1. Bộ Ngoại giao Mỹ thông báo nước này và Nga đã thống nhất thực thi lệnh chấm dứt các hành động thù địch tại thành phố Aleppo của Syria, và sẽ phối hợp để tăng cường giám sát thỏa thuận ngừng bắn mới tại quốc gia Trung Đông này.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Mark Toner cho biết, hiện tại Nga đang triển khai các nỗ lực để hối thúc chính quyền của Tổng thống Syria Bashar al-Assad tuân thủ thỏa thuận ngừng bắn mới, trong khi Washington đảm trách việc giám sát thực thi thỏa thuận của các lực lượng đối lập Syria. Ông Toner nói thêm, mục tiêu của Mỹ và Nga “vẫn không đổi”, đó là “chấm dứt hành động thù địch trên quy mô toàn lãnh thổ Syria chứ không phải là ở một số khu vực đơn lẻ”. Theo người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ, kể từ khi lệnh ngừng bắn có hiệu lực từ 1 giờ ngày 5-5, theo giờ địa phương, “tình trạng bạo lực tại các khu vực đã giảm, mặc dù vẫn có các báo cáo về chiến sự tiếp diễn ở một số địa điểm”.
Tình hình chiến sự tại Aleppo đã trở nên vô cùng căng thẳng trong những ngày gần đây, khiến cho những nỗ lực của Nga và Mỹ nhằm chấm dứt xung đột tại Syria đối mặt những thách thức vô cùng lớn. Đặc phái viên của Liên hợp quốc về Syria Staffan de Mistura đã có các cuộc gặp với Ngoại trưởng Mỹ John Kerry hôm 2-5 tại Geneva và Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov tại Moskva vào ngày 3-5 để bàn về việc khôi phục lệnh ngừng bắn tại Syria, cũng như tìm giải pháp cho cuộc khủng hoảng đã kéo dài hơn 5 năm qua tại quốc gia Trung Đông này.
Trong khi đó, quân đội Syria cho biết sẽ tuân thủ lệnh ngừng bắn mới tại thành phố Aleppo trong vòng 48 giờ, bắt đầu từ rạng sáng 5-5. Quân đội Syria cũng cáo buộc các tay súng đối lập đã nã rốc-két và đạn cối khiến hàng chục dân thường thiệt mạng tại thành phố lớn thứ hai Syria này.
2. Tân Tổng tư lệnh lực lượng vũ trang hợp nhất của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) tại châu Âu, Tướng Mỹ Curtis Scaparotti, ngày 4-5 đã kêu gọi các thành viên liên minh này luôn sẵn sàng đối phó với mối đe dọa từ Nga và những kẻ khủng bố.
Phát biểu nhậm chức tại trụ sở NATO tại Brussels (Bỉ), Tướng Scaparotti cho biết, liên minh này phải đối mặt với một “nước Nga hồi sinh đang cố thể hiện là cường quốc thế giới”, và cũng lưu ý các mối đe dọa khác như chủ nghĩa khủng bố và cuộc khủng hoảng người tị nạn, vốn đang góp phần gây bất ổn tại Bắc Phi và Trung Đông.
Đáp lại phát biểu của NATO, ngày 5-5, người phát ngôn Điện Kremli, ông Dmitry Peskov tuyên bố, “Một nước Nga đang trỗi dậy không phải là mối đe dọa đối với bất cứ ai. Tuy nhiên, Nga chắc chắn rằng không thể phớt lờ bất cứ hành động nào có khả năng làm dấy lên mối đe dọa trực tiếp hoặc tiềm tàng đối với các lợi ích quốc gia của Nga, và theo truyền thống, phía Nga sẽ bảo vệ những lợi ích của mình nếu cần”.
Một diễn biến liên quan, Nga đã có kế hoạch triển khai 2 sư đoàn mới ở phía Tây và một sư đoàn ở phía Nam để chống lại tình trạng NATO tăng cường hiện diện quân sự gần biên giới nước này. Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergey Shoigu tuyên bố: “Trước cuối năm nay, hai sư đoàn mới sẽ được thành lập ở Quân khu phía Tây và một ở Quân khu phía Nam”.
NATO cũng đã điều các lực lượng bổ sung tới Ba Lan, các quốc gia vùng Baltic và nhiều nơi khác gần biên giới Nga từ năm 2014. Khối này tuyên bố hoạt động triển khai quân là cần thiết để xây dựng niềm tin của các thành viên nằm ở Đông Âu, chống lại cái gọi là “gây hấn” của Nga.
Tuy nhiên, Moskva không chấp nhận luận điệu này và nói rằng NATO đang sử dụng những cái cớ như cuộc khủng hoảng chính trị ở Ukraine để hợp lý hóa sự tồn tại, thông qua việc tung ra tin tức không đẹp về Nga.
P.V