(NTO) Nằm về phía Đông Bắc Tp. Phan Rang-Tháp Chàm, Văn Hải được biết đến là một trong những vùng trồng nho trọng điểm của tỉnh. Những năm qua, bà con trồng nho thực hiện mô hình sản xuất kết hợp với du lịch sinh thái vườn, góp phần quảng bá thương hiệu, nâng cao giá trị cho sản phẩm nho Văn Hải. Đến thăm những vườn nho bạt ngàn, du khách không chỉ được thưởng thức những chùm nho chín mọng ngọt ngào, mà còn được những nông dân mộc mạc, thân thiện nơi đây giới thiệu về loại cây trồng “nữ hoàng” của vùng đất nắng.
Chúng tôi đến vùng nho Văn Hải vào một ngày giữa tháng 9, thời điểm những giàn nho đang vào kỳ chín mọng. Ông Lê Văn Thất, ở khu phố 10, một trong những người trồng nho tiên phong ở Văn Hải, đưa chúng tôi tham quan vườn nho của gia đình, ông Thất kể: Văn Hải trước đây vốn là vùng đất lúa và hoa màu. Vào khoảng năm 1988, thấy nhiều vùng khác trồng nho mang lại hiệu quả kinh tế cao nên một số bà con mua giống về trồng thử. Cứ nghĩ trồng chơi ai ngờ ăn thiệt, bởi thiên nhiên ban tặng cho Văn Hải đất đai màu mỡ, nguồn nước dồi dào nên những lứa nho đầu tiên cho năng suất khá, lợi nhuận cao. Phong trào trồng nho phát triển từ đó. Cũng có lúc cây nho thoái hóa, sâu bệnh, giá cả bấp bênh, người trồng nho rơi vào cảnh lao đao, tuy nhiên cũng chính từ những lần thất bại đó, bà con rút ra được nhiều kinh nghiệm, ý thức hơn về lợi ích của việc ứng dụng khoa học-kỹ thuật vào sản xuất, nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, nên đến nay vẫn giữ được nghề.
Ông Lê Văn Thất chăm sóc vườn nho chuẩn bị cho Lễ hội Nho và Vang -Ninh Thuận 2016.
Nhờ cây nho, nhiều người dân Văn Hải thoát nghèo, ổn định đời sống, nuôi con ăn học thành tài, trong đó không ít người trở nên giàu có. Không đâu xa lạ, như ông Lê Văn Thất, hiện sở hữu hơn 3 sào nho nhưng mỗi năm lợi nhuận hơn 200 triệu đồng. Theo nghề truyền thống của gia đình, anh Lê Duy Danh, con trai ông Thất đầu tư trồng gần 1ha nho, trung bình hàng năm thu lãi từ 500-700 triệu đồng. Hay như gia đình anh Bùi Xuân Thạch, khu phố 10, trồng hơn 1ha nho, kết hợp với kinh doanh phân bón, lợi nhuận mỗi năm hơn tỷ đồng…
Điều đáng ghi nhận hơn nữa là người trồng nho ngày càng nâng cao nhận thức trong việc liên minh, liên kết trong sản xuất; áp dụng quy trình sản xuất nho theo tiêu chuẩn VietGAP, không chỉ bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm, đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng, mà còn nâng cao giá trị sản phẩm, nâng cao năng suất từ 20-25% so với phương pháp trồng nho truyền thống. Đến nay, Văn Hải đã thành lập 34 nhóm liên kết sản xuất nho đạt tiêu chuẩn VietGAP, trên 440 hộ tham gia, với tổng diện tích gần 100 ha. Ngoài ra, còn thành lập HTX Sản xuất, kinh doanh nho VietGAP Văn Hải, với 35 thành viên. Qua hơn 1 năm hoạt động, HTX đã kết nối được một số đại lý, siêu thị trong và ngoài tỉnh như Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Đà Nẵng tiêu thụ sản phẩm nho cho các thành viên. Nhờ đẩy mạnh mô hình sản xuất kết hợp với du lịch sinh thái vườn, đã giúp cho thương hiệu nho Văn Hải ngày càng phát triển, nâng cao giá trị cho sản phẩm… Theo thống kê, hiện Văn Hải có khoảng 1.000 hộ trồng nho, với tổng diện tích gần 200ha, mỗi năm cho sản lượng trên dưới 8.000 tấn, doanh thu khoảng 100 tỷ đồng.
Ông Nguyễn Nhiễu, Bí thư Đảng ủy phường Văn Hải, cho biết: Mục tiêu đến năm 2020, phường Văn Hải chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng thương mại-dịch vụ, công nghiệp-xây dựng và nông nghiệp. Trong phát triển nông nghiệp, địa phương cũng đã xác định lấy cây nho là cây trồng chủ lực. Với vị trí địa lý nằm gần bờ biển, tập trung nhiều nhà hàng, khách sạn, du khách đến nghỉ dưỡng, tham quan, việc đẩy mạnh mô hình sản xuất kết hợp với du lịch sinh thái vườn nho là vô cùng hợp lý. Tuy nhiên, để làm tốt điều này, ngoài sự nỗ lực của địa phương, rất cần tỉnh, ngành chức năng hỗ trợ trong việc quảng bá thương hiệu, nâng cấp hạ tầng giao thông, nhất là kêu gọi, thu hút các doanh nghiệp xây dựng các cơ sở chế biến sản phẩm sau nho…, tạo thuận lợi thu hút du khách đến tham quan, tìm hiểu.
Những ngày này, người trồng nho Văn Hải bận rộn, tỉ mỉ chăm sóc vườn nho của mình để sẵn sàng đón tiếp và cho ra những chùm nho đẹp, chất lượng giới thiệu với du khách trong dịp Lễ hội Nho và Vang - Ninh Thuận 2016, đưa thương hiệu nho Ninh Thuận ngày càng bay xa.
Uyên Thu