Vì môi trường nông thôn
Trong 6 xã của huyện Thuận Bắc hiện nay 4 xã có mô hình thu gom rác thải. Đồng chí Trần Kim Tiên, Trưởng Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện cho biết: Năm 2009, huyện ký kết hợp đồng với Công ty Nam Thành triển khai mô hình thu gom rác thải tại các xã Lợi Hải, Công Hải, Bắc Phong và Bắc Sơn. Các xã được UBND huyện trợ giá tiền vận chuyển và cấp xe thu gom rác thải. Những năm qua, mô hình này đã phát huy được hiệu quả, góp phần cải thiện môi trường, tạo bộ mặt nông thôn sạch đẹp.
Tình trạng nuôi heo thả rong tại thôn Bà Râu, xã Lợi Hải, huyện Thuận Bắc gây ô nhiễm môi trường.
Để nâng cao nhận thức của người dân về vệ sinh môi trường, UBND huyện Thuận Bắc chỉ đạo cho các địa phương, đoàn thể thường xuyên có các hoạt động tuyên truyền, lồng ghép giáo dục nâng cao ý thức cho người dân đặc biệt là ở các thôn, xã có đông đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống. Đoàn Thanh niên các xã hàng tháng ra quân làm vệ sinh môi trường, thu gom rác thải dọc các tuyến đường và khu vực công cộng.
Riêng ở xã Bắc Phong, địa phương đang phát triển mạnh mô hình chăn nuôi hộ gia đình, ngoài mô hình thu gom rác thải thì việc xây dựng hầm bioga không chỉ là giải pháp nhằm xử lý nước thải gây ô nhiễm, mà còn tận dụng được lượng chất thải một cách hiệu quả trong sản xuất, tiết kiệm kinh phí cho các gia đình. Được Dự án “Nâng cao chất lượng, an toàn sản phẩm nông nghiệp và phát triển chương trình khí sinh học – QSEAP” hỗ trợ, đến nay toàn xã Bắc Phong đã có 18 hộ gia đình xây dựng và sử dụng hiệu quả hầm bioga. Thấy được lợi ích mà hầm bioga đem lại, một số gia đình không nằm trong diện được dự án hỗ trợ cũng đang mạnh dạn đầu tư xây dựng. Xã Bắc Phong thành lập các tổ vận động người dân không xả nước thải ra đường và vứt rác không đúng nơi quy định. Hàng tháng, Đoàn Thanh niên của xã ra quân thu gom rác, vệ sinh môi trường dọc tuyến đường Quốc lộ 1A, đường liên thôn và các khu vực công cộng, qua đó tuyên truyền cho người dân về ý thức giữ vệ sinh chung...
Cần sự chung tay của người dân
Tuy đã có những chuyển biến tích cực nhưng công tác vệ sinh môi trường trên địa bàn huyện Thuận Bắc còn gặp không ít khó khăn. Với tổng số dân trên 38.400 người, trong đó gần 70% là đồng bào dân tộc thiểu số. Cuộc sống của người dân chủ yếu dựa vào chăn nuôi, trồng trọt với những thói quen, tập tục cũ đã dẫn đến những hệ lụy trong công tác vệ sinh môi trường. Đồng chí Đỗ Đức Thành, Chủ tịch UBND xã Lợi Hải cho biết: Mô hình thu gom rác thải của xã được triển khai từ năm 2009 nhưng chỉ mới được thực hiện ở thôn Ấn Đạt. Rác thải sinh hoạt của người dân ở 5 thôn còn lại đều do bà con tự xử lý. Mặc dù chính quyền xã, thôn đã tích cực vận động, hướng dẫn bà con cách thu gom, xử lý rác nhưng đa số vẫn còn thói quen xả rác bừa bãi, thả nước thải ra đường và đặc biệt là nuôi heo thả rong gây mất mỹ quan và ô nhiễm môi trường.
Ngay cả ở những địa phương đã có mô hình thu gom rác thải, ý thức của người dân cũng còn hạn chế. Dù mức thu phí ở mỗi gia đình hiện nay không nhiều nhưng không ít hộ vẫn ngần ngại không muốn đóng. Nhiều người vẫn còn thói quen mang rác ra đường, cầu, cống để vứt. Một số hộ đóng tiền dịch vụ thì vẫn còn tư tưởng ỉ lại, để rác không đúng nơi, đúng chỗ gây khó khăn cho người đi thu gom. Bên cạnh đó, mức thu nhập của những người đi thu gom rác tại các xã hiện nay cũng rất thấp, chỉ khoảng 200.000 đồng đến 500.000 đồng/tháng, khiến họ cũng chưa nhiệt tâm với công việc.
Trước thực trạng đó, Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Thuận Bắc đẩy mạnh công tác tuyên truyền bằng nhiều hình thức; kết hợp với Ban quản lý các thôn xây dựng chế tài, quy ước và thành lập các đội giám sát để nhắc nhở, vận động các gia đình nâng cao ý thức giữ gìn vệ sinh môi trường. Được sự hỗ trợ của tổ chức Oxfam, Hội Phụ nữ xã Lợi Hải cũng đang triển khai thành lập các tổ, nhóm “Không nuôi heo thả rong” nhằm hỗ trợ phụ nữ dân tộc Raglai thay đổi tập quán chăn nuôi, vừa tăng thu nhập vừa tránh ô nhiễm môi trường… Hy vọng, đây sẽ là những giải pháp hiệu quả, được người dân chung sức và nhân rộng để cải thiện môi trường sống, tạo bộ mặt nông thôn Thuận Bắc sạch đẹp.
Bích Thủy