Nội soi tiêu hóa sớm để phòng ngừa ung thư

Bệnh ung thư nguy hiểm

UTĐTT là sự phát triển bất thường và ác tính của các tế bào đại trực tràng, gây tổn hại nặng về cấu trúc và chức năng, đồng thời xâm lấn vào những mô khác. Hiện UTĐTT đang đứng hàng thứ hai trong ung thư đường tiêu hóa tại Việt Nam, đáng nói là bệnh này đang có xu hướng tăng lên trong những năm gần đây .

Không những phổ biến, UTĐTT còn rất nguy hiểm vì có độ ác tính cao với tỷ lệ tử vong ngày một gia tăng. Sự nguy hiểm của bệnh còn vì một lý do khác là do có quá trình phát triển âm ỉ và khi được phát hiện thì thường đã ở giai đoạn trễ, việc điều trị không còn hiệu quả.

Phần lớn các UTĐTT có nguồn gốc ban đầu là các khối polyp và sau đó phát triển thành ung thư. Polyp là một tổn thương nhỏ vào lòng đại trực tràng xuất phát từ niêm mạc trực tràng. Đa phần chúng là những tổn thương lành tính nhưng một số ít trong đó lại có tiềm năng hóa thành ung thư. Sự liên quan này mật thiết đến mức dẫn đến kết luận không có polyp thì không có UTĐTT.

Tiến trình polyp - ung thư phát triển cực kỳ chậm chạp. Từ một polyp ban đầu đến UTĐTT ít nhất cũng 5-10 năm. Đây chính là “ thời gian vàng” để tầm soát hiệu quả bệnh vì chúng ta chỉ cần tìm ra polyp, cắt đi là có thể tạm thời chặn đứng tiến trình phát triển ung thư.

“Tầm” sớm, chữa nhanh

Ngày nay, y học phát triển và có nhiều công nghệ khác nhau để truy tìm tế bào polyp sớm để tránh phát triển thành ung thư như :

-Xét nghiệm tìm máu trong phân: nên được thực hiện mỗi năm.

-X quang đại tràng cản quang kép hay nội soi ảo bằng CT.

-Nội soi đại tràng: nên thực hiện mỗi năm nếu có yếu tố nguy cơ, mỗi 5 năm nếu không có yếu tố nguy cơ.

Nội soi đại tràng là tiêu chuẩn vàng về tầm soát và điều trị UTĐTT. Nếu phát hiện polyp, bác sĩ thường cắt bỏ ngay để loại trừ nguy cơ ung thư. Nếu kết quả bình thường thì bệnh nhân được “bảo hành” sau cuộc soi ít nhất là 5 năm.

Trên thực tế, thử máu trong phân chỉ để tầm soát còn các bác sĩ thường chỉ định nội soi ngay nếu bạn có rối loạn đi tiêu như đau bụng, bón, tiêu chảy, tiêu ra máu hoặc khi xét nghiệm có máu trong phân. Ở Việt Nam, UTĐTT có tần suất cao và có xu hướng gia tăng. Do đó, nên bắt đầu nội soi tầm soát khi trên 50 tuổi hay sớm hơn nữa nếu trong gia đình có người bị ung thư đại tràng hoặc bệnh đa polyp gia đình.