Những ngày đầu tái lập tỉnh (tháng 4/1992), thị xã Phan Rang - Tháp Chàm gặp nhiều khó khăn với điều kiện cơ sở vật chất phục vụ cho sản xuất và đời sống lạc hậu, nghèo nàn... Quyết tâm khôi phục kinh tế - xã hội (KT-XH), Phan Rang - Tháp Chàm tập trung các giải pháp khai thác tiềm năng, từng bước phát triển kinh tế, giải quyết việc làm, ổn định và cải thiện đời sống nhân dân, đồng thời giữ vững an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội. Nỗ lực, quyết tâm, khát vọng vươn lên đã được đền đáp xứng đáng. Năm 2007, Phan Rang - Tháp Chàm vinh dự được Chính phủ “thăng hạng” công nhận là thành phố thuộc tỉnh. Đến năm 2015, thành phố vinh dự được công nhân đạt chuẩn đô thị loại II, tạo thêm động lực, niềm tin cho toàn Đảng bộ, các tầng lớp nhân dân đoàn kết, nỗ lực, phấn đấu quyết tâm đưa thành phố lên tầm cao mới.
Tp. Phan Rang - Tháp Chàm về đêm. Ảnh: Trần Duy
Xác định mục tiêu đẩy mạnh phát triển kinh tế nhanh và bền vững, hoàn thiện và nâng cao các tiêu chí đô thị loại II, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho nhân dân là nhiệm vụ trọng tâm, những năm qua, Thành ủy Phan Rang - Tháp Chàm đã tập trung lãnh đạo khai thác tốt các tiềm năng, lợi thế, nhất là thế mạnh đô thị ven biển và quá trình đô thị hóa để huy động mọi nguồn lực đầu tư phát triển, trong đó lấy thương mại - dịch vụ (TMDV) là kinh tế mũi nhọn. Thành phố đã tập trung kêu gọi thu hút đầu tư xây mới, nâng cấp và đưa nhiều dự án hạ tầng thương mại đi vào hoạt động, điển hình như: Siêu thị Co.opmart Thanh Hà, Trung tâm thương mại WinMart, chợ đầu mối nông sản Phan Rang, chợ Thanh Sơn, chợ Tháp Chàm và hàng chục siêu thị mini; đồng thời phát triển mạnh các nhà phân phối, nhiều cửa hàng, đại lý... Công tác quản lý nhà nước về lĩnh vực TMDV được tăng cường, hoạt động kiểm tra chống buôn lậu, gian lận thương mại được quan tâm và thực hiện thường xuyên. Chất lượng dịch vụ trên các lĩnh vực du lịch (DL), bưu chính viễn thông, tài chính, ngân hàng, bảo hiểm, tư vấn pháp lý... đáp ứng tốt yêu cầu thị trường, phục vụ nhu cầu phát triển kinh tế địa phương. Đặc biệt, hệ thống giao thông được mở rộng, nhiều khu đô thị mới, khu dân cư mới được hình thành là động lực giúp TMDV của thành phố ngày càng phát triển, tạo diện mạo đô thị mới ngày càng khang trang. Ngành TMDV có bước phát triển về quy mô, chất lượng, thể hiện vai trò động lực, đóng góp quan trọng vào tăng trưởng kinh tế. Trong 3 năm 2020-2023, mặc dù bị ảnh hưởng dịch COVID-19, nhưng tốc độ tăng trưởng ngành TMDV đạt 5,11%, đạt 60% nghị quyết nhiệm kỳ, chiếm tỷ trọng 60,9% cơ cấu kinh tế. Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ hằng năm đạt mức 20.000-25.000 tỷ đồng, tăng bình quân 15,85%/năm, số cơ sở sản xuất, kinh doanh của các thành phần kinh tế trên địa bàn thành phố phát triển nhanh về số lượng và năng lực kinh doanh.
Từ năm 2020-2022 có khoảng 1.590 cơ sở hộ kinh doanh đăng ký hoạt động, trong đó ngành thương nghiệp chiếm 39,1%, khách sạn nhà hàng chiếm 24,5%, với tổng vốn đăng ký hoạt động gần 470 tỷ đồng. Riêng đối với ngành DL - dịch vụ tăng trưởng bình quân 21,04%/năm, với nhiều dự án DL quy mô lớn được đầu tư, hoàn thành và đưa vào sử dụng phục vụ du khách trong và ngoài nước, khai thác hiệu quả tiềm năng lợi thế về DL biển, DL văn hóa,... Số lượt khách DL hằng năm đến thành phố ngày càng tăng, đạt khoảng 1,68-1,95 triệu lượt khách/năm; trong đó khách quốc tế 50-60 nghìn lượt; khách nội địa 1,6-1,8 nghìn lượt, doanh thu từ hoạt động DL đạt khoảng 1.000-1.120 tỷ đồng/năm. Công nghiệp - xây dựng duy trì tốc độ tăng trưởng khá. Giai đoạn 2020-2022, ngành Công nghiệp đạt tốc độ tăng trưởng bình quân 14,1%/năm, chiếm 21,7% trong cơ cấu kinh tế; lĩnh vực xây dựng đạt bình quân 4,56%/năm.
