Tộc họ Kút YaLy có 59 hộ, với 286 nhân khẩu, chủ yếu sản xuất nông nghiệp.. Xuất phát từ nhu cầu học tập, khơi dậy truyền thống hiếu học, năm 2001, tộc họ Kút YaLy đã thành lập Quỹ Khuyến học, khuyến tài để con cháu có thêm điều kiện tới trường. Theo truyền thống, con em của tộc họ khi lập gia đình đều có nghĩa vụ đóng góp xây dựng Quỹ Khuyến học; người trong tộc họ có việc làm ổn định, kinh tế vững vàng đều tự nguyện tham gia đóng góp vào quỹ. Số tiền này được tộc họ sử dụng để động viên, tiếp sức kịp thời giúp con cháu nỗ lực vươn lên trong học tập. Nhờ đó, đến nay, nguồn quỹ của tộc họ Kút YaLy đã lên tới 148 triệu đồng. Ông Bá Văn Trinh, Trưởng tộc họ Kút YaLy chia sẻ: Trong tộc họ đều thống nhất coi việc học tập là mục tiêu quan trọng hàng đầu. Vì vậy, mọi gia đình đều tiết kiệm dành tiền xây dựng quỹ khuyến học tộc họ để khuyến khích việc học của con em. Nêu gương sáng của các thế hệ đi trước, lớp sau tiếp tục phát huy tinh thần đoàn kết, giúp đỡ nhau cùng vươn lên trong cuộc sống.
Ông Bá Văn Trinh, Trưởng Tộc họ Kút YaLy thường xuyên động viên con cháu trong học tập.
Từ nguồn Quỹ Khuyến học, hằng năm vào dịp Lễ hội Katé, tộc họ tổ chức tổng kết, đánh giá tình hình hoạt động khuyến học, khuyến tài và biểu dương, khen thưởng các cháu có thành tích trong học tập. Theo quy định, mỗi học sinh giỏi được thưởng 100.000 đồng, học sinh tiên tiến 50.000 đồng và đỗ đại học, cao đẳng 300.000 đồng. Với những gia đình có hoàn cảnh khó khăn, con em đi học được hỗ trợ thêm sách vở, tiền tàu xe khi đi học xa. Tuy mức tiền thưởng không lớn nhưng đó là sự động viên, khích lệ để con em có tinh thần thi đua vượt khó vươn lên. Việc biểu dương và khen thưởng hàng năm của Tộc họ không chỉ tạo động lực học tập cho con em trong tộc họ, mà các bậc phụ huynh qua đó có trách nhiệm chăm lo viêc học của con em mình. Tiêu biểu như em Đàng Thị Kim Trâm, Đàng Thị Hoa Diệu, tuy gia đình khó khăn nhưng năm nào cũng đạt danh hiệu học sinh giỏi được tộc họ biểu dương khen thưởng…
Không chỉ làm tốt công tác khuyến học, khuyến tài, tộc họ còn vận động các gia đình học tập, nâng cao kiến thức trong việc ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất mang lại hiệu quả kinh tế cao. Để duy trì và phát triển thêm nguồn quỹ, tộc họ đã thống nhất cho các gia đình khó khăn vay vốn phát triển sản xuất với lãi suất thấp. Bên cạnh đó, tộc họ Kút YaLy còn đi đầu trong việc thực hiện nếp sống mới, nêu cao tính tự quản, giáo dục con cháu chấp hành tốt các chủ trương, chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước, giữ gìn thuần phong mỹ tục của dòng tộc.
Đến nay, tộc họ Kút YaLy có 13 người đã tốt nghiệp đại học, cao đẳng có việc làm ổn định; 20 người đang theo học ở các trường cao đẳng, đại học và 1 người đang học cao học. Tất cả con em trong tộc họ đều được đến trường theo đúng độ tuổi, không có trẻ bỏ học giữa chừng.
Bằng những việc làm thiết thực, giờ đây phong trào hiếu học tộc họ Kút YaLy đã trở thành nét đẹp đầy tự hào trong mỗi gia đình. Với những thành tích đó, năm 2013 tộc họ Kút YaLy đã vinh dự được Trung ương Hội Khuyến học Việt Nam tặng bằng khen tộc họ tiêu biểu trong phong trào Khuyến hoc, khuyến tài.
Tiến Mạnh