Thôn Xóm Bằng 1 có 668 hộ, 3.021 nhân khẩu, sống chủ yếu bằng nghề trồng trọt và chăn nuôi. Sự thay đổi đậm nét nhất là người dân đã biết trồng lúa nước và một số cây hoa màu khác, với tổng diện tích sản xuất gần 200 ha. Đồng chí Sầm Văn Tim, Phó Chủ tịch UBND xã cho biết: Trước đây, người dân thôn Xóm Bằng 1 sản xuất chủ yếu nhờ nước trời, sản xuất 1 vụ/năm, năng suất bình quân đạt 3 tạ/sào. Năm 2016, bà con đón niềm vui lớn khi được Nhà nước quan tâm đầu tư gần 70 tỷ đồng xây dựng trạm bơm điện dẫn nước từ kênh Bắc về tưới cho cánh đồng Bà Rợ và Cây Sung với diện tích 44 ha của hơn 220 hộ. Nhờ có trạm bơm điều tiết nước đầy đủ, bà con sản xuất 3 vụ/năm, năng suất lúa đạt từ 5-6 tạ/sào, gấp đôi so với trước, nhờ vậy, thu nhập bà con cũng được nâng cao. Bà con đã biết áp dụng tiến bộ khoa học-kỹ thuật, sử dụng máy cày, máy gặt đập liên hợp vào sản xuất; đặc biệt đã áp dụng mô hình “1 phải, 5 giảm” trong sản xuất lúa nhằm nâng cao năng suất, là bước tiến mới thay đổi dần phương pháp sản xuất lạc hậu. Bên cạnh sản xuất, nhiều hộ làm nghề kinh doanh, buôn bán nhỏ biết trao đổi hàng hóa, giúp đỡ nhau phát triển kinh tế. Nhiều nông dân phấn đấu làm ăn, vươn lên thoát nghèo. Được biết đến là một nông dân sản xuất giỏi trong thôn, ông Mang Thanh Hồng luôn tiên phong trong việc áp dụng mô hình “1 phải, 5 giảm” trên cây lúa mang lại hiệu quả kinh tế cao. Ông tham gia tổ chăn nuôi bò, dê vỗ béo, canh tác gần 5 sào lúa, mỗi năm gia đình thu nhập bình quân gần 100 triệu đồng.
Giao thông thôn Xóm Bằng được bê tông tạo thuận lợi cho người dân đi lại.
Sự thay đổi nổi bật nhất, có lẽ phải kể đến giáo dục. Nếu trước kia, bà con quan niệm “cái chữ” không mài ăn được, thì giờ đây, nhận thức về việc học của con em được các bậc phụ huynh quan tâm. Trường học được đầu tư xây dựng khang trang, gần 100% trẻ em đến trường đúng độ tuổi, nhiều người học tập các trường chuyên nghiệp ra trường về lại cống hiến cho quê hương. Cuộc sống vật chất, tinh thần được các cấp, địa phương quan tâm, hiện nay, gần 100% hộ gia đình có phương tiện nghe nhìn; hơn 90% người dân sử dụng nước hợp vệ sinh, lưới điện quốc gia, tỷ lệ hộ nghèo giảm dần qua từng năm. Ông Mang Dểnh (81 tuổi), một trong những người cao tuổi của thôn vui mừng chia sẻ: Cuộc sống bà con trước kia gặp nhiều khó khăn. Được Nhà nước quan tâm đầu tư, xây dựng nhiều công trình phục vụ đời sống, người dân chúng tôi rất vui. Bây giờ, có nhà, có đường, có xe máy, con cháu được đi học, biết cái chữ, tôi thấy thôn khác xưa nhiều lắm.
Dù cuộc sống chưa hết khó khăn, nhưng bà con trong thôn tích cực tham gia cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”. Khi thực hiện bê tông các tuyến đường nội thôn, nhiều hộ dân 2 bên đường sẵn sàng hiến đất, chặt cây, đóng góp ngày công, đất đá để làm đường. Hơn 70% tuyến đường nội thôn được bê tông hóa phẳng phiu nối dài tạo điều kiện cho bà con lưu thông, vận chuyển hàng hóa. Bà Mang Thị Điền, Bí thư Chi bộ thôn chia sẻ: Vẫn còn nhiều khó khăn, người dân thôn Xóm Bằng 1 còn phải nỗ lực rất nhiều, nhưng với đức tính cần cù, chịu khó, tin rằng cuộc sống của bà con nơi đây sẽ thay đổi hơn nữa.
Năm cũ khép lại, quê hương Xóm Bằng 1 đón chào năm mới bằng những niềm tin xây dựng quê hương ngày càng đổi mới và phát triển.
Minh Khai