Các hành vi của Trung Quốc đe dọa hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn hàng hải trên Biển Đông

Chiều 5/6, tại Hà Nội, Bộ Ngoại giao Việt Nam đã tổ chức Họp báo Quốc tế với các cơ quan báo chí Việt Nam; Văn phòng các hãng thông tấn, báo chí nước ngoài thường trú tại Hà Nội; Các cơ quan đại diện Ngoại giao nước ngoài tại Việt Nam về tình hình Biển Đông. Đây là lần thứ 4 Bộ Ngoại giao tổ chức họp báo quốc tế, sau sự kiện Trung Quốc đơn phương hạ đặt trái phép giàn khoan Hải Dương - 981 trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam.

 

Người Phát ngôn Bộ Ngoại giao Lê Hải Bình phát biểu giới thiệu nội dung cuộc họp báo.
(Ảnh: dangcongsan.vn)

Tham dự và chủ trì buổi họp báo có: Phó Chủ nhiệm Ủy ban Biên giới Quốc gia Trần Duy Hải; Phó Tư lệnh, Tham mưu trưởng Bộ Tư lệnh Cảnh sát Biển Việt Nam, Ngô Ngọc Thu; Phó Cục trưởng Cục Kiểm ngư, ông Hà Lê, và quyền Vụ trưởng Vụ Thông tin Báo chí, Người Phát ngôn Bộ Ngoại giao Lê Hải Bình.

Phát biểu giới thiệu nội dung cuộc họp báo, quyền Vụ trưởng Vụ Thông tin Báo chí, Người Phát ngôn Bộ Ngoại giao Lê Hải Bình cho biết, đã hơn một tháng kể từ khi Trung Quốc hạ đặt giàn khoan trái phép trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam, đưa nhiều tàu hộ tống trong đó có tàu quân sự, có những hành vi ngang ngược đe dọa ngư dân. Các hành vi này đe dọa hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn hàng hải, đi ngược Công ước luật Biển của Liên hợp quốc 1982 bất chấp quy định khác của Luật pháp quốc tế, bỏ qua Tuyên bố về Ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) mà Trung Quốc đã ký năm 2002 và đồng thời bỏ qua sự quan tâm cũng những khuyến nghị chính đáng của Cộng đồng quốc tế. Hành động của Trung Quốc đã gây ảnh hưởng tới an ninh, an toàn hàng hải ở Biển Đông, do đó tác động tiêu cực đến nỗ lực phục hồi kinh tế của khu vực.

Thông báo về tình hình và các biện pháp đấu tranh của Việt Nam trong thời gian vừa qua, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Biên giới Quốc gia Trần Duy Hải cho biết, trong hơn tháng qua, Việt Nam đã nỗ lực đối thoại, trao đổi với phía Trung Quốc dưới nhiều hình thức, nhiều cấp khác nhau; yêu cầu Trung Quốc chấm dứt hành vi vi phạm, tôn trọng chủ quyền của Việt Nam tại Hoàng Sa, Trường Sa; yêu cầu Trung Quốc rút giàn khoan khỏi vùng Đặc quyền Kinh tế và Thềm luc địa của Việt Nam. Đến nay đã có trên 30 cuộc trao đổi dưới nhiều hình thức khác nhau. Cộng đồng quốc tế đánh giá cao sự kiềm chế của Việt Nam, lên án hành vi của Trung Quốc.

Bất chấp thiện chí của Việt Nam, Trung Quốc không những không dừng lại mà còn có lời lẽ vu cáo xuyên tạc, trên thực địa thì có hành động leo thang mới, mở rộng phạm vi hoạt động của giàn khoan, di chuyển giàn khoan sang vị trí mới nằm sâu 60 hải lý trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam, đồng thời gia tăng số lượng các tàu hộ tống các loại, có lúc lên tới 140 tàu bao gồm các tàu quân sự, tàu hộ vệ tên lửa, tàu tuần tiễu tấn công nhanh, tàu hộ vệ, máy bay chiến đấu…Đặc biệt, tàu Trung Quốc còn hung hăng, chủ động tấn công, cố tình đâm va, phun vòi rồng vào tàu dân sự chấp pháp của Việt Nam làm nhiều cán bộ kiểm ngư của Việt Nam bị thương, gây hư hỏng nhiều thiết bị.

Trong ngày 26/5, tàu Trung Quốc đã đâm chìm tàu cá ĐNA 90482 đang đánh bắt trong vùng biển của Việt Nam, cách giàn khoan Hải Dương 981 khoảng 12 hải lý. Nghiêm trọng hơn, các tàu Trung Quốc còn tìm cách ngăn cản tàu Việt Nam đến tìm cách cứu hộ ngư dân của tàu cá. Tiếp đó, ngày 1/6, tàu Trung Quốc đã đâm thủng tàu cảnh sát biển của lực lượng cảnh sát biển của Việt Nam. Hành động đó làm trầm trọng hơn tình hình cẳng thẳng ở Biển Đông, đe dọa tự do an toàn, an ninh hàng hải, gây lo ngại trong cộng đồng quốc tế.

