Xác định Luật HTX năm 2012 sớm thực thi sẽ khắc phục được những bất cập, hạn chế của mô hình HTX kiểu cũ, nên UBND tỉnh đã kịp thời cụ thể hóa, ban hành các quyết định, kế hoạch hướng dẫn triển khai thực hiện, hướng trọng tâm vào chương trình hỗ trợ phát triển HTX. Các văn bản ban hành đã bám sát chỉ đạo của trung ương, Tỉnh ủy về tình hình thực tế của địa phương và xu hướng phát triển HTX, từng bước tạo môi trường kinh doanh thuận lợi cho các HTX. UBND tỉnh đã chỉ đạo các sở, ngành và địa phương hỗ trợ tháo gỡ khó khăn, vướng mắc toàn diện cho HTX, nhất là hoàn thiện các thủ tục, hồ sơ pháp lý, củng cố công tác tổ chức, quản lý hoạt động HTX đảm bảo đúng theo nguyên tắc của Luật HTX năm 2012.
Hợp tác xã Dịch vụ tổng hợp Nông nghiệp Thái An, xã Vĩnh Hải (Ninh Hải) liên kết trồng nho theo tiêu chuẩn VietGAP.
Đồng chí Đặng Kim Cương, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, cho biết: Thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh, Sở đã phối hợp với các ngành chức năng, các địa phương tổ chức đăng ký lại cho tất cả các HTX đang hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp chuyển sang hoạt động theo Luật HTX năm 2012. Đến nay, có 25 HTX đã hoàn thành thủ tục chuyển đổi, tổ chức lại hoạt động, có 59 HTX thành lập mới. Các HTX có những đóng góp quan trọng trong thực hiện cơ cấu lại ngành Nông nghiệp ứng phó với biến đổi khí hậu. Kinh tế HTX đóng góp đáng kể vào tăng trưởng chung của tỉnh. Nhiều HTX đã chủ động tìm kiếm thị trường, tranh thủ nhiều nguồn vốn từ các chương trình, dự án đầu tư của tỉnh, của trung ương để phát triển đa ngành nghề, tạo thêm việc làm cho lao động nông thôn. Xu hướng liên kết của một số HTX với doanh nghiệp cũng dần được hình thành thông qua sự hỗ trợ thiết thực của Nhà nước về xây dựng cánh đồng lớn và áp dụng quy trình sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP mang lại lợi ích thiết thực cho nông hộ, giúp nông dân an tâm đầu tư và sản xuất, góp phần bảo vệ môi trường tốt hơn. Một số HTX thực hiện liên kết sản xuất gắn với tiêu thụ nông sản và hướng đến xây dựng chuỗi giá trị khép kín từ dịch vụ đầu vào đến chế biến và tiêu thụ sản phẩm đầu ra để gia tăng giá trị sản phẩm và từng bước đáp ứng nhu cầu kinh tế và đời sống của thành viên.
Với việc thay đổi toàn diện phương thức hoạt động, HTX thực sự là chỗ dựa cho kinh tế hộ cùng phát triển, là cầu nối để chuyển giao những tiến bộ kỹ thuật, là một trong các tác nhân liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị sản phẩm; từng bước nâng cao thu nhập, giải quyết việc làm, xóa đói, giảm nghèo, góp phần hoàn thiện tiêu chí xây dựng nông thôn mới. Các dịch vụ của HTX đã hỗ trợ đắc lực cho sản xuất nông nghiệp của hộ thành viên, nhất là giải quyết hỗ trợ cho các hộ nghèo khó khăn thiếu vốn, thiếu kinh nghiệm làm ăn đã được HTX giúp đỡ tạo điều kiện, khắc phục hạn chế tình trạng sản xuất nhỏ lẻ, manh mún như trước đây.
Bài học rút ra sau 10 năm triển khai thi hành Luật HTX năm 2012 là: Ở đâu được cấp ủy Đảng và chính quyền quan tâm chỉ đạo, có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cấp, các ngành, các tổ chức, đoàn thể, thì ở đó có phong trào kinh tế HTX phát triển và có nhiều điển hình tốt. Tiếp tục thực thi Luật HTX năm 2012, Kế hoạch phát triển kinh tế tập thể 5 năm 2021-2025, Tỉnh ủy, UBND tỉnh chỉ đạo các sở, ngành, các địa phương tranh thủ các nguồn lực từ các chương trình, đề án của Chính phủ, nguồn vốn của các nhà tài trợ, ưu tiên đầu tư hạ tầng logistics, để HTX có thể sơ chế, tinh chế, nâng cao giá trị thặng dư cho nông sản ngay trong chính HTX. Nâng cao vai trò quản lý nhà nước trong việc hỗ trợ liên doanh liên kết giữa các HTX với nhau và giữa các HTX với doanh nghiệp trong hợp tác sản xuất, kinh doanh. Thành lập Quỹ hỗ trợ phát triển HTX, tạo điều kiện cho các HTX tiếp cận nguồn vốn ưu đãi để đầu tư mở rộng sản xuất, kinh doanh.
Anh Tùng