Phát triển logistics xanh, thích ứng nhanh xu thế toàn cầu

 Phát biểu tại toạ đàm, ông Nguyễn Quang Vinh, Phó Chủ tịch Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho biết, tăng trưởng xanh, phát triển bền vững là yêu cầu tất yếu, không thể đảo ngược và là xu thế chung toàn cầu trong giai đoạn hiện nay. Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn 2050 đã đặt mục tiêu “xanh hoá” các ngành kinh tế, thúc đẩy cơ cấu lại nền kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng, bền vững về môi trường và công bằng xã hội. Trong đó giao nhiệm vụ cho các Bộ ngành liên quan trong “phát triển logistics xanh” gồm các trung tâm logistics xanh, cảng xanh…

Để thực hiện Chiến lược này, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 882/QĐ-TTg phê duyệt, Kế hoạch hành động quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2021-2030, trong đó, dịch vụ logistics là 1 trong 18 chủ đề trọng tâm của Kế hoạch.

Theo Phó Chủ tịch Nguyễn Quang Vinh, khảo sát của Hội đồng doanh nghiệp vì sự phát triển bền vững của VCCI đã cho thấy, chuyển đổi chuỗi cung ứng, chuỗi giá trị theo hướng bền vững hơn là một trong những xu thế mà cộng đồng doanh nghiệp quốc tế đang rất quan tâm và dành nhiều ưu tiên. Quản lý chuỗi cung ứng xanh gắn liền với quản trị các mắt xích của nó, bao gồm thiết kế xanh, sản xuất xanh, vận hành xanh, thu mua xanh, logistics xanh, quản lý chất thải… khi các mắt xích đó đều “xanh” thì doanh nghiệp sẽ có thể nâng cao năng lực sản xuất, năng lực vận hành, đồng thời hình thành nên hệ sinh thái xanh, bền vững xoay quanh doanh nghiệp, từ đó tạo ra lợi thế cạnh tranh và gia tăng khả năng thích ứng, chống chịu, phục hồi của doanh nghiệp trước các cú sốc của thị trường.

Từ yêu cầu đó, phát triển logistics xanh không còn là xu hướng mà dần trở thành yêu cầu tất yếu với các hoạt động xuyên suốt từ khâu mua nguyên vật liệu, sản xuất, phân phối, giao hàng, xử lý phế thải, với toàn bộ chu kỳ sống của sản phẩm. Nghị quyết số 163/NQ-CP của Chính phủ về việc đẩy mạnh triển khai đồng bộ các nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển dịch vụ logistics Việt Nam cũng đã xác định “phát triển logistics gắn với chuỗi cung ứng bền vững”.

Chia sẻ về FIATA WORLD CONGRESS 2025, từ góc độ đại diện cộng đồng doanh nghiệp, Phó Chủ tịch Nguyễn Quang Vinh kỳ vọng sự kiện này sẽ là cơ hội để các doanh nghiệp Việt Nam trao đổi, hợp tác với hàng nghìn doanh nghiệp logistics hàng đầu trên thế giới. Đồng thời, là cơ hội khẳng định vị thế của ngành logistics Việt Nam nói riêng và quảng bá hình ảnh đất nước, con người Việt Nam nói chung trên trường quốc tế. Đồng thời gián tiếp mở ra cơ hội tăng cường xuất nhập khẩu, nâng cao sức cạnh tranh cho doanh nghiệp, gia nhập thị trường và các chuỗi giá trị mới, góp phần phát triển kinh tế Việt Nam.

Ông Lê Duy Hiệp, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp dịch vụ Logistics Việt Nam (VLA) cho biết xây dựng một ngành logistics bền vững, và có khả năng thích ứng nhanh là rất cấp bách và là xu hướng tất yếu.

Ông Lê Duy Hiệp cho biết VLA đã thành công giành quyền đăng cai tổ chức Đại hội thường niên Liên đoàn các Hiệp hội Giao nhận vận tải thế giới 2025 - FIATA WORLD CONGRESS 2025. Đây là một sự kiện quan trọng và lớn nhất của ngành logistics toàn cầu, thu hút sự tham gia của hàng ngàn đại biểu đến từ các doanh nghiệp, chuyên gia và lãnh đạo ngành logistics từ khắp nơi trên thế giới.

Việc tổ chức thành công sự kiện này sẽ là cơ hội tuyệt vời để nâng cao hình ảnh và vị thế của ngành logistics Việt Nam trên trường quốc tế, đồng thời mở ra nhiều cơ hội hợp tác, kinh doanh cho các doanh nghiệp trong nước.

