Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân: Vẫn còn nhiều tồn tại, hạn chế, nhiều khó khăn, thách thức đối với ngành y tế

Thời gian qua, lĩnh vực y tế đã có những chuyển biến tích cực. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều tồn tại, hạn chế, nhiều khó khăn, thách thức đối với ngành y tế. Trước tình hình đó, Chủ tịch Quốc hội đề nghị Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Y tế, Tổng Giám đốc Bảo hiểm xã hội Việt Nam đẩy nhanh hơn nữa tiến độ khắc phục những tồn tại, hạn chế đã nêu.

Phiên chất vấn và trả lời chất vấn Nhóm vấn đề thứ 3 diễn ra sôi nổi, trách nhiệm, xây dựng

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cho biết, tại Phiên chất vấn và trả lời chất vấn đối với Nhóm vấn đề thứ 3 liên quan đến lĩnh vực y tế, đã có 49 đại biểu Quốc hội đặt câu hỏi; có 13 đại biểu Quốc hội tham gia tranh luận. Đối với các đại biểu Quốc hội đã đăng ký nhưng chưa có đủ thời gian chất vấn hoặc những vấn đề chưa được trả lời, giải đáp chưa thỏa đáng thì Bộ trưởng Bộ Y tế sẽ trả lời bằng văn bản. Văn bản sẽ được gửi tới các đại biểu Quốc hội, Đoàn đại biểu Quốc hội và Tổng thư ký Quốc hội để tổng hợp, theo dõi. Tại Phiên chất vấn này, Tổng Giám đốc Bảo hiểm xã hội Việt Nam Nguyễn Thị Minh cũng đã tham gia trả lời, giải trình thêm một số vấn đề liên quan.

Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, Phiên chất vấn và trả lời chất vấn đã diễn ra sôi nổi, trách nhiệm, xây dựng. Các đại biểu đã đặt câu hỏi thẳng thắn, tích cực tranh luận để làm rõ vấn đề. Đây là nhiệm kỳ thứ hai của Bộ trưởng Bộ Y tế, do đó, Bộ trưởng có điều kiện, kinh nghiêm nắm chắc được tình hình, thực trạng những vấn đề bức xúc thuộc lĩnh vực ngành y tế quản lý và Bộ trưởng đã nỗ lực quán xuyến, điều hành, tiếp tục thực hiện những giải pháp đã đặt ra từ nhiệm kỳ trước. Tuy phần trả lời cũng còn một số nội dung quá chi tiết, chưa trọng tâm nhưng về cơ bản, các đại biểu Quốc hội đã tỏ vẻ đồng tình, hài lòng với rất nhiều nội dung trả lời của Bộ trưởng.

Lĩnh vực y tế đã có những chuyến biến tích cực nhưng vẫn còn nhiều tồn tại, hạn chế, nhiều khó khăn, thách thức

Theo Chủ tịch Quốc hội, y tế là ngành đặc thù, liên quan đến sức khỏe, tính mạng của con người nên đã được cả xã hội quan tâm. Thời gian qua, lĩnh vực y tế đã có những chuyển biến tích cực. Nhiều chính sách, đề án đã được ban hành nhằm đổi mới công tác khám bệnh, chữa bệnh, giảm tình trạng quá tải, nâng cao chất lượng hoạt động của mạng lưới y tế cơ sở. Kết quả thực hiện các chương trình y tế được cộng đồng quốc tế đánh giá cao; tỷ lệ giường bệnh/vạn dân tăng qua các năm; tỷ lệ chuyển tuyến từng bước giảm; nhiều phương pháp tiên tiến của y học được áp dụng đã góp phần nâng cao chất lượng dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh cho Nhân dân...

Tuy nhiên, qua ý kiến của nhiều đại biểu Quốc hội chất vấn và tranh luận thì vẫn còn nhiều tồn tại, hạn chế, nhiều khó khăn, thách thức đối với ngành y tế. Đó là hệ thống y tế cơ sở vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu của người dân trong tình hình mới; hạ tầng kỹ thuật chưa đồng bộ, công tác quản lý vật tư y tế còn nhiều bất cập; đội ngũ y tế còn thiếu về số lượng và hạn chế về chất lượng; văn hóa ứng xử và y đức tại một số cơ sở y tế còn chưa thực sự làm cho người dân hài lòng; cơ chế tài chính chưa đủ sức thu hút và khuyến khích phát triển y tế cơ sở; vẫn còn tình trạng vượt tuyến gây quá tải ở tuyến trên, lãng phí ở tuyến dưới.

Bên cạnh đó, việc quản lý giá thuốc, bán thuốc chữa bệnh cơ bản không có đơn, tình trạng lạm dụng thuốc kháng sinh còn phổ biến, công tác quản lý thuốc nam, thuốc đông y, thực phẩm chức năng chưa chặt chẽ; còn tình trạng trục lợi quỹ bảo hiểm y tế; để xảy ra một số sự cố về y tế ở các tuyến gây lo lắng cho Nhân dân; tình trạng lạm dụng kỹ thuật cao và không thừa nhận kết quả trong xét nghiệm chung của các cơ sở y tế gây khó khăn, lãng phí cho người bệnh…

Đẩy nhanh hơn nữa tiến độ khắc phục những tồn tại, hạn chế của ngành y tế

Trước những hạn chế, khó khăn, thách thức nêu, Chủ tịch Quốc hội đề nghị Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Y tế, Tổng Giám đốc Bảo hiểm xã hội Việt Nam nghiên cứu tiếp thu đầy đủ, nghiêm túc ý kiến của đại biểu Quốc hội đẩy nhanh hơn nữa tiến độ khắc phục những tồn tại, hạn chế. Trong đó, tập trung vào một số vấn đề như:

Thứ nhất, triển khai đầy đủ, đồng bộ quy định của pháp luật về công tác khám chữa bệnh, bảo hiểm y tế, chăm sóc sức khỏe nhân dân; tiếp tục thực hiện các đề án, các chương trình đã triển khai trong thời gian qua, đồng thời có các giải pháp mang tính tổng thể, dài hơi, căn cơ, quyết liệt trong chỉ đạo để thực hiện nhằm khắc phục cho được nhưng tồn tại, hạn chế trong lĩnh vực y tế.