 

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Biên giới Quốc gia Trần Duy Hải Thông báo về tình hình
và các biện pháp đấu tranh của Việt Nam trong thời gian vừa qua. (Ảnh: dangcongsan.vn)

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Biên giới Quốc gia Trần Duy Hải cho biết, Việt Nam kiên quyết phản đối những hành động nói trên của Trung Quốc, ngày 23/5, Việt Nam lần thứ hai đã gửi công hàm đến Trung Quốc, một lần nữa yêu cầu rút giàn khoan Hải Dương 981, tiến hành đàm phán xác định tính pháp lý của vị trí hạ đặt giàn khoan này nhưng phía Trung Quốc lảng tránh không trả lời công hàm.

Ngày 4/6, Việt Nam lần thứ ba gửi công hàm đến Bộ Ngoại giao Trung Quốc, yêu cầu chấm dứt hành vi vi phạm, rút giàn khoan và các tàu hộ tống ra khỏi vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam, không tái diễn các hành vi tương tự, giải quyết vấn đề thông qua đàm phán hoặc thông qua biện pháp hòa bình phù hợp luật pháp quốc tế, mong muốn cộng đồng quốc tế và các cơ quan truyền thông công tâm khách quan tiếp tục lên tiếng bảo vệ công lý.

Thông báo tình hình thực địa trong hơn một tháng qua kể từ khi Trung Quốc hạ đặt trái phép giàn khoan Hải Dương 981 trong vùng biển Việt Nam, Phó Tư lệnh, Tham mưu trưởng Bộ Tư lệnh Cảnh sát Biển Việt Nam, Ngô Ngọc Thu, cho biết: Về giàn khoan Hải Dương 981: Thời điểm đầu tiên đặt giàn khoan tại vị trí cách Tây Nam đảo Tri Tôn của Việt Nam, 17 hải lý, cách đảo Lý Sơn 119 hải lý, nằm sâu trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam 80 hải lý. Ngày 27/5, Trung Quốc tiến hành di chuyển giàn khoan đến vị trí mới nằm ở đông nam đảo Tri Tôn 25 hải lý, vẫn trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam chính xác 57 hải lý.

Về lực lượng bảo vệ giàn khoan: Từ khi bắt đầu đưa giàn khoan đến vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam, Trung Quốc đã sử dụng một lực lượng tàu bảo vệ đông đảo, thường xuyên có từ 40 chiếc, ngày cao điểm lên đến 140 chiếc. Lực lượng tham gia bảo vệ giàn khoan bao gồm tàu chấp pháp đó là tàu hải cảnh, hải giám, hải tuần, và các tàu dịch vụ phục vụ hạ đặt giàn khoan, tàu vận tải. Đặc biệt, Trung Quốc còn sử dụng cả tàu cá vỏ sắt với lượng giãn nước 200-400 tấn, và số lượng tàu này liên tục tăng, từ hơn chục chiếc lên đến cao điểm 60 chiếc/ngày.

Nghiêm trọng hơn, Trung Quốc đã đưa cả tàu chiến hiện đại đến khu vực hạ đặt giàn khoan, trong đó có tàu hộ vệ tên lửa, tàu khu trục tên lửa, tuần tiễu tấn công nhanh, tàu quét mìn, tàu đổ bộ. Ngoài ra Trung Quốc còn huy động máy bay các loại hoạt động thường xuyên trong đó có máy bay tuần thám biển, máy bay trinh sát cảnh báo xa, máy bay trực thăng, máy bay chiến đấu. Ngày cao điểm 27/5, Trung Quốc sử dụng 9 lần chiếc tàu chiến đấu để hộ tống giàn khoan từ vị trí ban đầu đến vị trí mới.

 

Phó Tư lệnh, Tham mưu trưởng Bộ Tư lệnh Cảnh sát Biển Việt Nam Ngô Ngọc Thu.
(Ảnh: dangcongsan.vn)

Về phương thức hoạt động của các tàu bảo vệ: Trung Quốc tổ chức thành các vòng bảo vệ cho giàn khoan: Vòng thứ nhất trong 1-3 hải lý là tàu vận tải, dịch vụ; Vòng thứ 2 trong 5-7 hải lý là tàu chấp pháp, hải cảnh, hải giám, hải tuần. Vòng 3 là tàu chiến, tàu công suất lớn. Các tàu bảo vệ được chia thành các nhóm thường xuyên bám sát các tàu của lực lượng cảnh sát biển và kiểm ngư Việt Nam. Khi các tàu của Việt Nam tiếp cận giàn khoan 981 để yêu cầu giàn khoan rời khỏi vùng biển Việt Nam thì các tàu Trung Quốc bao vây hai bên mạn, phía trước và phía sau. Ngoài ra Trung Quốc còn sử dụng vòi rồng (súng bắn nước) công suất lớn phun trực tiếp vào tàu Việt Nam với áp suất cao, làm vỡ cửa kính, gây hư hỏng thiết bị trên mặt boong tàu, thậm chí kính vỡ thổi vào người gây thương tích cho lực lượng kiểm ngư Việt Nam.

