Bước ngoặt trong xây dựng nông thôn mới

(NTO) Cuối năm 2016, tỉnh ta có thêm 5 xã đạt chuẩn nông thôn mới (NTM) là Phước Vinh, Phước Hậu (Ninh Phước), Phương Hải, Hộ Hải (Ninh Hải) và Cà Ná (Thuận Nam), nâng tổng số lên 16 xã đạt chuẩn NTM. Nếu so với số xã đạt vào năm cuối của giai đoạn 2011-2015, có thể coi đây là sự khẳng định dần thành quả xây dựng NTM kể từ khi triển khai đến nay và là bước ngoặt quan trọng tạo đà cho những năm tới.

Theo kế hoạch của UBND tỉnh, trong năm nay, tỉnh ta phấn đấu có thêm 2 xã An Hải (Ninh Phước) và Thanh Hải (Ninh Hải) đạt chuẩn NTM, đồng thời có thêm xã Phước Diêm (Thuận Nam) cũng phấn đấu đạt chuẩn. Hiện nay, cùng với tập trung chỉ đạo và ưu tiên nguồn lực của tỉnh, còn có các sở, ngành, hội, đoàn thể được phân công phối hợp với các huyện xây dựng kế hoạch hỗ trợ, giúp đỡ các xã đăng ký đạt chuẩn NTM năm 2017. Đối với các xã đã được công nhận đạt chuẩn trong các năm 2015, 2016, các địa phương tiếp tục chỉ đạo và có giải pháp cụ thể để nâng cao chất lượng các tiêu chí đáp ứng quy định của Bộ tiêu chí mới giai đoạn 2017-2020, nhất là các tiêu chí có thay đổi về nội dung, chất lượng như tiêu chí thu nhập, hộ nghèo, tổ chức sản xuất, giáo dục và đào tạo, y tế, môi trường…

Một góc xã Cà Ná (Thuận Nam).

Theo Văn phòng Điều phối Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) xây dựng NTM tỉnh (gọi tắt là chương trình NTM tỉnh), trên cơ sở đăng ký phấn đấu đạt chuẩn NTM năm 2017, các xã Thanh Hải, An Hải đã xây dựng kế hoạch triển khai thực hiện, chủ động rà soát, đánh giá hiện trạng theo tiêu chí theo Quyết định số 1980/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ để tập trung thực hiện các tiêu chí chưa đạt hoặc các tiêu chí còn đạt yếu. Mặc dù nguồn vốn Chương trình NTM chưa được phân bổ nhưng các xã đã chủ động lồng ghép các nguồn vốn, dự án khác trên địa bàn để đầu tư xây dựng hạ tầng, chẳng hạn xã An Hải xây dựng trạm y tế, hạ tầng vùng sản xuất rau an toàn; xã Thanh Hải xây dựng trường học. Đặc biệt, các xã đều quan tâm phát triển sản xuất, vận động Nhân dân ứng dụng tiến bộ khoa học-kỹ thuật vào sản xuất và tiếp tục hỗ trợ, củng cố phát triển các HTX trên địa bàn. Bên cạnh đó, các xã cũng quan tâm nâng chất lượng các tiêu chí đạt yếu như môi trường, cơ sở vật chất văn hóa.

Trạm Y tế xã Phước Hậu (Ninh Phước) được xây dựng khang trang. Ảnh: Văn Miên

Tuy nhiên, trong quá trình triển khai thực hiện còn gặp một số khó khăn mà trước hết về nguồn vốn Trung ương phân bổ trực tiếp cho Chương trình chưa triển khai thực hiện được. Việc phân bổ chậm có một phần do các địa phương xây dựng kế hoạch không có danh mục cụ thể, chi tiết các công trình nên không được HĐND tỉnh chấp thuận, phải làm lại nhiều lần. Bên cạnh đó một số văn bản liên quan đến chương trình vẫn chưa được ban hành, hướng dẫn như: Quy định về quản lý, sử dụng vốn sự nghiệp thực hiện Chương trình MTQG xây dựng NTM; trình tự lập kế hoạch đầu tư trên địa bàn có sự tham gia của cộng đồng; quy trình đánh giá, giám sát thực hiện chương trình… Đối với các xã, phải đợi có Bộ tiêu chí mới về xã NTM giai đoạn 2017-2020 của địa phương ban hành mới có cơ sở rà soát, đánh giá lại hiện trạng của xã để xây dựng kế hoạch, tổ chức thực hiện.

Nông dân xã Bắc Sơn (Thuận Bắc ) áp dụng thiết bị cơ giới vào thu hoạch lúa. Ảnh: Sơn Ngọc

Anh Nguyễn Đình Trưng, cán bộ Văn phòng Điều phối chương trình NTM tỉnh cho biết: Nếu chuyển qua bộ tiêu chí mới, các xã từng đạt chuẩn NTM có đông đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống sẽ khó mà đạt chuẩn về tiêu chí thu nhập, tiêu chí giảm hộ nghèo đa chiều. Đơn cử như xã Công Hải (Thuận Bắc) dù có cách làm sáng tạo trong huy động nguồn vốn xã hội xây dựng công trình hạ tầng, nhưng theo chuẩn mới đã không đạt được 2 tiêu chí trên. Hiện nay, Văn phòng Điều phối chương trình NTM tỉnh đang tổ chức, rà soát đánh giá lại hiện trạng theo Bộ tiêu chí mới của tất cả các xã để có kế hoạch, lộ trình thực hiện: đối với xã đã đạt chuẩn NTM sẽ nâng chất tiêu chí, đối với các xã còn lại sẽ xây dựng các tiêu chí đạt chuẩn theo yêu cầu mới. Trong thực tế qua rà soát bước đầu, trừ xã Thành Hải (Tp. Phan Rang-Tháp Chàm), còn lại các xã được công nhận đạt chuẩn NTM trong các năm 2015, 2016 đều còn thiếu 1-2 tiêu chí chưa đạt.

 

Nông dân thôn Tuấn Tú (xã An Hải, Ninh Phước) phát triển diện tích trồng rau an toàn
theo hướng VietGAP, nâng cao thu nhập, góp phần đạt chuẩn NTM.Ảnh: V.M

Theo anh Lê Kim Hiếu, Phó Chánh Văn phòng Điều phối Chương trình NTM tỉnh, từ nay đến cuối năm, sau khi UBND tỉnh ban hành Quyết định về Bộ tiêu chí NTM cấp xã giai đoạn 2017-2020 áp dụng trên địa bàn tỉnh và phân bổ nguồn vốn năm 2017 cho các xã triển khai thực hiện, Văn phòng Điều phối sẽ tích cực phối hợp với các sở được phân công và các huyện tập trung chỉ đạo và ưu tiên nguồn lực để hỗ trợ các xã An Hải, Thanh Hải đạt chuẩn NTM. Ngoài ra, Văn phòng sẽ hỗ trợ các xã còn lại từng bước hoàn thiện các tiêu chí, nhất là tăng thu nhập và giảm tỷ lệ hộ nghèo đa chiều. Tin rằng với sự lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt của các cấp ủy và tổ chức thực hiện của các cấp chính quyền, đoàn thể, đặc biệt là sự vào cuộc mạnh mẽ của người dân trong vai trò chủ thể, các địa phương sẽ tạo ra bước ngoặt trong xây dựng NTM.