Thứ hai, tiếp tục đổi mới phương thức quản lý, cơ chế tài chính tại các bệnh viện; triển khai hiệu quả đề án giao quyền tự chủ cho các cơ sở y tế công lập, gắn với nâng cao chất lượng khám chữa bệnh; sử dụng có hiệu quả cơ sở hạ tầng, trang thiết bị của các cơ sở y tế, nhất là các bệnh viện tuyến huyện, bệnh viện khu vực mới được đầu tư.

Thứ ba, thực hiện tốt việc phối hợp, lồng ghép giữa các đơn vị y tế, các tuyến y tế, các chương trình y tế, giữa lĩnh vực điều trị và dự phòng; tăng cường quản lý và phát huy vai trò của y tế tư nhân, khám chữa bệnh bằng phương pháp y học cổ truyền. Phát triển, nuôi trồng dược liệu, công nghiệp dược phẩm để có sản phẩm thuốc tốt cho người Việt Nam.

Thứ tư, tăng cường điều động, luân chuyển, đãi ngộ, thu hút cán bộ y tế về công tác tại tuyến cơ sở, công tác đào tạo, hỗ trợ và chuyển giao kỹ thuật cho y tế cơ sở nhằm đáp ứng nhu cầu khám, chữa bệnh ngày càng cao của người dân tại địa phương, giảm tình trạng quá tải ở các bệnh viện trung ương để có kết quả chuyển biến qua từng năm, phấn đấu từ năm 2020 trở đi không còn tình trạng quá tải ở bệnh viện.

Thứ năm, thường xuyên kiểm tra, giám sát việc bảo đảm chất lượng dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh cho Nhân dân, đặc biệt là bằng nguồn bảo hiểm y tế; triển khai hiệu quả đề án tăng cường năng lực hệ thống chất lượng xét nghiệm y học, sớm liên thông kết quả xét nghiệm đối với các cơ sở y tế. Tiếp tục cải tiến quy trình, thủ tục hành chính khám bệnh, chữa bệnh và cơ chế kiểm soát để nâng cao tinh thần, thái độ phục vụ người bệnh, thực hiện tốt Quy chế ứng xử của cán bộ y tế hướng tới sự hài lòng của người bệnh. Tăng cường thanh tra, kiểm tra, kiên quyết xử lý nghiêm các vi phạm trong lĩnh vực y tế.

Thứ sáu, sử dụng có hiệu quả, không để xảy ra thất thoát, lãng phí nguồn lực đầu tư cho y tế; khuyến khích xã hội hóa đầu tư cho y tế theo quy định của pháp luật tránh việc lợi dụng để trục lợi. Hoàn thiện các cơ chế, chính sách liên quan đến tổ chức và hoạt động của hệ thống y tế cơ sở nhất là y tế tuyến huyện, xã theo hướng tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu quả thông qua các mô hình tiên tiến; tăng cường hỗ trợ y tế, khám chữa bệnh với vùng có điều kiện kinh tế xã hội khó khăn, vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số; thực hiện tốt quy định về thông tuyến nhưng vẫn phải chú trọng chất lượng của cấp cơ sở.

Thứ bảy, sớm sửa đổi quy định về đấu thầu mua thuốc biệt dược; thực hiện đầy đủ quy định của pháp luật, cải cách hành chính về đấu thầu thuốc chữa bệnh để tiết kiệm chi phí; triển khai các giải pháp để quản lý chặt chẽ giá thuốc nhất là việc bán thuốc theo đơn, hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu dược phẩm, vật tư, thiết bị y tế. Phối hợp với các cơ quan kiểm tra, thanh tra hoạt động quảng cáo dược phẩm và thực phẩm chức năng.

Thứ tám, rà soát, đánh giá việc quản lý, sử dụng Quỹ bảo hiểm y tế, công tác khám chữa bệnh bằng bảo hiểm y tế để khắc phục cho được những tiêu cực, hạn chế trong trong vấn đề này.

Chủ tịch Quốc hội cũng đề nghị, sau Phiên chất vấn và trả lời chất vấn, Tổng Giám đốc Bảo hiểm xã hội cần có báo cáo trả lời thêm những vấn đề liên quan đến trách nhiệm của mình; phối hợp với Bộ Y tế để có báo cáo, giải trình những vấn đề mà đại biểu Quốc hội quan tâm.

Phát biểu tại Phiên chất vấn và trả lời chất vấn, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến khẳng định, toàn ngành y tế sẽ cố gắng thực hiện, nỗ lực tối đa nhất để cải thiện tất cả các chỉ số trong thời gian tới.

+ Tiếp đó, dưới sự điều hành của Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân, Quốc hội đã chuyển sang phần chất vấn và trả lời chất vấn Nhóm vấn đề thứ 4 đối với Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng, trong đó tập trung vào các vấn đề như: Giải pháp cụ thể để huy động các nguồn lực trong xã hội cho đầu tư phát triển; Việc phân bổ, thông báo kế hoạch vốn đầu tư từ ngân sách nhà nước; tăng cường quản lý, kiểm soát, tránh lãng phí trong đầu tư công; Trách nhiệm của bộ, ngành trong việc thực hiện các dự án trọng điểm quốc gia.