Dưa đạt năng suất cao, nhưng giá liên tục “rớt”…
Đầu tư gần 250 triệu đồng cho gần 3,5 ha dưa (giống dưa dài 386), vừa thu bán xong cho tư thương, với giá 2.500đồng/kg, năng suất đạt trên 35 tấn/ha nhưng vẫn lỗ trên 50 triệu đồng, anh Nguyễn Thuận, thôn Tân Lập 1, xã Lương Sơn ngán ngẫm: Năm nay năng suất dưa đạt rất cao, lại cho trái đẹp, nhưng giá bán lại thấp hơn gần 40% so với thời điểm năm trước nên người trồng ít thì lỗ ít, người trồng nhiều sẽ càng lỗ nặng.
Nhiều diện tích dưa đã đến vụ thu hoạch đang chờ thu mua.
Chung tâm trạng, chị Hoàng Thị Tâm, thị trấn Tân Sơn cho biết, gia đình đang thu bán gần 3 ha giống dưa dài 386 cho tư thương với giá 2.200đồng/kg, năng suất trung bình 3 tấn/sào, trừ đi các chi phí sẽ phải bù lỗ vài chục triệu. Lúc đầu tư thương đã ngã giá là 2.700 đồng/kg, nhưng khi chuẩn bị bước vào thu hoạch thì gặp trời mưa liên tục, giờ họ chỉ ngã giá 2.200 đồng/kg, gia đình cũng phải bán không lỡ giá xuống tiếp!.
Được biết tại thời điểm này niên vụ năm trước, giá dưa dao động từ 5.500 đồng đến 6.000đồng/kg, hoặc thấp lắm cũng trên 4.000đồng/kg, mặc dù năng suất không đạt cao như năm nay, nhưng bán tại ruộng nếu trừ các chi phí người trồng cũng thu lãi trên 3 triệu đồng/sào. Năm nay, năng suất dưa rất đạt nhưng ngay từ đầu vụ giá dưa chỉ vào khoảng 3.000 - 3.200 đồng/kg, vào vụ thu hoạch rộ thì giá lại rớt thấp xuống còn trên dưới 2.500 đồng. Không chỉ vậy, theo ghi nhận của chúng tôi, tại một số điểm trồng dưa chính trên địa bàn huyện Ninh Sơn, nhiều hộ trồng dưa ở các thôn Tân Lập 1, Tân Lập 2, Trà Giang thuộc xã Lương Sơn đang rất lo lắng vì sợ giá dưa tiếp tục rớt vì thời tiết chuyển mưa nhiều ngày qua, tư thương sẽ ép giá hoặc bỏ không mua, trong khi đây đang là thời điểm dưa bắt đầu vào chín rộ. Chị Nhung, thôn Tân Lập 2, cho biết: Đầu tháng đã có tư thương đến đặt cọc tiền thu mua 4 sào dưa với giá 3.000 đồng, mấy ngày qua mưa liên tục, sợ dưa để lâu sẽ hư nên gia đình gọi điện cho tư thương nhưng họ lại không đến. Nếu trời tiếp tục mưa, dưa ứ nước sẽ mau thối nên gia đình đã liên hệ với một vài tư thương khác nhưng họ chỉ cho giá dưới 2.000 đồng/kg, giờ cũng chưa biết làm thế nào.
Thêm bài học cho người trồng dưa
Theo bà Vương Thị Lam, Chủ tịch Hội Nông dân xã Lương Sơn thì giá dưa năm nay thấp hơn mọi năm một phần là do thị trường dưa xuất khẩu sang Trung Quốc hầu như không còn như các năm trước, trong khi đó thị trường nội địa chủ yếu là các tỉnh miền Bắc và TP.Hồ Chí Minh lại đang “im ắng”. Bên cạnh đó, yếu tố thời tiết cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến sự thất thường của giá dưa trên thị trường.
Qua tìm hiểu, chúng tôi được biết theo kế hoạch, vụ dưa hấu giáp tết năm nay, toàn huyện Ninh Sơn chỉ khuyến khích bà con xuống giống với diện tích vài chục hécta. Thế nhưng với lợi nhuận cao từ vụ mùa năm trước, rất nhiều hộ vẫn mở rộng diện tích lên đến vài trăm hécta. Riêng tại xã Lương Sơn, theo kế hoạch vụ mùa xuống giống với diện tích 30 ha, nhưng thực tế diện tích dưa tại địa phương có gần 200 ha, chưa kể một số hộ dân thuê đất tại khu vực các xã lân cận và khu vực huyện Bác Ái để trồng. “Trong việc định hướng cơ cấu cây trồng hàng năm, địa phương không đưa cây dưa hấu vào khuyến khích cho bà con trồng, bởi giá cả luôn bấp bênh, nhiều rủi ro khi đầu tư. Nhưng việc chạy theo lợi nhuận trước mắt nên nhiều hộ đã tự ý trồng đại trà và mở rộng diện tích” - bà Lam cho biết thêm. Được biết hiện ngoài diện tích dưa vụ mùa đang bước vào thu hoạch rộ, trên địa bàn huyện Ninh Sơn còn khá nhiều diện tích dưa hấu của bà con đã xuống giống để phục vụ Tết Nguyên đán đang trong quá trình chọn trái. Vì vây, nếu giá dưa tiếp tục rớt thì người trồng dưa sẽ lỗ rất nặng.
Có thể nói cây dưa hấu thực sự sẽ đem lại hiệu quả kinh tế cao cho nông dân nếu đầu ra ổn định. Tuy nhiên, lâu nay việc đầu tư trồng dưa hấu vẫn luôn là một “canh bạc” với người nông dân, mặc dù đã có rất nhiều bài học về những câu chuyện “được mùa mất giá, được giá mất mùa” từ chính địa phương mình hay các tỉnh lân cận. Mặc dù đã có sự khuyến cáo của chính quyền địa phương và các ngành chức năng mỗi khi bước vào niên vụ mới sản xuất dưa hấu, thế nhưng liệu đã thực sự là bài học kinh nghiệm cho người trồng dưa ở Ninh Sơn?
Nguyễn Sơn