Logistics xanh cũng là chủ đề chính của sự kiện FIATA WORLD CONGRESS 2025, "Phát triển logistics xanh, thích ứng nhanh", phản ánh tầm nhìn và cam kết của chúng tôi trong việc xây dựng một ngành logistics bền vững, thân thiện với môi trường, và có khả năng thích ứng nhanh với những biến đổi của thị trường toàn cầu.

Chủ tịch VLA khẳng định, đây không chỉ là một yêu cầu cấp bách trong bối cảnh hiện nay mà còn là xu hướng tất yếu cho sự phát triển lâu dài của ngành. Phát triển chuỗi cung ứng xanh không còn là câu chuyện của tương lai, mà phải là ngay bây giờ, không còn là lựa chọn mà là sự bắt buộc. Phát triển chuỗi cung ứng xanh cũng chính là sự thay đổi cần thiết, gắn liền với mục tiêu giảm phát thải ròng về 0% (net zero) mà Việt Nam đã cam kết tại COP 26.

Ở góc độ doanh nghiệp, ông Ngô Sỹ Hoài - Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam (VIFOREST) cho biết, cùng nguồn nhân lực dồi dào, nguồn nguyên liệu chủ yếu được cung ứng nhiều từ trồng trong nước, các doanh nghiệp sản xuất, chế biến gỗ đã tận dụng lợi thế về hệ thống vận tải cảng biển trong nước, đặc biệt là vùng có logistics thuận lợi như Bình Dương, Đồng Nai, TP. Hồ Chí Minh.

Những năm qua, ngành công nghiệp gỗ Việt Nam đã vươn lên đứng thứ 5 thế giới về xuất khẩu và đứng thứ 2 về nhóm sản phẩm về gỗ có giá trị gia tăng cao, xuất khẩu gỗ đã vươn đến 170 thị trường trên thế giới, trong đó 5 thị trường Mỹ, Nhật, Trung Quốc, Hàn Quốc và EU chiếm trên 90% kim ngạch xuất khẩu.

Tuy nhiên, cũng theo ông Hoài, sản phẩm gỗ khá đặc thù và có đặc điểm cồng kềnh hơn so với các sản phẩm khác, chi phí vận tải biển là rất cao. Có những người hợp giá trị của hàng hóa của container cũng chỉ tương đương với chi phí vận chuyển. Do đó, Phó Chủ tịch Hiệp hội Gỗ cho biết chuyển đổi xanh của công nghiệp logistics là một trong những quyết định thành bại của nghề gỗ.

Bên cạnh đó, gỗ cũng là sản phẩm rất “nhạy cảm” với môi trường, do đó, thiết lập chế biến xanh, thương mại xanh và tăng trưởng xanh cũng trở nên rất cấp thiết hiện tại. Vị chuyên gia kỳ vọng đại hội FIATA với nguồn lực, tiềm năng của ngành gỗ, điều kiện logictics được cải thiện hướng tới xanh hóa sẽ tạo điều kiện hơn nữa để ngành gỗ phát triển bền vững.

Chia sẻ tại toạ đàm, ông Trần Thanh Hải - Phó Cục trưởng Cục xuất nhập khẩu, Bộ Công Thương cho biết, chuyển đổi xanh với ngành logistics cần hướng tới việc chuyển đổi năng lượng với các phương tiện sử dụng năng lượng. Đây vẫn là bài toán khó và thách thức với các doanh nghiệp. Hiện nay, các phương tiện vận tải hành khách cỡ nhỏ đã bước đầu chuyển sang sử dụng năng lượng tái tạo. Tuy nhiên, các phương tiện vận tải hàng hóa, vận tải lớn vẫn chưa chuyển đổi sang năng lượng tái tạo.

Đồng thời, ông Trần Thanh Hải cho biết thêm, các doanh nghiệp cũng cần năng cao hiệu suất, hiệu quả trong quy trình làm việc. Đây cũng là một yếu tố góp phần nâng cao khả năng thích ứng nhanh trong bối cảnh mới.

Cuối cùng, các cơ quan quản lý, Chính phủ cần tạo thuận lợi thương mại, đơn giản hóa các thủ tục hành chính, tạo điều kiện tối đa để hỗ trợ các doanh nghiệp trong quá trình chuyển đổi số, chuyển đổi xanh.