Anh Nguyễn Văn Châu, Trưởng Ban quản lý thôn Thiện Đức dẫn đường đưa chúng tôi đến thăm vườn hoa thiên lý của anh Nguyễn Duy Huỳnh ở đồng đất rẫy Cù Lao, cách làng khoảng hai cây số về hướng Bắc. Anh Huỳnh đang tất bật thu hoạch hoa thiên lý trong buổi sáng sớm. Anh Huỳnh chia sẻ: “Trước đây vợ chồng tôi tập trung vốn liếng đầu tư trồng nho, trồng táo trên đồng đất này. Sau nhiều năm canh tác, cây nho bị bệnh thán thư chưa có thuốc đặc trị; cây táo bị ruồi vàng chích gây hư hại. Qua mấy vụ trồng nho, táo trên diện tích 1 ha cho thu nhập không đáng kể, vợ chồng tôi còn nợ đại lý phân thuốc. Trong hai năm gần đây, tôi chuyển sang trồng hoa thiên lý lắp đặt hệ thống tưới tiết kiệm nước cho thu nhập trung bình 70- 80 triệu đồng/sào/năm, vừa bảo đảm cuộc sống gia đình vừa dành dụm chút đỉnh vốn liếng sau này dưỡng già”.
Trao đổi với anh Nguyễn Duy Huỳnh, chúng tôi được biết gia đình anh có 2 ha đất canh tác chủ động tưới từ nguồn nước giếng đào sử dụng mô tơ điện bơm tưới. Từ đầu năm 2018, được chính quyền địa phương vận động chuyển đổi cơ cấu cây trồng phù hợp với thời tiết khô hạn, anh chuyển 3 sào đất trồng nho sang trồng trên 100 cây mít siêu sớm, ít sử dụng nước tưới. Trong thời gian cây mít mới trồng chưa phủ tán, tranh thủ giàn dây thép của giàn nho, anh Huỳnh xuống Phan Rang mua 60 gốc hoa thiên lý với giá 1,2 triệu đồng về trồng thử nghiệm trên đồng đất Cù Lao. Nhờ đất nền của hầm nho giàu dinh dưỡng từ nguồn phân hữu cơ, sau ba tháng “nằm hầm” cây hoa thiên lý phát triển lên giàn tỏa cành cho thu hoạch những lứa bông đầu tiên. Tưởng trồng ít chục gốc làm cảnh ăn chơi, nào ngờ hoa thiên lý trở thành nguồn thu nhập chính của gia đình. Hoa thiên lý trồng trên đồng đất Cù Lao có chùm lớn, hương thơm, vị ngọt được thương lái ưa chuộng. Chỉ với 60 gốc hoa thiên lý, anh Huỳnh thu hái bông hai ngày một lần được 10-15 kg chở xuống thị trấn Phước Dân cân cho vựa Son Anh thu mua trả tiền liền với giá trung bình 30- 40 ngàn đồng/kg. Nhờ thu nhập từ hoa thiên lý giúp gia đình anh Huỳnh bảo đảm cuộc sống vừa trả hết tiền nợ các đại lý.
Nhìn thấy hoa thiên lý được thị trường ưa chuộng, đầu năm 2019, anh Huỳnh tiếp tục đầu tư chuyển 7 sào đất trồng táo, trồng nho sang trồng hoa thiên lý với mật độ 150 gốc/sào. Nếu những nông hộ chưa có giàn sẵn phải mua trụ, dây thép làm giàn và đào hầm bón phân chuồng nền cho hố trồng hoa với nguồn vốn đầu tư ban đầu khoảng 15 triệu đồng/sào. Sau ba tháng xuống gốc được chăm sóc chu đáo, hoa thiên lý bắt đầu cho thu hoạch trung bình mỗi lứa 20 kg/sào, hai ngày thu một lứa. Điểm đặc biệt là anh Huỳnh tình cờ phát hiện một người quen ở xã Phước Thuận trồng giàn hoa thiên lý làm cảnh tỏa bóng mát trước sân nhà thường chong đèn vào ban đêm giúp cho giàn hoa ra bông quanh năm. Áp dụng kinh nghiệm này, anh Huỳnh chong 40 bóng đèn led/sào cho vườn hoa thiên lý vào ban đêm trong những tháng vụ bấc giúp cây trổ bông dày, búp lớn. Hoa thiên lý chong đèn được các thương lái thu mua với giá 70- 80 ngàn đồng/kg. Cây hoa thiên lý nhìn cành lá liễu yếu đào tơ nhưng sức sống rất mạnh mẽ, không bị sâu bệnh hại. Anh bón phân chuồng trung bình 3- 4 tấn/sào/năm, tạo nguồn dinh dưỡng hữu cơ giúp cây hoa thiên lý phát triển mạnh cho bông lớn, hương thơm, giàu dinh dưỡng.
“Trên đồng đất Cù Lao, tôi cùng bốn người con đầu tư chuyển đổi từ cây nho, cây táo già cỗi sang trồng hoa thiên lý với diện tích 1,7 ha. Người em ruột của tôi là Nguyễn Duy Dần ở thôn Vụ Bổn trồng 3 sào hoa thiên lý cho thu nhập ổn định. Một số bà con bên đồng Gia Bà thuộc thôn Nho Lâm (xã Phước Nam) giáp ranh Cù Lao cũng đang làm đất xuống giống trồng hoa thiên lý. Tôi sẵn sàng trao đổi kinh nghiệm trồng hoa thiên lý giúp bà con trong thôn chuyển dịch cây trồng cho thu nhập cao, bảo đảm cuộc sống gia đình no ấm, thích ứng với thời tiết khô hạn hiện nay”- anh Nguyễn Duy Huỳnh cho biết.
Sơn Ngọc