(NTO) Vào những ngày này, trong khi nắng kéo dài đe dọa gây ra hạn cục bộ ở một số nơi thì nước trong bờ tràn Cây Trôm vẫn đầy ăm ắp. Phương Hải là vùng nằm cuối kênh Bắc, năm nào có hạn cũng đều có hiện tượng thiếu nước tưới. Vì vậy khi nhìn thấy bờ tràn Cây Trôm chưa có dấu hiệu gì khô cạn, chúng tôi cảm thấy vui lây. Đưa chúng tôi đi dọc theo bờ tràn, anh Nguyễn Duy Hồng, Chủ tịch Hội Nông dân xã Phương Hải giới thiệu: “Để tạo thuận tiện cho việc đi lại của người dân, vừa qua xã đã cho xây thêm tường chắn để ngăn không cho nước tràn qua bờ đập”. Tường chắn được đúc bằng bê-tông xi-măng dày 20 cm, chiều dài 30 m và cao 40 cm tính từ đỉnh đập bờ tràn. Nhiều lần có dịp đi qua đây, tôi vẫn không quên hình ảnh dòng nước chảy tràn bờ rất dữ dằn, đường lại đóng rêu trơn trợt, xe máy chạy trên chỉ cần lỏng tay lái là nước đẩy lọt xuống ngay. Bây giờ nhờ tường chặn nước tràn bờ đập, con đường khô ráo, việc đi lại an toàn hơn.
Bờ tràn Cây Trôm hiện nay.
Tuy nhiên, cũng từ tường chắn xây thêm lại làm nảy sinh vấn đề băn khoăn mới. Ông Nguyễn Văn Trọng, nông dân thôn Phương Cựu 1, đang canh tác lúa tại cánh đồng thượng nguồn đập bờ tràn cho hay: “Bà con làm lúa quanh đây đang lo lắng vì nếu mùa mưa lũ đến, tường chắn này sẽ cản con nước hỗn làm xé toang bờ đất 2 bên và gây xói lở các đám ruộng”. Khoan nói chất lượng tường chắn mà chỉ cần nhìn nước đang rỉ ra dưới chân con mương đất dẫn nước từ đầu hồi trái của bờ đập ra cánh đồng, cũng đã thấy có điều gì đó không ổn. Anh Trần Văn Khỏe, thành viên tổ theo nước của xã cũng chia sẻ: “Chưa biết tường chắn có tác hại ra sao đối với bờ đập, nhưng theo tôi cửa đập hẹp và mỗi lần muốn đóng mở phải lội xuống kéo ván lên, đẩy ván xuống rất bất tiện, giả dụ lũ ập về không làm sao trở tay kịp. Giá như cửa đập có thiết bị điều khiển tay, chỉ cần đứng trên bờ xoay vặn điều tiết dòng chảy xả lũ thì có thể bào vệ được bờ tràn và các bờ mương đất, các đám ruộng ở thượng lưu đập”.
Bất cứ công trình thủy lợi nào được xây dựng đều được khảo sát, tính toán lưu lượng nước và lường trước các khả năng, sức chịu đựng của công trình. Cho nên sự can thiệp dù nhỏ của tường chắn nước đập bờ tràn Cây Trôm, cũng đã trái với thiết kế ban đầu. Chúng tôi đề nghị ngành chức năng cần khảo sát lại để xác định tường chắn có tiềm ẩn nguy cơ gì đối với bờ tràn Cây Trôm không. Trước mắt nên đầu tư làm thiết bị đóng mở cửa đập theo nguyện vọng của người dân địa phương. Là công trình có ý nghĩa quan trọng về thủy lợi và giao thông của Phương Hải, bờ tràn Cây Trôm cần phải được các cấp, các ngành quan tâm nhiều hơn nữa.
Bạch Thương
