Nga, Mỹ lên kế hoạch trao đổi những thông tin hạt nhân đầu tiên theo quy định của START mới

Ngày 17-2 vừa qua, hãng thông tấn Ria Novosti trích lời trợ lý Ngoại trưởng Mỹ phụ trách vấn đề vũ khí, bà Rose Gottemoeller cho biết: Mỹ và Nga sẽ trao đổi những thông tin đầu tiên về các kho dự trữ hạt nhân theo đúng như thỏa thuận được đề cập đến trong bản Hiệp ước cắt giảm vũ khí chiến lược (START) mới vào ngày 22-3 tới.

Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov (trái) và người đồng cấp Mỹ Hillary Clinton trao đổi văn kiện phê chuẩn Hiệp ước START mới tại Munich (Đức) hôm 5-2 (Ảnh:AFP)
 

Cũng theo thông tin từ phía bà Gottemoeller thì cuộc trao đổi thông tin đầu tiên giữa hai cường quốc hạt nhân hàng đầu thế giới đã được thực hiện vào tháng 7/2009 – tại thời điểm bản Hiệp ước cắt giảm vũ khí chiến lược giai đoạn 1 (START 1) vẫn còn hiệu lực.

Theo như quy định trong bản START mới-thay thế bản START 1 vốn được ký kết từ năm 1991 và đã hết hiệu lực từ đầu tháng 12/2009, hai nước Nga và Mỹ sẽ thực hiện việc trao đổi những dữ liệu đầu tiên về hạt nhân trong vòng 45 ngày kể từ khi bản Hiệp ước chính thức có hiệu lực kể từ ngày 5/2 - sau khi Ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton và người đồng cấp Nga Sergei Lavrov trao đổi văn kiện phê chuẩn hiệp ước này tại một hội nghị an ninh ở Munich (Đức). Bên cạnh đó, bản START mới cũng quy định Nga và Mỹ sẽ tiến hành trao đổi thông tin về hạt nhân định kỳ 6 tháng/lần.

Theo nhận định của bà Gottemoeller thì bản START mới sẽ mang lại cho Nga và Mỹ những bức tranh tổng thể về quá trình tồn tại các lực lượng chiến lược của hai nước. Ngoài ra, quan chức ngoại giao này của Mỹ cũng tiết lộ, hiện Mỹ đang lên kế hoạch đón tiếp một đoàn thanh sát viên của Nga tới các cơ sở hạt nhân của nước này, dự kiến sẽ diễn ra vào tháng 4/2011.

Bản START mới được Tổng thống Nga Dmitry Medvedev và người đồng nhiệm Mỹ Barack Obama đã đặt bút ký kết ngày 8/4/2010 tại Prague (CH Séc) được đánh giá là một tài liệu quan trọng, góp phần nâng mối quan hệ về kiểm soát vũ khí và giải trừ hạt nhân giữa Moscow và Washington lên mức cao hơn. Cụ thể, bản START mới nêu rõ Nga và Mỹ nhất trí rằng mỗi bên sẽ cắt giảm số đầu đạn hạt nhân xuống còn không quá 1.550 đơn vị so với con số 2.200 như hiện nay. Bên cạnh đó, bản tài liệu này còn kêu gọi hình thành một tiến trình cho những hoạt động giám sát tại các kho vũ khí hạt nhân của cả hai bên. Bản tài liệu quan trọng này đã được Quốc Hội Mỹ và Nga lần lượt thông qua vào cuối năm 2010.

(Theo Báo Điện tử Đảng Cộng sàn Việt Nam)