho ông tước: “Nguyên soái tổng quốc thanh đô vương, Thượng trụ quốc Trinh quận công”.

Đích thân vua Lê Thần Tông cùng với một số quan văn, võ trong triều đình về Thượng Xá để ban sắc và phong ông thêm chức Thái Bảo, cấp cho gia đình 300 mẫu lộc điền, cùng với đôi câu đối: “Sinh tắc tam quân tướng; Tử vi vạn cổ thần” có nghĩa là: “ Sông làm tướng mạnh giữa ba quân, chết làm thần thườn trong vạn thuở” và giao cho nhân dân lập đền thờ phụng.

Ngoài bản sắc phong lụa quý hiếm trên, tại nhà thờ còn có 2 bản sắc phong, một sắc phong có niên hiệu Vĩnh Tộ thứ 3 (1621) phong cho Nguyễn Trọng Thưởng và một sắc phong có niên Đức Long nguyên niên (1929), phong cho cha của ông là Hoằng quận công Nguyễn Kế Hưng cùng với nhiều hiện vật quý như: câu đối, đại tự, long ngai, bài vị…

Ông Nguyễn Văn Thanh - Trưởng Ban quản lý Di tích và Danh thắng Nghệ An cho biết: “Nghệ An là một tỉnh có rất nhiều sắc phong hiện đang được lưu giữ ở các đền miếu và nhà thờ họ, nhưng đây là lần đầu tiên phát hiện ra bản bản sắc phong bằng gấm lụa đặc biệt quý hiếm và độc đáo như thế này. Cần phải có phương án để bảo vệ các sắc phong để lưu giữ cho muôn đời sau.

Một vài hình ảnh về các tấm sắc phong: