Từ Pattaya nghĩ về du lịch biển Ninh Thuận

Phạm Quốc Toàn
Hội Nhà báo Việt Nam

Cách thủ đô Bangkok 165 km về phía Đông Nam, thuộc tỉnh Chon Buri, ít ai biết rằng, mấy chục năm trước, Pattaya chỉ là làng chài nhỏ ven biển. Tại đây là những vùng biển hoang sơ, bãi tắm chưa được cải tạo, dịch vụ èo uột, sản phẩm du lịch đơn lẻ, du khách chỉ đến tắm biển rồi đi, ít khi trở lại. Vậy mà, vài chục năm trở lại đây du khách đến Pattaya, ngày thường cũng như ngày cuối tuần, bất kể thời gian nào cũng đông nườm nượp. Gần một ngàn khách sạn từ 3 sao đến 5 sao ở Pattaya, mặc dù sử dụng hết công suất vẫn không đủ phòng phục vụ du khách. Một trong những điểm nhấn nổi bật của du lịch Pattaya là tạo nên các khu du lịch “vệ tinh”, từ đó làm phong phú, đa dạng thêm sản phẩm du lịch, đủ sức níu kéo du khách.

Ở Việt Nam, các thành phố biển như Nha Trang, Vũng Tàu, Phan Thiết, Đà Nẵng, Ninh Thuận… cảnh quan không thua kém, có mặt còn lợi thế hơn Pattaya, nhưng sản phẩm du lịch chưa phong phú, nên không có sức hút mạnh mẽ du khách. Bài học liên kết để tạo sự phong phú, đa dạng sản phẩm du lịch không mới, nhưng vận dụng, thực hiện lại không dễ chút nào.

Đa dạng sản phẩm du lịch

Mặc dù Pattaya nổi tiếng được thiên nhiên ưu đãi có những bãi biển cát trắng tuyệt đẹp, khí hậu biển ôn hòa nhưng đến Thái Lan, đến Pattaya, du khách không chỉ đến để tắm biển, nghỉ dưỡng - mặc dù đây là thế mạnh vượt trội. Hàng vạn du khách khắp thế giới đổ về Pattaya mỗi ngày, ngoài thú tắm biển, nghỉ dưỡng; nếu du khách muốn tìm hiểu các loài thủy hải sản trong lòng biển hãy đến Trung tâm Hải dương học; muốn nghiên cứu các loài chim thú quý, du khách đến Bảo tàng Rừng nguyên sinh; du khách thích những môn thể thao dưới nước, thích du lịch cảm giác mạnh lướt ván, chèo thuyền, bơi lặn thể thao, thuyền máy, trượt ván…. thì đến Trung tâm nhảy dù biển, điểm du lịch leo núi trên các đảo; muốn biết sự khéo tay của người Thái, du khách chỉ cần nửa giờ xe hơi để tới làng rèn, làng mộc, gốm sứ, nặn tượng bằng cát. Và để thưởng ngoạn thêm các loài hoa, cây cỏ, cây lấy gỗ, các loài cây cảnh, chim thú hãy đến khu vườn nhiệt đới Nong Nooch. Về các loại hình văn nghệ, âm nhạc, hội họa, thư quán, kịch cổ, thi đấu thể thao, tiêu khiển Casino, phố đèn đỏ mini… ở Pattaya cứ gọi là khám phá… mệt nghỉ.

Pattaya còn được gọi là “thành phố đêm”, càng về đêm thành phố càng trở nên nhộn nhịp, tấp nập du khách đến thư giãn giải trí, các hoạt động vui chơi về đêm kéo dài đến tận 2 giờ sáng. Khu vực bờ biển về đêm, cấm tất cả các phương tiện xe cơ giới để thành nơi du khách dạo chơi, ngắm biển.

Một vùng đất, vùng biển nhờ có sản phẩm du lịch phong phú, đa dạng như thế, dù có đến Pattaya một tháng, đến nhiều lần, du khách vẫn chưa đủ thời gian khám phá hết nụ cười thân thiện của người Thái làm du lịch, những vẻ đẹp tiềm ẩn về thiên nhiên, con người, nền văn hóa Thái.

Vườn nhiệt đới Nong Nooch

Một trong những điểm du lịch “vệ tinh” của Pattaya là vườn nhiệt đới Nong Nooch. Đến thăm vườn nhiệt đới Nong Nooch, cách thành phố du lịch biển Pattaya 20 km, chúng tôi đặc biệt ấn tượng về đất nước có nền văn hóa tương đồng với Việt Nam, bắt đầu đi lên từ nông nghiệp, từ nền văn minh lúa nước.

Vườn cây nhiệt đới Nong Nooch có quy mô 630 ha, 20 ngàn họ cây nhiệt đới được sưu tập, lai tạo từ 50 quốc gia của 5 châu lục. Hơn hai thập niên trước, nơi đây chỉ là bãi đất hoang, sỏi đá cằn cỗi, giá một mét vuông đất được tính bằng vài nồi cháo cá. Nong Nooch ngày nay là đất vàng, đất bạc. Quả là trên thế giới ít có vườn cây - rừng cây nào “hoành tráng” như vậy. Tôi đã có dịp đến thăm công viên - vườn cây “The Bunjae Artpia” cũng là một “tuyệt tác nghệ thuật cây cỏ” của lão nông tri điền Sung Bum - Young trên đảo Jeju của Hàn Quốc. Tuy nhiên, quy mô vườn cây ấy còn kém xa vườn cây nhiệt đới Nong Nooch. Diện tích vườn cây ở đảo Jeju chỉ có 33 ha, chưa đến một ngàn họ cây quý hiếm.

