Theo quan sát trên thực địa của phóng viên trên các tàu Cảnh sát biển trên hướng Tây - Tây Nam của giàn khoan Hải dương 981. Ngày 1/6, ngay từ sáng sớm, trên đường làm nhiệm vụ thực thi pháp luật của Việt Nam tiếp cận giàn khoan Hải dương 981 của Trung Quốc để tiến hành tuyên truyền, đấu tranh, từ khoảng cách rất xa tới 13 hải lý, tàu Cảnh sát biển CSB-2016 đã bị 4 tàu của Trung Quốc phát hiện và đeo bám suốt cả ngày. Đến 16 giờ, tàu CSB-2016 đã bị 4 tàu của Trung Quốc dùng thủ đoạn 1 tàu chặn mũi, 1 tàu chặn đuôi, 1 tàu phun xịt vòi rồng, 1 tàu đâm va rất nhiều lần.
Vào khoảng 8 giờ 40 phút, phát hiện một máy bay trinh sát điện tử phản lực cánh bằng của Trung Quốc, có số hiệu 81223 bay từ đảo Hải Nam ra quan sát, chụp ảnh các tàu của Việt Nam. Máy bay trinh sát của Trung Quốc bay ở độ cao thấp từ 300 đến 500 mét.
Máy bay trinh sát điện tử phản lực cánh bằng số hiệu 81223 của Trung Quốc
Cũng vào khoảng 8 giờ 40 phút, ngày 1/6, ra đa trên tàu Cảnh sát biển của Việt Nam đã phát hiện giàn khoan Hải dương 981 của Trung Quốc có sự dịch chuyển 140m về phía giữa Tây và Tây Nam, tốc độ di chuyển 0,5 hải lý/giờ. Điều này báo hiệu giàn khoan Hải dương 981 vẫn chưa thực sự ổn định, do vậy, có thể phía Trung Quốc sẽ vẫn còn duy trì hoặc gia tăng những hành động khó lường.
Từ 11 giờ đến 12 giờ, có 4 tàu của Trung Quốc là tàu Hải tuần 23 và các tàu Hải cảnh 31001, 2283, 3411 được sự hỗ trợ của nhiều tàu bảo vệ khác của Trung Quốc đã ngăn cản, vây ép các tàu Kiểm ngư 952, 630, 765, 771, 759 của Việt Nam.
Đến 17 giờ 30 phút, từ khoảng cách rất xa cách giàn khoan Hải dương 981 tới 13,5 hải lý theo hướng Tây - Tây Nam, tàu Hải cảnh 22 cùng 2 tàu khác của Trung Quốc đã vây ép, phun vòi rồng vào tàu Kiểm ngư KN-795 và KN-765 của Việt Nam. Tuy nhiên, các tàu của Việt Nam đã khôn khéo, cơ động vòng tránh nên đã tránh bị vòi rồng của tàu Trung Quốc phun trực diện.
Tàu Hải cảnh 22 của Trung Quốc phun vòi rồng vào Tàu Kiểm ngư KN-795 của Việt Nam
(Ảnh chụp llúc 17 giờ 30', ngày 1/6).
Trước những hành động cản phá của các tàu bảo vệ phía Trung Quốc, các tàu thực thi pháp luật của Việt Nam vẫn khôn khéo cơ động vòng tránh các cú đâm va, phun vòi rồng của các tàu Trung Quốc; đồng thời kiên trì các biện pháp đấu tranh hoà bình, tuyên truyền yêu cầu Trung Quốc phải chấm dứt ngay hành động vi phạm quyền chủ quyền, quyền tài phán của Việt Nam theo Công ước của Liên hiệp quốc về Luật Biển (UNCLOS) 1982 và Tuyên bố về cách ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC); yêu cầu phía Trung Quốc rút ngay giàn khoan Hải dương 981 và các tàu bảo vệ ra khỏi vùng biển thuộc chủ quyền của Việt Nam.
Nguồn Báo điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam