1. Bố cục phần nhận xét:
Một bài nhận xét biểu đồ hoặc bảng số liệu gồm có 4 phần chính như sau:
- Nhìn chung: Đây là phần rất quan trọng, định hướng cho cả bài nhận xét của bạn. Hãy quan sát bảng số liệu và đưa ra lời nhận xét, đa phần các yếu tố là: tăng, giảm, biến động, có xu hướng tăng hay có xu hướng giảm? Đó là 5 cụm từ then chốt trong câu mở đầu của một bài nhận xét biểu đồ hoặc bảng số liệu. Nhưng cần tùy vào từng bảng số liệu cụ thể mà sử dụng cho hợp lý.
- Trong đó: Lúc này cần đi vào phân tích khá cụ thể và chi tiết đối với từng số liệu, tuy nhiên không nhất thiết là phải phân tích tất cả các số liệu. Bởi nếu trong bảng có quá nhiều số liệu thì cần biết gộp vào thành các nhóm và chọn một vài số liệu điển hình để phân tích. Nếu bảng cho ít số liệu thì có thể đi vào chi tiết, cụ thể. Khi phân tích cần chú ý đi theo một thứ tự, từ cao xuống thấp, từ lớn xuống nhỏ. Hơn kém nhau bao nhiêu lần, cho dẫn chứng và đơn vị của số liệu đó.
- Giải thích: Cần dựa vào các kiến thức đã học và các kiến thức thực tế, căn cứ vào các nguồn lực tự nhiên và xã hội để lý giải vì sao cái này tăng, cái kia giảm. Đồng thời cũng cần phải theo dõi vấn đề kinh tế của đất nước và thế giới trong những năm gần đây, ví dụ như các cuộc khủng hoảng chẳng hạn. Những điều này tưởng như đơn giản nhưng lại rất hữu ích khi bạn đưa vào phần nhận xét của mình. Giải thích cũng cần đi theo trình tự như trong phần phân tích số liệu ở trên.
- Kết luận: Đây là câu tổng kết lại vấn đề đã trình bày và nói lên xu hướng trong tương lai, đây là phần bạn có thể đưa ra dự đoán của mình. Tuy nhiên cũng hãy căn cứ vào kiến thức đã học để đưa ra dự đoán sao cho có cơ sở.
2. Một vài lưu ý nhỏ:
- Nhận xét cần gạch đầu dòng và có cách trình bày khoa học và rõ ràng.
- Nhận xét nên ngắn gọn, không quá dài dòng và lan man, cần đi vào những ý chính và cốt lõi nhất.
- Mỗi nhận xét cần có số liệu đi kèm để chứng minh, tạo căn cứ xác thực.
- Khi trình bày cần sắp xếp theo thứ tự, tránh lủng củng.
TS