- Anh lại chuẩn bị về quê có việc rồi!
- Ở quê có việc gì vậy !
- Bác Thoa nhà mình đi lấy chồng anh ạ ! Bác ấy vừa điện lên cho em sáng nay !
- Sao lại đi lấy chồng, dạo nọ anh về có thấy bác ấy nói chuyện gì đâu !
- Nhưng đợt này chắc chắn là bác đi lấy chồng, vợ chồng mình phải về mừng cho bác ấy !
- Ừ phải về trước dăm ngày ấy chứ ! Bác ấy bây giờ chỉ còn trông cậy vào vợ chồng nhà mình thôi mà !
Nhà tôi bố mẹ sinh thành có hai chị em, chị Thoa là con cả, tôi là con trai út. Tôi được ăn học tử tế, tốt nghiệp phổ thông rồi đi đại học, ra trường công tác ở trên thành phố, rồi xây dựng gia đình. Năm thỉnh mười thoảng mới ghé về thăm nhà dăm ngày rồi lại về thành phố. Chị Thoa sau những năm tháng đi thanh niên xung phong phục vụ chiến trường, chị về làng không đi lấy chồng, chị ở nhà chăm sóc cha mẹ. Thôi thì bao nhiêu thứ việc trên đời này ở một làng quê còn nghèo, nhưng vẫn còn bao nhiêu thủ tục phiền hà, chị thay mặt cha mẹ tôi lo toan chu đáo. Rồi đến khi cha mẹ tôi về cõi vĩnh hằng, cũng vẫn một tay chị lo liệu. Tôi tuy là con trai đấy nhưng nào có lo được việc gì cho cha cho mẹ tôi đâu. Ngày xưa chị học cùng trường với anh Tâm người cùng làng, anh là người hiền lành nhưng tính tình nhút nhát. Nghe đâu hai người cũng có tình ý với nhau, nhưng đến ngày lên đường nhập ngũ, anh Tâm vẫn không có một câu ngỏ lời với chị. Chị Thoa khóc sưng cả mắt, trong lòng chị có một khoảng trống hẫng hụt, vài tháng sau chị cũng làm đơn tình nguyện đi thanh niên xung phong vào chiến trường. Đến ngày đất nước hoàn toàn giải phóng, chị Thoa trở về làng, chị ở nhà chăm sóc cha mẹ, nhiều lần cha mẹ tôi giục chị đi lấy chồng nhưng chị chỉ khất lần. Những lần buồn quá, cha, mẹ thường phàn nàn với tôi "Cha mẹ đến chết mà chưa an lòng, bởi chị con không chịu xây dựng gia đình” Tôi nghe vậy cũng chỉ biết khuyên cha khuyên mẹ dăm câu cho hai ông bà vui lòng. Anh Tâm ngày ấy cũng trở về làng với người vợ nghe đâu cũng là thanh niên xung phong. Nhưng chị Quý vợ anh cũng chỉ kịp sinh cho anh hai người con, rồi chị ra đi khi vết thương cũ tái phát, khi chị mất đứa thứ hai mới chỉ có vài tháng tuổi. Thương cảnh gà trống nuôi con, chị Thoa đón đứa con về nuôi giúp, cho mãi đến khi cháu bé đi nhà trẻ anh Tâm mới đón con về chăm sóc. Có lẽ vì thế mà hai người càng quý nhau hơn.