Vườn cây nhiệt đới Nong Nooch sưu tầm 20 ngàn họ cây quý hiếm, riêng họ cây xương rồng có 100 loại. Vườn hoa phong lan có gần 100 loài, đặc biệt là loại hoa phong lan râu được lai tạo từ một loài phong lan râu từ châu Phi, làm mê lòng du khách. Cây cọ bạt ngàn vùng trung du tỉnh Phú Thọ - Việt Nam, tại vườn nhiệt đới có không dưới 50 loài. Giống cây “thân bụng” nhập và lai tạo, cải tạo giống từ một giống cây “thân bụng” xuất xứ từ Australia có tuổi thọ cả trăm năm, cây càng lớn, “thân bụng” càng to, 3 người ôm không xuể. Đặc biệt, vườn nhiệt đới Nong Nooch không chỉ là vườn cây mà còn là vườn chim, vườn thú, khu giải trí thể thao, xem biểu diễn nhiều loại hình nghệ thuật đặc sắc, khu biểu diễn của những chú voi được thuần dưỡng, một khu du lịch sinh thái - nghỉ dưỡng khép kín, hoàn chỉnh. Vườn nhiệt đới Nong Nooch có hơn 1.700 nhân viên “nhà vườn”, phục vụ du khách 24/24 giờ, rất chuyên nghiệp, ân cần, chu đáo. Đến nay Nong Nooch đã trở thành khu vườn cây nhiệt đới đẹp nổi tiếng không chỉ ở Thái Lan mà cả thế giới.

Một ngày tham quan vườn nhiệt đới Nong Nooch điểm du lịch “vệ tinh” của Pattaya, chỉ là “cưỡi ngựa xem hoa”, nhưng có bao điều để nói và còn biết bao điều chưa khám phá hết.

Vài cảm nhận du lịch Ninh Thuận

Từ Pattaya, từ vườn nhiệt đới Nong Nooch nhìn về du lịch Việt Nam, về Phan Rang -Tháp Chàm, có thể rút ra nhiều bài học quý về hoạt động du lịch, sự kết nối linh hoạt giữa các điểm - vùng du lịch. Thế mạnh của du lịch Thái Lan chính là sản phẩm du lịch đa dạng, phong phú, sự kết nối chuyên nghiệp, năng động.

Phải nói rằng, du lịch Việt Nam thời gian qua đã có nhiều động thái tích cực để thúc đẩy ngành du lịch xứng tầm, đủ sức hội nhập quốc tế. Tuy nhiên, du khách đến Việt Nam với các điểm du lịch Nha Trang, Quảng Ninh, Đà Lạt, Đà Nẵng, Phan Thiết, Vũng Tàu, Ninh Thuận và nhiều thành phố biển khác, thường nghỉ ngơi tắm biển vài ba ngày, thăm thú vài ba nơi là muốn đi, vì không có nhiều những địa chỉ du lịch khám phá xứng tầm, đơn điệu sản phẩm du lịch, sự phối hợp, kết nối các tour, điểm du lịch còn rời rạc, mạnh ai nấy làm, an ninh du lịch chưa được như mong muốn.

Ninh Thuận với nhiều di tích kiến trúc cổ tháp Chăm. Vịnh biển Phan Rang, một trong 10 vịnh đẹp nhất của Việt Nam với chiều dài bãi biển 105km, có nhiều vòng eo tự nhiên tạo ra hàng chục vịnh, bãi tắm tuyệt đẹp, thu hút du khách. Năm 2013, mặc dù kinh tế còn gặp nhiều khó khăn nhưng du lịch Ninh Thuận tăng trưởng, thu hút hơn 1 triệu lượt du khách trong và ngoài nước đến tham quan, nghỉ dưỡng. Chính quyền và doanh nghiệp kinh doanh du lịch ở Phan Rang đã có tiếng nói chung, hỗ trợ cùng nhau phát triển, đã tạo được bước đột phá. Tuy nhiên, để tạo được bước tăng trưởng mạnh mẽ hơn nữa, để lại dấu ấn trong lòng du khách châu Á và thế giới như Pattaya, du lịch Ninh Thuận còn nhiều việc phải làm.

Những năm gần đây, du lịch Ninh Thuận, với bãi biển Bình Sơn - Ninh Chử nên thơ, có nhiều khởi sắc, tăng trưởng khá, sản phẩm du lịch đa dạng hơn. Hàng vạn du khách Nga, du khách châu Âu, du khách Nhật Bản… đến nghỉ dưỡng, tắm biển ở biển Ninh Chử đã có thêm nhiều địa chỉ tham quan. Du khách có ấn tượng đẹp với Ninh Thuận, với các làng nghề truyền thống: gốm Bàu Trúc, dệt Mỹ Nghiệp; khám phá nền văn hóa Chăm kỳ thú: tháp Po Klong Garai; trang trại trồng nho, chưng cất rượu nho tươi: nông trại nho Ba Mọi, vườn nho Thái An… Tuy nhiên, cũng như mặt bằng chung du lịch của cả nước, du khách đến Ninh Thuận vẫn rất cần có những điểm du lịch mới, những sản phẩm du lịch thật sự đa dạng, chuyên nghiệp để có thể níu chân du khách lưu trú dài ngày, hoặc tiếp tục trở lại những lần sau. Giá như Ninh Thuận có một Bảo tàng văn hóa Chăm - Tháp Chàm thật sự có độ dày về không gian, thời gian và chiều sâu nghiên cứu, phục vụ khách du lịch? Du lịch Phan Rang - Tháp Chàm vẫn cần phải được đầu tư hơn nữa, để có thể níu giữ được chân du khách…