Đẩy nhanh tiến độ các dự án định canh, định cư

Đại diện 52 tỉnh, thành phố, lãnh đạo một số bộ, ngành và Ban chỉ đạo Tây Bắc tham dự Hội nghị vừa diễn ra tại thị trấn Sa Pa, tỉnh Lào Cai.

Phát biểu chỉ đạo hội nghị, Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh, mặc dù còn nhiều khó khăn nhưng Đảng, Nhà nước sẽ tiếp tục dành sự quan tâm đặc biệt hơn nữa đối với công tác dân tộc, trong đó, việc đảm bảo định canh, định cư sẽ là một trong những giải pháp cơ bản, lâu dài nhằm nâng cao đời sống cho đồng bào dân tộc thiểu số và ổn định tình hình chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn.

Chính sách hỗ trợ di dân thực hiện định canh, định cư cho đồng bào dân tộc thiểu số được ban hành trong thời điểm tình trạng du canh, du cư và di cư tự do diễn biến phức tạp với số lượng lớn trên địa bàn cả nước, đặc biệt là ở các tỉnh Cao Bằng, Hà Giang, Lào Cai, Lai Châu, Thanh Hóa, Nghệ An, Quảng Trị, Thừa Thiên – Huế và các tỉnh khu vực Tây Nguyên. Mục tiêu của chính sách nhằm hỗ trợ, tạo điều kiện cho đồng bào dân tộc thiểu số có nơi ở ổn định, đủ điều kiện phát triển sản xuất để nâng cao đời sống.

Tổng số đối tượng du canh, du cư được xác định là gần 30 ngàn hộ dân với hơn 140 nghìn nhân khẩu. Để đảm bảo cho chính sách này được thực hiện hiệu quả theo yêu cầu của Chính phủ, các địa phương đã thực hiện lồng ghép các chương trình, dự án định canh, định cư với các chương trình, dự án trên địa bàn đã có từ trước đó, tạo điều kiện cho bà con được hỗ trợ về giống, vốn để trồng trọt, chăn nuôi; được đào tạo nghề và có cơ sở hạ tầng thiết yếu phục vụ sản xuất. Đồng thời vận động các doanh nghiệp và người dân địa phương thgiúp đỡ các hộ gia đình mới đến định canh, định cư.

Nếu như trước đây, tình trạng du canh, du cư làm cho cuộc sống người dân trở nên bất ổn và là một trong những nguyên nhân dẫn đến sự xâm hại môi trường thì nay, gần 10 nghìn hộ dân mới được định canh, định cư đã có ý thức hơn về bảo vệ, giữ gìn tài nguyên đất, tài nguyên rừng. Những mô hình điển hình thuộc các dự án định canh định cư tập trung như ở các tỉnh Hòa Bình, Thanh Hóa, Thừa Thiên – Huế, Gia Lai, Nghệ An và các mô hình định canh định cư xen ghép như ở Hậu Giang đã giúp cho người dân được sử dụng điện và nước sạch, được hưởng những chính sách ưu đãi về phát triển sản xuất và y tế, giáo dục…

Tiếp tục triển khai chương trình

Theo Quyết định 33, chính sách hỗ trợ di dân thực hiện định canh định cư cho đồng bào dân tộc thiểu số sẽ kết thúc vào cuối năm 2012. Tuy nhiên, theo Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, do vẫn còn nhiều hộ dân chưa được định canh định cư, Quyết định này được tiếp tục thực hiện hết năm 2015.

Trong tổng số 297 dự án đầu tư cho chương trình này thì hiện nay mới hoàn thành 20 dự án, 198 dự án đang thực hiện dở dang, 79 dự án chưa triển khai vì chưa bố trí được vốn và quĩ đất. Tổng số vốn đầu tư cho các dự án là 2.717 tỷ đồng và đến tháng 6 năm 2012, Trung ương đã cấp 1.253 tỷ đồng, các địa phương giải ngân được 93% số vốn đã được cấp. Tuy nhiên theo đánh giá của Ủy ban Dân tộc, do nguồn kinh phí từng năm có hạn, Trung ương cấp vốn để địa phương chủ động bố trí nhằm đầu tư hoàn thành dứt điểm từng dự án nhưng phần lớn các địa phương lại bố trí dàn trải, thiếu tập trung nên nhiều dự án thực hiện còn dở dang, dẫn đến sử dụng vốn kém hiệu quả; một số tỉnh lập dự án chưa sát với thực tế, phương án phát triển sản xuất không rõ ràng, chưa đảm bảo điều kiện tăng thu nhập cho các hộ định canh, định cư.

Để khắc phục những hạn chế nêu trên, Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc yêu cầu các bộ, ngành, địa phương nêu cao tinh thần trách nhiệm, phối hợp chặt chẽ để đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án; đồng thời nghiên cứu, đề xuất những chính sách mới về công tác dân tộc và cách làm mới hiệu quả hơn trong thực hiện các dự án định canh, định cư nhằm giúp đồng bào các dân tộc thiểu số ổn định đời sống, phát triển sản xuất.