Lên Tháp Poklong Girai vào đúng Lễ hội Katé - lễ hội truyền thống lớn nhất trong năm của người Chăm theo đạo Bàlamôn ở Ninh Thuận mới cảm nhận được nét đẹp văn hóa đậm đà của đồng bào Chăm nơi đây. Trẻ em, thanh niên hay người già, tất thảy đều "diện" trang phục truyền thống, mới và đẹp. Ai cũng có một chiếc khăn quấn đầu, hoặc khăn quàng cổ, làm tăng thêm nét duyên dáng dưới nắng thu dịu dàng.
Các nghệ nhân biểu diễn múa và nhạc cụ truyền thống dân tộc Chăm
mừng Lễ hội Katé tại thôn Hữu Đức (Phước Hữu, Ninh Phước). Ảnh: Văn Miên
Với họ, lên Tháp Poklong Girai vào dịp lễ Katé cũng giống như cuộc hành hương trở về với cội nguồn, trở về với truyền thống văn hóa dân tộc Chăm. Những cuộc hội ngộ nơi đây không hẹn trước, với bao bạn bè gần xa. Katé cũng là dịp mà hầu như tất cả những người Chăm xa quê đều trở về bên gia đình, làng xóm. Các làng Chăm treo cờ Tổ quốc đỏ thắm đường làng, không khí lễ hội náo nức, lan tỏa khắp các xóm thôn.
Đồng bào Raglai xã Phước Hà dâng lễ cúng Pô Inư Nưgar. Ảnh: Sơn Ngọc
Từ trên Tháp có thể phóng tầm mắt bao quát một vùng đồng bằng rộng lớn, cánh đồng lúa xanh và những mái nhà nối tiếp nhau. Xa xa là đồi cát Nam Cương thơ mộng, một dãi lụa xanh phía đông là biển Ninh Chử. Địa thế cao ráo và đẹp. Người đi bộ leo lên các bậc thang vừa đủ mệt thì gặp ngay những cơn gió mát rượi trên đỉnh đồi, lòng vui phơi phới, cứ muốn lưu lại thật lâu nơi đây để thỏa lòng với trời đất thoáng đãng này.
Trong hàng ngàn người nô nức lên Tháp Poklong Girai, đa số là đồng bào Chăm với những mâm đồ lễ, mang lên cúng Vua và các vị thần, cầu mong mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu, cuộc sống bình yên, hạnh phúc. Giá trị văn hóa trong các lễ tục Katé luôn là đề tài thu hút các nhà nghiên cứu văn hóa dân gian. Không ít người còn ghé mua vài quyển sách về văn hóa Chăm, cuốn Từ điển Chăm – Việt – Anh và Việt – Chăm – Anh vừa xuất bản hay các tập thơ Chăm, tập sách nghiên cứu,…
Tháp Pôklong Girai trong ngày hội Katé. Ảnh: Thanh Long
Nét thời gian hằn trên gương mặt của những vị chức sắc già, nụ cười hồn nhiên của cô gái Chăm dưới làn khăn mỏng, dòng người nô nức quanh tháp với niềm hân hoan vui lễ hội, phiến gạch đỏ phủ rêu xanh, nhịp trống Ginăng rộn ràng, tiếng kèn Saranai da diết,… đều là những ấn tượng đẹp đọng lại trong lòng du khách gần xa khi đến với Tháp Poklong Girai, mà mỗi mùa Katé lại mang một dư vị mới lạ.
Bảo Bình