Người tiêu dùng mua sắm tại siêu thị WinMart (Tp. Phan Rang - Tháp Chàm). Ảnh: Hồng Nguyệt
Đồng chí Nguyễn Thành Phú, Chủ tịch UBND thành phố cho biết: Sau đại dịch COVID-19, các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất trong lĩnh vực công nghiệp, xây dựng đang từng bước phục hồi mạnh mẽ, hoàn thiện và ngày càng phát triển. Nhiều doanh nghiệp tích cực đầu tư mở rộng sản xuất, đổi mới thiết bị công nghệ, máy móc, nâng cao năng suất lao động, chất lượng sản phẩm. Một số sản phẩm bia lon, chế biến thủy sản, chế biến nha đam, chế biến hạt điều, may mặc, sản phẩm chế biến từ sản phẩm đặc thù của địa phương... được người tiêu dùng ưa chuộng. Thành phố tiếp tục đầu tư và mở rộng khu công nghiệp, sản xuất theo hướng công nghiệp xanh, bền vững, làm động lực thúc đẩy phát triển kinh tế. Xây dựng đồng bộ về hạ tầng kỹ thuật của Cụm công nghiệp Tháp Chàm và Khu công nghiệp Thành Hải, thu hút nhiều doanh nghiệp đến đầu tư, kinh doanh, phát triển ngành nghề; một số dự án lớn về quy mô, tạo ra giá trị gia tăng cao, đóng góp quan trọng cho ngân sách địa phương.
Trong 3 năm 2020-2022, tốc độ tăng trưởng giá trị sản xuất các ngành kinh tế bình quân 7,75%/năm; tổng vốn đầu tư toàn xã hội đạt 11.892 tỷ đồng. Thu ngân sách nhà nước trên địa bàn năm 2022, đạt 3.286,5 tỷ đồng, giai đoạn 2020-2022 tăng bình quân 15%/năm.
Nông nghiệp đô thị phát triển theo hướng nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp sạch, nâng cao giá trị sản phẩm trên một đơn vị diện tích, hiện đạt 307,8 triệu đồng/ha, tăng gấp 1,12 lần so với năm 2020. Chương trình xây dựng nông thôn mới xã Thành Hải đạt kết quả, diện mạo nông thôn có nhiều đổi mới rõ rệt, kết cấu hạ tầng, giao thông nông thôn và nội đồng được quan tâm đầu tư xây dựng, đời sống kinh tế vật chất và tinh thần của nhân dân từng bước được cải thiện nâng lên.
Một góc Khu đô thị K1 (Tp. Phan Rang - Tháp Chàm). Ảnh: Duy Anh
Cùng với sự phát triển kinh tế, các chỉ tiêu phát triển đô thị, chỉ tiêu phát triển xã hội không ngừng được cải thiện nhờ nhiều dự án hạ tầng đô thị quy mô lớn được đầu tư, nhất là hệ thống giao thông, cây xanh, chiếu sáng đô thị, hệ thống cấp nước sinh hoạt, các công trình văn hóa. Các chính sách an sinh xã hội được thực hiện kịp thời, đầy đủ, hiệu quả. Nhiều chỉ tiêu đã hoàn thành và vượt so với chỉ tiêu Nghị quyết Đại hội Đảng bộ thành phố lần thứ XII, nhiệm kỳ 2020-2025 đề ra: 100% phường, xã đạt chuẩn quốc gia về y tế; 100% phường, xã vững mạnh về quốc phòng, an ninh; tỷ lệ rác thải đô thị được thu gom đạt 100,5% (nghị quyết 98,5%); tỷ lệ suy dinh dưỡng trẻ em dưới 5 tuổi đạt 6,48% (nghị quyết dưới 7%); tỷ lệ hộ nghèo còn 1,3% (mục tiêu 2%, vượt 0,7% nghị quyết đề ra) và tỷ lệ hộ cận nghèo còn 3,11% (mục tiêu dưới 4%, vượt 0,89% nghị quyết đề ra). Diện tích cây xanh đô thị đạt 9,5 m2/người (mục tiêu nghị quyết 10 m2/người); tỷ lệ hộ dân được sử dụng nước sạch đạt 99,5% (mục tiêu nghị quyết 100%)... Đến nay, thành phố đã đạt được 52/59 tiêu chuẩn đạt về đô thị loại II theo Nghị quyết số 1210/2016/UBTVQH13 ngày 25/5/2016 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, trong đó có 38 tiêu chuẩn đạt cao.
Quyết tâm đưa Phan Rang - Tháp Chàm lên tầm cao mới, thời gian tới, Thành ủy tiếp tục lãnh đạo, chỉ đạo khai thác tiềm năng lợi thế, huy động và sử dụng có hiệu quả các nguồn lực cho đầu tư phát triển; tiếp tục hoàn thiện và nâng cao chất lượng các tiêu chí đô thị loại II. Tận dụng hiệu quả cơ hội do cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư mang lại, thúc đẩy quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế, đột phá phát triển TMDV, trong đó cốt lõi là phát triển đô thị DL. Tạo môi trường thông thoáng, phát triển sản xuất, kinh doanh, thu hút đầu tư, ưu tiên đối với các dự án sử dụng công nghệ tiên tiến, sạch và thân thiện môi trường. Đồng thời bảo đảm an sinh xã hội, phát triển văn hóa, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho nhân dân, chất lượng nguồn nhân lực. Củng cố quốc phòng, an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội. Đẩy mạnh phong trào thi đua yêu nước, khối đại đoàn kết toàn dân tộc, phát huy truyền thống cách mạng và những thành quả trong quá trình xây dựng và phát triển để tiếp tục xây dựng Tp. Phan Rang - Tháp Chàm là đô thị xanh, môi trường an toàn, thân thiện, văn minh, từng bước trở thành đô thị thông minh.
Uyên Thu