Ngoài đâm va, phun nước, Trung Quốc còn sử dụng máy phát âm tần, đèn pha công suất lớn chĩa về phía tàu Việt Nam. Những dụng cụ này gây ảnh hưởng sức khỏe và tâm lý của lực lượng kiểm ngư, Cảnh sát biển Việt Nam. Đặc biệt, ngày 26/5, tàu Trung Quốc đã đâm chìm một tàu cá của Việt Nam và trong quá trình tàu Việt Nam cứu vớt ngư dân Việt Nam thì các tàu khác của Trung Quốc tìm cách ngăn cản.

Tóm lại, thời gian từ khi Trung Quốc hạ đặt giàn khoan đến nay, các tàu của Trung Quốc đã tiến hành làm hư hỏng, đâm va vào tổng số 24 tàu thực thi pháp luật của Việt Nam, trong đó có 19 tàu kiểm ngư, 5 tàu cảnh sát biển. Gần đây nhất ngày 1/6, tàu Trung Quốc đã tiến hành đâm thẳng vào tàu của lực lượng cảnh sát biển Việt Nam làm cho tàu này thủng 4 lỗ ở mạn boong phải, nếu sâu chút nữa nước sẽ tràn vào gây chìm tàu.

Về phía Việt Nam, ngay sau khi Trung Quốc đưa giàn khoan vào vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam, lực lượng chấp pháp của Việt Nam đã kịp thời có mặt. Việt Nam đã đưa ra hiện trường một số lượng tàu thực thi pháp luật. Trong quá trình hoạt động, lực lượng tàu của Việt Nam đã tuyên truyền, yêu cầu Trung Quốc rút giàn khoan bằng loa phóng thanh, băng rôn biểu ngữ bằng ba thứ tiếng: Tiếng Việt, Tiếng Trung Quốc, Tiếng Anh, ngoài ra không sử dụng hình thức khác. Mặc dù bị lực lượng tàu bảo vệ của Trung Quốc đâm va, phun nước nhưng lực lượng thực thi pháp luật của Việt Nam đã hết sức kiên trì̀, kiềm chế nhưng kiên quyết bảo vệ chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam trên biển, khẳng định sự có mặt trên biển để thực thi nhiệm vụ trên vùng biển thuộc chủ quyền của Việt Nam.

Thông báo với báo chí về hoạt động kiểm ngư trên thực địa, Phó Cục trưởng Cục Kiểm ngư ông Hà Lê, cho biết, sau khi phát hiện Trung Quốc hạ đặt trái phép giàn khoan 981 trong vùng biển Việt Nam, lực lượng kiểm ngư và cảnh sát biển đã có mặt tại thực địa để dùng biện pháp tuyên truyền yêu cầu Trung Quốc rút giàn khoan và tiến hành thực thi pháp luật theo thẩm quyền. Phó Cục trưởng Cục Kiểm ngư cho biết, tại thực địa, các tàu Trung Quốc luôn chủ động tấn công uy hiếp tàu của Việt Nam. Có 19 tàu kiểm ngư đã bị tàu Trung Quốc đâm va, húc, sử dụng vòi rồng gây hư hỏng, 12 kiểm ngư viên đã bị thương. Đặc biệt, Trung Quốc đã có hành động uy hiếm và đâm chìm tàu cá Việt Nam.

Tại cuộc họp báo, Phó Cục trưởng Cục Kiểm ngư, ông Hà Lê cũng cho biết rất nhiều tàu cá của Việt Nam thời gian qua đã bị tàu Trung Quốc cản trở quá trình sản xuất bình thường, thậm chí còn bị đối xử thô bạo như truy đuổi, ném búa, ốc vít vào tàu, đâm trực diện vào tàu hoặc hành hung ngư dân, cướp ngư cụ, cướp sản phẩm ngư dân Việt Nam vừa đánh bắt được…

Hiện Cục Kiểm ngư đã có phương án bảo vệ ngư dân và sẽ tiếp tục thực thi pháp luật trên biển, bảo vệ ngư dân Việt Nam khai thác hợp pháp trên biển. Phó Cục trưởng Cục Kiểm ngư cũng đã mời đại biểu và các phóng viên xem video clip tàu Trung Quốc cố tình đâm chìm tàu cá Việt Nam. Như vậy, theo Phó Cục trưởng Cục Kiểm ngư, luận điệu Trung Quốc nói tàu Việt Nam va vào tàu Trung Quốc rồi chìm là hoàn toàn bịa đặt./.

Nguồn Báo điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam