Nhìn lại chặng đường 27 năm phát triển nuôi trồng thủy sản

Từ lâu, không chỉ được biết đến với nghề nuôi tôm thương phẩm, dải đất ven biển tỉnh ta còn nổi tiếng nhờ nghề sản xuất tôm giống và các hải đặc sản khác. Nhìn lại chặng đường 27 năm kể từ ngày tái lập tỉnh, có thể thấy chính sự tăng trưởng các lĩnh vực NTTS đã góp phần khẳng định vị thế quan trọng của ngành thủy sản trong nền kinh tế tỉnh nhà.

Tại buổi gặp mặt vừa qua, nhân kỷ niệm 60 năm Ngày truyền thống ngành Thuỷ sản (1/4/1959- 1/4/2019), khi nhắc lại chuyện cũ, nhiều kỹ sư, cán bộ kỹ thuật NTTS lâu năm vẫn còn nhớ vào tháng 4-1992, toàn bộ ao đìa nuôi tôm trong tỉnh ta chủ yếu tập trung quanh đầm Nại và trại tôm giống chỉ có rải rác dọc bờ biển Bình Sơn (Tp. Phan Rang-Tháp Chàm) và Tri Hải (Ninh Hải). Theo số liệu ngày ấy, toàn tỉnh có 482 ha diện tích mặt nước thả nuôi tôm và vỏn vẹn có 14 trại sản xuất tôm giống. Trong năm đầu tái lập tỉnh, sản lượng tôm sú nuôi đạt 633 tấn, tôm sú giống đạt 50 triệu con, riêng các đối tượng thuỷ sản nuôi trồng khác cho đến năm 2000 vẫn chưa có gì. Thế nhưng sau vài năm, sản xuất thuỷ sản đã tăng đáng kể, đến năm 2006, diện tích mặt nước NTTS tỉnh ta đạt 2.750 ha, riêng mặt nước thả tôm nuôi là 1.500 ha và có 651/1.069 trại sản xuất tôm giống hoạt động. Cũng từ thời điểm này, NTTS tỉnh ta có sự khởi động mới với tốc độ nhanh mà điểm nhấn là sự đa dạng trong sản xuất giống thuỷ sản. Đơn cử nếu năm 2006 chỉ có giống tôm sú với sản lượng đạt 5,260 tỷ con giống, đến năm 2009 con số ấy đã là 8 tỷ con, bao gồm 4,5 tỷ con tôm sú giống và 3,5 tỷ con tôm thẻ chân trắng giống, ngoài ra còn có 15 triệu con ốc hương giống, 5 triệu con tôm hùm giống và 15 triệu con giống khác.

Trên đường phát triển, dù NTTS có những biến động mới bất lợi, nhưng ao đìa thả nuôi TS vẫn mở rộng, nổi bật là vào năm 2011 toàn tỉnh có diện tích 1.604 ha ao đìa, trong đó có 1.099 ha diện tích nuôi tôm nước lợ. Đặc biệt xác định sản xuất giống thủy sản là chủ lực, bấy giờ toàn tỉnh đã có 370 cơ sở sản xuất tôm giống, 70 cơ sở sản xuất giống ốc hương, 10 cơ sở sản xuất giống tu hài và 2 cơ sở sản xuất giống cá nước ngọt hoạt động. Tuy năm 2018 vừa qua do yếu tố thị trường làm giảm sản lượng tôm thịt (chỉ đạt 88,6% kế hoạch năm), nhưng hoạt động NTTS vẫn gây ấn tượng bởi hướng phát triển mới, thể hiện qua sự phong phú, đa dạng đối tượng nuôi; đặc biệt là khai thác và sử dụng được tiềm năng diện tích đất và mặt nước để tạo ra sản phẩm có giá trị kinh tế cao. Đáng chú ý là trong sản xuất giống, nếu năm 2011, sản lượng tôm giống đạt 12,7 tỷ con thì năm 2018 con số ấy đã là 31 tỷ con (trong đó có 25 tỷ con tôm thẻ giống và 6 tỷ con tôm sú giống), vượt 24% kế hoạch năm; vượt xa so với kế hoạch bình quân 11,5 tỷ con giống/năm của giai đoạn 2011-2015, chưa kể còn có 130 triệu con ốc hương giống và hàng chục triệu con giống thủy sản khác cũng được sản xuất phục vụ NTTS.

Theo đồng chí Nguyễn Khắc Lâm, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, trong lĩnh vực sản xuất giống thuỷ sản, những năm qua thương hiệu tôm giống Ninh Thuận ngày càng được người NTTS cả nước biết đến. Hiện nay toàn tỉnh đã có 450 cơ sở sản xuất tôm giống hoạt động, bao gồm 250 cơ sở sản xuất giống tôm thẻ chân trắng và 200 cơ sở sản xuất giống tôm sú. Trong suốt 27 năm qua, tỉnh ta đã quan tâm đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng cho NTTS như: Hệ thống kênh, mương, đê, kè, trạm bơm, hệ thống điện, đường giao thông...Các công trình hạ tầng đã góp phần hình thành các vùng nuôi chuyên canh và nâng cao hiệu quả sản xuất, bao gồm: Vùng sản xuất tập trung tôm giống tại An Hải (Ninh Phước), vùng nuôi tôm thương phẩm đầm Nại gắn với phát triển du lịch, đô thị Đầm Nại (Ninh Hải), Sơn Hải, xã Phước Dinh (Thuận Nam) và An Hải. Việc quy hoạch và đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng đã góp phần làm cho nghề NTTS tỉnh ta phát triển bền vững với sản lượng và chất lượng ngày càng cao.

Từ khi tái lập tỉnh đến nay, lĩnh vực NTTS của tỉnh ta đã có sự bứt phá đáng ghi nhận, từng bước khẳng định vị thế của mình trong cả nước, nhất là sản xuất giống thủy sản. Theo Chi cục Thủy sản tỉnh, tính đến hết quý I-2019, các vùng nuôi đã thu hoạch 683,3 tấn tôm thương phẩm (đạt 9,8% kế hoạch năm), về giống đã sản xuất 10,05 tỷ tôm post (30,5% kế hoạch năm), trong đó có 7,2 tỷ giống tôm thẻ chân trắng, còn lại là giống tôm sú. Với bước khởi động này, có cơ sở để tin rằng tỉnh ta sẽ hoàn thành kế hoạch NTTS năm nay, tạo tiền đề thực hiện thắng lợi Nghị quyết số 07-NQ/TU của Tỉnh ủy (khóa XIII) về phát triển kinh tế biển giai đoạn 2016-2020 và những năm tiếp theo.

Bạch Thương