Thời gian cứ thế trôi đi, bây giờ thì anh Tâm đã trở thành ông Tâm, chị Thoa tôi cũng đã lên chức bà vì con gái tôi mới sinh cháu đầu lòng. Lũ trẻ nhà ông Tâm lớn lên đã dựng vợ gả chồng làm ăn ở nơi xa. Thỉnh thoảng, ngày giỗ, ngày tết nhà cửa mới rộn rã tiếng cười đùa của người lớn và con trẻ được dăm bữa. Xong việc các con ông Tâm và vợ chồng tôi lại ra đi, để lại nhà tôi và nhà ông Tâm trống trơ trống hoác. Ông Tâm, bà Thoa cùng sinh hoạt trong một chi bộ, câu lạc bộ dưỡng sinh, hội cựu chiến binh… hai người thường chia sẻ mọi niềm vui, nỗi buồn và những lo toan trong cuộc sống thường nhật với nhau. Ông Tâm vẫn nhút nhát như ngày xưa, mọi người trong làng, trong hội vun vén cho hai người: "Ông bà về ở với nhau cho tiện, hai cái cô đơn cộng lại bằng hạnh phúc lứa đôi" "Ông Tâm ơi ! con nuôi cha không bằng bà nuôi ông". Ông Tâm cười ngượng ngập, trong lòng ông muốn lắm, nhưng không hiểu sao, hễ cứ gặp bà Thoa là ông quên béng mọi điều đã sắp đặt từ trước. Nhớ cái đận năm ngoái ông Tâm ốm đi viện, nếu không có bà Thoa chăm nom săn sóc thì không biết trông cậy vào ai. Hai đứa con ông Tâm đều công tác ở xa, nghe tin bố ốm có bận về trông nom được dăm ngày rồi lại phải ra đi, có bận về đến nhà thì bố đã khỏi bệnh. Người nào cũng có lý do của họ, người con cả đã có lần bảo ông Tâm: “Bố bán khu nhà này đi, rồi lên thành phố ở với vợ chồng con". Nhưng ông Tâm lại nghĩ khác, đây là khu đất mà cha mẹ ông giao lại cho ông, ông phải ở lại hương khói cho dòng họ ông nữa chứ, bên cạnh đó trong sâu thẳm từ đáy lòng ông là tình yêu của ông đối với bà Thoa, với làng quê nơi chôn rau cắt rốn của ông, ông không nỡ rời xa chốn này. Ông bảo với người con cả:
- Bố biết ! Bố ở quê là không tiện lợi cho việc chăm sóc của các con đối với bố, nhưng bố quen sống ở làng với bà con và bao nhiêu người thân thích, mà ở làng còn bao nhiêu việc của làng, của họ mạc. Bố bỏ đi thế nào được !
- Thế thì tùy bố! Chúng con không ép, nhưng sau này có chuyện gì, bố đừng nói là chúng con không quan tâm đến bố đấy nhé !
Ông Tâm ngồi lặng lẽ nhìn ngắm ngôi nhà đơn bóng, trong lòng ông trào lên một quyết tâm. Rồi cái ngày ấy cũng đã đến, cái hôm bà Thoa mua được một mớ cá sông ngon, bà kho với quã Trám rất kỹ rồi mang sang cho ông Tâm, nhìn nồi cá ông Tâm trong lòng thật xúc động, ông bảo với bà Thoa:
Tôi cảm ơn bà, đã bao nhiêu năm nay bà vì tôi mà chăm sóc con tôi, chăm sóc tôi như người ruột thịt, tôi thật có lỗi với bà. Ngày trẻ tôi nhút nhát quá không dám ngỏ lời cùng bà, để bà hiu quạnh cả đời !
Rồi ông Tâm liều lĩnh, cầm tay bà Thoa:
- Hay bà về ở với tôi đi, tôi quý trọng và thương yêu bà lắm !
- Bà Thoa cảm động, đôi mắt ngấn lệ:
- Ông Tâm ơi ! sao bây giờ ông mới nói, tôi chờ câu này đã gần bốn mươi năm rồi. Tôi cũng thương yêu ông lắm, từ cái thuở tôi còn con gái cơ. Bây giờ thì hai chúng ta cùng cảnh hiu quạnh, nếu được ở với nhau thì còn gì bằng nữa cơ chứ !
Hai vợ chồng tôi xin nghỉ phép mấy ngày, cùng các con, các cháu về quê. Vừa về đến nhà, chị Thoa đã ôm lấy vợ chồng tôi nức nở:
- Chị có lỗi với cha mẹ, các em và các cháu, nhưng tình cảm của ông Tâm chị không thể làm ngơ và vô cảm được, mong cha mẹ và các em xá lỗi !
Hai vợ chồng tôi cùng cất tiếng:
- Chị không có lỗi gì hết, cha mẹ và chúng em mong mãi mới có ngày hôm nay đấy!
Đến bên bàn thờ cha, mẹ tôi thắp nhang cúi đầu vái lạy cha mẹ:
- Cha ơi ! Mẹ ơi ! cái điều mong muốn của cha mẹ khi còn sống nay đã thành sự thật. Chị con nay đã có tổ ấm, ở dưới suối vàng cha mẹ phù hộ độ trì cho chị con được hạnh phúc !
Nén nhang trên bàn thờ bừng sáng, tiếng cầu khẩn của tôi, với nén tâm nhang kia chắc chắn mát lòng, mát dạ cha, mẹ tôi ở nơi suối vàng.
Không gian làng quê thật tĩnh mịch thanh bình. Trên cánh đồng làng quê nội tôi, những đôi chim cu gáy gọi bạn tình tha thiết, bầu trời xanh trong đến nao lòng. Hương cau vườn thơm ngan ngát bay xa, giàn trầu không trước hiên nhà xanh ngăn ngắt. Chị tôi xúng xính trong bộ quần áo mới, vái lạy trước bàn thờ tổ tiên, trông chị thật đẹp, đẹp một cách lạ thường.
Nguyễn Anh Đào