Năm 2009, mô hình kiểm tra sức khỏe và tư vấn tiền hôn nhân cho vị thành niên và thanh niên được triển khai thu hút đông đảo các em tham gia. Toàn thành phố hiện có 8 CLB CSSKSS tiền hôn nhân với 240 thành viên từ 15- 24 tuổi, tập trung ở 4 phường: Tấn Tài, Kinh Dinh, Thanh Sơn và Phủ Hà. Nhằm nâng cao chất lượng hoạt động, định kỳ mỗi tháng/lần, các CLB tổ chức nhiều hình thức sinh hoạt khác nhau, như: Lồng ghép với sinh hoạt Đoàn, văn nghệ ở địa phương; các buổi tọa đàm, thảo luận; tổ chức các đợt nói chuyện chuyên đề theo từng chủ đề như: Thanh niên, vị thành niên với công tác dân số, kiến thức CSSKSS; kỹ năng sống… Đây được coi là “diễn đàn” để các em được chia sẻ, trao đổi những điều vốn được coi là thầm kín, khó nói như giáo dục CSSKSS, các bệnh lây nhiễm qua đường tình dục hay sự khác nhau giữa tình bạn và tình bạn khác giới; mang thai ngoài ý muốn và nạo phá thai không an toàn tuổi vị thành niên; thực trạng sống thử và quan hệ tình dục trước hôn nhân...
Chị Trần Thị Trà Giang, Bí thư Chi đoàn phường Phủ Hà, cho biết: Ban đầu các thành viên trong CLB còn dè dặt không dám bày tỏ tâm tư của mình. Tuy nhiên, sau khi hiểu được mục đích mô hình, hầu hết các thành viên đều mạnh dạn nêu những vấn đề bản thân chưa biết; thực hiện khám sức khỏe, lắng nghe tư vấn của cán bộ y tế… Nhờ đó, các bạn trẻ có thêm vốn kiến thức và kỹ năng sống cần thiết về lĩnh vực dân số, CSSKSS trước khi lập gia đình.
Là thành viên CLB SKSS vị thành niên-thanh niên phường Thanh Sơn, chị Mai Hương chia sẻ: Sau khi tham gia CLB, em được nghe và hiểu nhiều điều về tâm sinh lý lứa tuổi, về tình yêu, giới tính, tác hại của quan hệ tình dục sớm, hiểu thế nào là tình dục an toàn và những bệnh lây truyền qua đường tình dục. Nhiều vấn đề tế nhị mà trước đây em không biết hỏi ai và không dám hỏi thì nay đã được các cô, các chú cán bộ dân số giải đáp cởi mở.
Ngoài phát triển mô hình nhóm, CLB SKSS vị thành niên-thanh niên, trong năm 2015, Trung tâm Dân số-KHHGĐ thành phố đã phối hợp với Trung tâm Y tế, Đội dịch vụ lưu động Y tế-KHHGĐ tổ chức tư vấn và khám sức khỏe cho 87 em, trong đó xét nghiệm viêm gan siêu vi B tiền hôn nhân cho 30 trường hợp. Không chỉ tư vấn trực tiếp, những vấn đề liên quan đến CSSKSS vị thành niên-thanh niên còn được lồng ghép trong các lần sinh hoạt đoàn, hội; tuyên truyền trên loa, đài của các xã, phường…
Bên cạnh đó, từ đầu năm đến nay, Trung tâm Dân số-KHHGĐ còn phối hợp với Thành đoàn, Ban giám hiệu các trường THCS, THPT trên địa bàn thành phố tổ chức truyền thông về giới, tư vấn CSSKSS cho đối tượng thanh niên, học sinh. Thường xuyên tổ chức các hoạt động ngoại khóa, thể dục-thể thao… nhằm đẩy mạnh công tác CSSKSS vị thành niên-thanh niên trong cộng đồng, thu hút đông đảo thanh niên, học sinh tích cực hưởng ứng xây dựng môi tường học tập và sinh hoạt lành mạnh trong học đường và ngoài xã hội.
Chị Quảng Thị Như Ý, Phó Giám đốc phụ trách Trung tâm Dân số-KHHGĐ Tp. Phan Rang-Tháp Chàm, cho biết: Từ những kết quả đạt được, trong thời gian tới, thành phố tiếp tục đẩy mạnh công tác CSSKSS vị thành niên-thanh niên; nâng cao chất lượng hoạt động của các CLB; phối hợp với ngành Giáo dục và Đào tạo tổ chức tuyên truyền, tư vấn, giáo dục giới tính tại các trường THPT, THCS, cùng với công tác CSSKSS/KHHGĐ, phấn đấu cuối năm duy trì tỷ lệ phát triển dân số 0,9%/năm; giảm tỷ lệ sinh tự nhiên xuống 0,2%/ năm.
Mỹ Dung