Trong những ngày giáp Tết, chúng tôi trở về xã Lâm Sơn (Ninh Sơn) tìm đến vùng nguyên liệu “lá chuối Sông Pha”, nhiều năm qua, vẫn phục vụ nhu cầu gói bánh tét, bánh chưng của người dân trong tỉnh. Từ những vườn cây ăn trái rộng lớn, những sườn đồi dốc dựng đứng, cây chuối len lỏi bám trụ trên đất Lâm Sơn tự bao đời. Đến khi cây tròn một năm cũng là lúc người dân địa phương chuẩn bị câu liềm, cây sào đi rọc lá. Đi theo những người “thợ” làm nghề này, chúng tôi mới hiểu vì sao thứ tưởng như bỏ đi này lại tạo ra cái nghề phụ, đem lại công ăn việc làm và thu nhập cho nhiều người dân địa phương. Gặp bà Võ Thị Tam, thôn Lâm Phú đang thu hoạch 1 sào lá chuối của gia đình, bà chia sẻ: Ngày thường, cây chuối chỉ thu được quả để bán, nhưng dịp Tết thì khác, lá chuối không chỉ được bà con tận dụng để dùng gói bánh tét, bánh chưng mà còn để bán cho thương lái, cứ nghĩ là thứ lá “bán chơi” nhưng tiền thu về lại là thật. Mỗi kg lá chuối bán được 15 ngàn đồng, năm nay, tôi bán hơn 1 tạ lá chuối, có thêm thu nhập cho gia đình vào dịp Tết, lại càng thêm phấn khởi.
Nông dân thu hoạch lá chuối bán dịp Tết.
Có dịp chuyện trò với người dân địa phương, chúng tôi càng cảm nhận được niềm tự hào của người dân về vùng lá chuối tại địa phuong, họ tự hào vì lá chuối ở đây sạch, không thuốc trừ sâu, lá dày dễ gói bánh so với các loại lá chuối ở nhiều nơi khác. Bà Phạm Thị Cúc, thôn Lâm Bình cho biết: Tất cả các loại giống chuối đều có thể gói được bánh tét, bánh chưng, nhưng để bánh khi nấu không bị vào nước và có màu xanh ngọc đẹp mắt thì chỉ có lá chuối hột là đáp ứng được điều đó. Vẫn thành thông lệ, hầu như Tết nào, các tiểu thương từ khắp nơi đều đổ xô về đây gom lá chuối của bà con với giá thu mua ổn định. Năm nay, lá chuối có giá cao hơn mọi năm, với giá 14 ngàn đồng/kg khi thu mua tại vườn nên bà con rất phấn khởi.
Sức sống ở một vùng quê miền sơn cước vốn yên ả ngày thường, nay Tết đến, Xuân về lại trở nên đông vui hơn hẳn nhờ vào mùa lá chuối. Từ đầu làng đến cuối xóm, khắp nơi rộn ràng tiếng cười nói xôn xao, xen lẫn tiếng ô tô từ các nơi đổ về mua lá chuối. Chị Phan Thị Hòa, tiểu thương nhiều năm mua chuối ở xã cho hay: Bước sang đầu tháng Chạp, nhiều người tỏa về xã để mua chuối và lá chuối. Để có được nguồn lá chuối lớn, chúng tôi phải về từng nhà hỏi để đặt hàng với bà con. Chậm chân chút, bà con bán cho người khác là mình thiếu hàng với bạn hàng dưới Tp. Phan Rang – Tháp Chàm.
Không ai có thể phủ nhận, mùa Xuân này, màu xanh của lá chuối đang lan xa đến các chợ tết là màu của no ấm cho người dân địa phương. Trong cái se lạnh ngày chớm Xuân, trong màu xanh căng bóng của lá chuối ngày Tết, chợt thấy ấm lòng khi biết năm nay bà con xã Lâm Sơn đón một cái Tết đầm ấm và đủ đầy.
Lê Thi