Đại hội thảo luận và biểu quyết thông qua các nội dung chủ yếu sau đây:
1. Đánh giá 5 năm thực hiện Nghị quyết Đại hội X, 10 năm thực hiện chiến lược phát triển kinh tế-xã hội (2001-2010), 20 năm thực hiện Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội (1991-2011) và nhìn lại quá trình cách mạng nước ta.
a. Bối cảnh tình hình:
5 năm qua, bên cạnh những thuận lợi do tiến trình đổi mới đất nước và hội nhập quốc tế đem lại, đất nước ta cũng gặp không ít khó khăn, thách thức, thiên tai, dịch bệnh xảy ra ở nhiều nơi; tình hình thế giới và khu vực diễn biến phức tạp, khó lường. Thời gian đầu sau Đại hội X, đất nước phát triển thuận lợi; nhưng từ cuối năm 2007, đầu năm 2008, do tác động của cuộc khủng hoảng tài chính và suy thoái kinh tế toàn cầu đã làm cho kinh tế, đời sống gặp nhiều khó khăn. Các thế lực thù địch tiếp tục chống phá, kích động bạo loạn, đẩy mạnh hoạt động “diễn biến hòa bình”.
Các phóng viên trong nước và quốc tế tác nghiệp tại Trung tâm Báo chí. Ảnh: Tuấn Dũng
b. Trong đối cảnh đó, toàn Đảng, toàn dân ta đã nỗ lực phấn đấu vượt qua khó khăn, thách thức, đạt được những thành tựu quan trọng là:
- Nền kinh tế vượt qua nhiều khó khăn, thách thức, kinh tế vĩ mô cơ bản ổn định, duy trì được tốc dộ tăng trưởng khá, tiềm lực và quy mô nền kinh tế tăng lên, nước ta đã ra khỏi tình trạng kém phát triển.
- Giáo dục và đào tạo, khoa học và công nghệ, văn hóa và các lĩnh vực xã hội có tiến bộ; bảo vệ tài nguyên, môi trường được chú trọng hơn; đời sống các tầng lớp nhân dân được cải thiện.
- Chính trị-xã hội ổn định; quốc phòng, an ninh được tăng cường; độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ được giữ vững; hoạt động đối ngoại, hội nhập quốc tế được mở rộng, vị thế quốc tế của nước ta được nâng cao.
- Phát huy dân chủ xã hội chủ nghĩa có tiến bộ, khối đại đoàn kết toàn dân tộc tiếp tục được củng cố; việc xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa được đẩy mạnh, hiệu lực, hiệu quả hoạt động được nâng lên.
- Công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng được tăng cường, đạt một số kết quả tích cực, năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng trên một số mặt được nâng cao hơn.
* Nguyên nhân đạt được những thành tựu trên:
- Sự lãnh đạo, chỉ đạo đúng đắn của Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, các cấp ủy Đảng trong việc triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội X, giải quyết kịp thời, có kết quả những vấn đề mới phát sinh.
- Sự đổi mới, nâng cao chất lượng hoạt động của Quốc hội và các cơ quan dân cử.
- Sự điều hành năng động của Chính phủ, chính quyền các cấp.
- Sự nỗ lực của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể nhân dân, các cán bộ, đảng viên, các tầng lớp nhân dân, cộng đồng các doanh nghiệp.
- Bối cảnh hội nhập quốc tế đem lại nhiều cơ hội, điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của đất nước.
Một góc Trung tâm hội nghị Quốc gia Mỹ Đình. Ảnh: Tuấn Dũng.
c. Với tinh thần nhìn thẳng vào sự thật, Đại hội đã tập trung phân tích, làm rõ các khuyết điểm, yếu kém chủ yếu là:
- Một số chỉ tiêu, nhiệm vụ Đại hội XI đề ra chưa đạt; kinh tế phát triển chưa bền vững, chất lượng, hiệu quả, sức cạnh tranh của nền kinh tế thấp; chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa chậm; các cân đối vĩ mô chưa vững chắc; chế độ phân phối bất hợp lý, phân hóa xã hội tăng lên.
- Một số hạn chế, yếu kém trong các lĩnh vực giáo dục, đào tạo, khoa học, công nghệ, văn hóa, xã hội, bảo vệ môi trường chậm được khắc phục; tệ quan liêu, tham nhũng, lãng phí, tội phạm, tệ nạn xã hội, suy thoái đạo đức, lối sống chưa được ngăn chặn, đẩy lùi.
- Thể chế kinh tế, chất lượng nguồn nhân lực, kết cấu hạ tầng vẫn là những điểm yếu cản trở sự phát triển.
- Nền dân chủ xã hội chủ nghĩa và sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc chưa được phát huy đầy đủ.
- Công tác xây dựng Đảng, xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, đổi mới, nâng cao chất lượng của Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể nhân dân chuyển biến chậm. Còn tiềm ẩn những yếu tố gây mất ổn định chính trị-xã hội.
* Đại hội chỉ rõ: Những hạn chế, yếu kém trên có nguyên nhân khách quan nhưng trực tiếp và quyết định vẫn là nguyên nhân chủ quan. Đó là:
- Công tác nghiên cứu lý luận, tổng kết thực tiễn nhìn chung vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu.
- Nhận thức trên nhiều vấn đề cụ thể của công cuộc đổi mới còn hạn chế, thiếu thống nhất.
- Công tác dự báo trong nhiều lĩnh vực còn yếu.
- Sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng, quản lý, điều hành của Nhà nước trên một số lĩnh vực và một số vấn đề lớn chưa tập trung, kiên quyết, dứt điểm; kỷ cương, kỷ luật không nghiêm.
- Tổ chức thực hiện vẫn là khâu yếu.
- Năng lực, phẩm chất của một bộ phận cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức còn bất cập.
(Còn nữa)