Công trình hồ thuỷ lợi Bà Râu được đưa vào sử dụng từ đầu năm 2013, có dung tích 4,6 triệu m3, cung cấp nước tưới cho khoảng 500 ha đất sản xuất nông nghiệp của địa phương. Từ khi hồ được xây dựng, Ban quản lý hồ đã thả 5 tạ cá giống, gồm nhiều loại cá nước ngọt nhằm phát triển nguồn lợi thuỷ sản và tạo điều kiện nâng cao thu nhập cho các thành viên.
Người dân địa phương câu cá trên hồ Bà Râu.
Khác với quy định “cấm bắt cá” của nhiều hồ thuỷ lợi khác, ở hồ Bà Râu, người dân trong vùng được phép câu cá hoặc bắt ốc trong hồ, ngoại trừ các hình thức đánh bắt bằng lưới, xung điện. Vì thế, mỗi ngày có trên 20 người, phần đông là đồng bào Raglai sống quanh khu vực lân cận tới đây để kiếm thêm con cá, con ốc về cải thiện bữa ăn gia đình. Cá mà người dân câu được chủ yếu sống ở tầng nước nông và gần bờ, nhiều nhất vẫn là rô phi có kích cỡ vừa và nhỏ, mỗi con nặng chừng 1 - 2 lạng, con lớn có thể đạt 0,5 – 1 kg/ con.
Đối tượng câu cá ở đây chủ yếu là thanh-thiếu niên và đàn ông trung tuổi, tranh thủ câu cá trong lúc chăn thả đàn gia súc trên đồng cỏ ven hồ. Trong khi các em nhỏ thường “tụm năm, tụm ba” thành từng nhóm, thì những người lớn tuổi lại đi tìm góc yên tĩnh cho riêng mình. Không cầu kỳ như những “cần thủ” chuyên nghiệp, cánh mày râu trang bị cho mình chiếc cần nhựa mua ở cửa hàng với giá 70.000 – 100.000 đồng/chiếc. Loại cần này có thể thu ngắn lại bằng chiều dài cây sáo, dễ dàng bỏ vào túi xách, rất tiện lợi khi họ phải ngừng câu và di chuyển theo đàn gia súc. Với những đứa trẻ vùng cao, chúng thường tự tay làm cho mình chiếc cần đơn giản bằng cành trúc, mua thêm lưỡi câu và dây cước để tạo thành một chiếc cần như ý, thoả thích đi câu trong những ngày nghỉ hè. Điều đặc biệt, ngồi câu cá trên hồ Bà Râu, ai nấy đều cảm thấy thú vị. Cái cảm giác hồi hộp buông cần chờ cá cắn câu, xung quanh là tiếng trâu, bò “sột soạt” gặm cỏ, tiếng cá quẫy “tũng toẵng” trên mặt hồ hay tiếng lục lạc gỗ “lốc cốc” theo bước chân đàn gia súc…Tất cả tạo nên khung cảnh vùng sơn cước rất đỗi thanh bình.
Sau những ngày lao động mệt nhọc trên nương rẫy, anh Chamaléa Đường lại chạy xe máy từ xã Lợi Hải lên hồ Bà Râu câu cá. Trong suy nghĩ của anh, câu cá trở thành thú vui của người dân quê lúc nông nhàn, vừa giúp họ kiếm thêm con cá cho bữa ăn gia đình tươm tất hơn. Anh cho biết: Hồ Bà Râu hiện có các loại như cá lóc, cá chép, … nhưng nhiều nhất vẫn là rô phi. Vào mùa mưa từ tháng 9 đến tháng 12, nước trên các con suối đổ về, cá trong hồ thường dồn vào vùng nước lặng, vì thế mà người ta tìm đến đây bắt cá đông vui hơn ngày thường. Tuỳ từng buổi câu, anh Đường có thể kiếm được từ 2 – 3 kg cá, chí ít thì cũng được vài con, đủ để nấu nồi canh chua cho cả nhà. Theo lời kể của những người đi câu, ở hồ Bà Râu, ốc cũng sinh sôi, phát triển mạnh. Chỉ cần dành nửa buổi sáng, mỗi phụ nữ bắt được 1 – 2 kg ốc, còn mùa mưa, khi nước dâng cao bờ đập, một số người còn cào được hàng chục ký ốc mỗi ngày.
Ban quản lý hồ Bà Râu không chỉ tạo điều kiện cho người dân địa phương câu cá, bắt ốc để cải thiện bữa ăn hàng ngày, mà còn thường xuyên nhắc nhở bà con nâng cao ý thức giữ gìn, bảo vệ môi trường nước, cùng hưởng lợi bền vững từ nguồn lợi thuỷ sản trong hồ.
Trang Nhung