Nhưng đến thời điểm này không ít học sinh (HS) lớp 12 vẫn đang đắn đo lựa chọn ngành và trường thi. Nhiều em chuẩn bị sẵn cho mình nhiều bộ hồ sơ đăng ký vào các ngành, trường khác nhau đợi đến ngày lên đường dự thi mới chọn? Làm thế nào để công tác tư vấn tuyển sinh (TVTS) ĐH, CĐ ở các trường THPT trong tỉnh thực sự phát huy được hiệu quả, đáp ứng nhu cầu, nguyện vọng của HS?
Học sinh Trường THPT Nguyễn Văn Linh tìm hiểu ngành nghề đào tạo
tại Trường CĐ Nghề Ninh Thuận.
Chỉ còn hơn 2 tuần nữa là hết hạn nộp hồ sơ đăng ký dự thi ĐH, CĐ nhưng em Nguyễn Ngọc Tường Vy, HS Trường THPT Chu Văn An, Tp. Phan Rang – Tháp Chàm vẫn chưa đưa ra được quyết định cuối cùng về việc lựa chọn trường, ngành học cho mình. Em cho biết: Em đã chọn nguyện vọng 1 vào một trường ĐH nhưng khi nộp hồ sơ mới biết là ngành em đăng ký tại trường đó năm nay đã tạm ngừng tuyển sinh. Giờ em vẫn đang tìm hiểu để chọn lại trường khác. Điều em muốn biết là học phí, điều kiện học của trường đó ra sao…?”. Cũng tương tự như vậy, em Nguyễn Thị Hà, lớp 12C4, Trường THPT Nguyễn Văn Linh (Thuận Nam) dù đã định hướng sẽ đăng ký dự thi vào Trường ĐH Đà Lạt nhưng vẫn chưa xác định được ngành thi do còn quá nhiều băn khoăn về các ngành học và lo lắng cơ hội việc làm sau khi ra trường.
Theo kết quả thăm dò ý kiến HS lớp 12 của một số trường THPT trên địa bàn tỉnh cho thấy, mong muốn lớn nhất của HS về TVTS hiện nay là được cung cấp thông tin về các trường ĐH, CĐ, đặc thù của một số ngành học phổ biến; học phí, điều kiện học tập tại trường và tiếp đến là vấn đề lựa chọn ngành nghề như thế nào cho phù hợp năng lực cũng như có cơ hội việc làm sau khi ra trường.
Rút kinh nghiệm từ những năm trước về việc HS đăng ký dự thi ĐH, CĐ không đúng năng lực của mình, ngay từ đầu năm 2014, Trường THPT Nguyễn Văn Linh đã tăng cường công tác định hướng chọn nghề và TVTS ĐH, CĐ cho HS. Nhà trường đã xây dựng nội dung tư vấn trên cơ sở khảo sát nhu cầu của HS thông qua phiếu thăm dò. Sau đó, chọn giới thiệu cụ thể những nghề nghiệp được lựa chọn nhiều nhất, đồng thời hướng dẫn HS làm bài kiểm tra về năng lực phù hợp ngành nghề trên mạng, giúp các em tự xác định để đưa ra lựa chọn đúng đắn cho mình. Hàng năm, nhà trường cũng giữ mối liên hệ với cựu học sinh của trường hiện đang theo học ĐH, CĐ và học nghề để nhờ các em trực tiếp về trường trả lời thắc mắc cho HS. Thầy giáo Nguyễn Trung Dũng, Hiệu trưởng nhà trường cho biết: Trường cũng đặc biệt quan tâm công tác định hướng, cung cấp thông tin cho phụ huynh bởi vì gia đình có sự tác động rất lớn đến sự lựa chọn của các em. Rút kinh nghiệm từ năm trước là một số đông HS của trường có học lực yếu, trung bình nhưng lại đăng ký dự thi vào các trường ĐH tốp đầu như Y dược, Bách khoa…, năm nay Ban giám hiệu trường quyết định phân nhóm HS theo năng lực để tư vấn cho phù hợp, trong đó ưu tiên giới thiệu và định hướng cho các em đăng ký vào các trường CĐ, trung cấp chuyên nghiệp… trên địa bàn tỉnh. Trong tháng 3, trường đã tổ chức cho 100 HS đến tham quan, tìm hiểu thực tế về điều kiện, môi trường học cũng như các ngành nghề đào tạo tại Trường Cao đẳng Nghề Ninh Thuận.
Thực tế cho thấy, kênh thông tin chủ yếu về kỳ thi ĐH, CĐ của HS hiện nay vẫn là thông qua nhà trường, đặc biệt là với HS ở vùng nông thôn, miền núi, ít có điều kiện truy cập internet… Chính vì vậy, vai trò của nhà trường và những cán bộ, giáo viên làm công tác TVTS là hết sức quan trọng. Theo đồng chí Nguyễn Anh Linh, Phó Giám đốc Sở GD&ĐT thì người làm công tác TVTS phải có hiểu biết rộng, nắm chính xác thông tin và vững kiến thức chuyên môn. Ngoài việc giúp các em xác định năng lực, cung cấp thông tin về các ngành, nghề, các trường ĐH, CĐ thì việc hướng dẫn, tư vấn cho các em lựa chọn nguyện vọng đăng ký, làm hồ sơ dự thi cũng hết sức quan trọng.
Đồng ý với cách làm của Trường THPT Nguyễn Văn Linh, đồng chí Nguyễn Anh Linh cho biết: Việc phân nhóm HS theo năng lực để tư vấn là cần thiết. Ngoài ra, các trường THPT cũng cần có bảng thống kê phân nhóm các trường ĐH, CĐ theo điểm đầu vào hàng năm, cung cấp chính xác cho HS thông tin về các trường, các ngành có nhiều HS lựa chọn cũng như các trường, các ngành nằm trong danh sách đình chỉ tuyển sinh năm 2014.
Thời gian nộp hồ sơ đăng ký dự thi ĐH, CĐ không còn nhiều. Sau mỗi kỳ thi ĐH, CĐ hàng năm, vẫn không ít thí sinh tiếc nuối vì quyết định không chính xác của mình, hoặc cũng không ít em đỗ ĐH, CĐ rồi mới phát hiện mình không phù hợp ngành, nghề đăng ký. Chính vì vậy, HS hãy cân nhắc kỹ, tìm hiểu chính xác để có những quyết định đúng đắn cho bản thân. Năng lực, năng khiếu của bản thân, điều kiện kinh tế gia đình, đặc thù ngành học và cơ hội việc làm sau khi ra trường… là những tiêu chí các em nên cân nhắc khi đưa ra quyết định cho mình.
Nhật Nam