Hướng tới tương lai: Châu Á cần hòa bình, ổn định để phát triển

Phiên khai mạc Hội nghị quốc tế “Tương lai châu Á” lần thứ 20 với chủ đề “Châu Á cất cánh-Thông điệp cho 20 năm tới” sáng 22/5, tại Tokyo, Nhật Bản, diễn ra trong bầu không khí cởi mở với các diễn giả chính là Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long, Thủ tướng Malaysia Najib Tun Razak, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam.

Là một trong những diễn đàn thường niên có uy tín ở châu Á, Hội nghị quốc tế “Tương lai châu Á” do Báo Nikkei tổ chức luôn thu hút được sự quan tâm của nhiều lãnh đạo cấp cao và chính khách các nước châu Á cũng như các tập đoàn lớn trên thế giới; thảo luận về những vấn đề quan trọng liên quan đến sự phát triển của các nước châu Á.

Trong bài phát biểu của mình, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nhận định nhiều quốc gia châu Á đã đạt được bước tiến nhảy vọt về phát triển kinh tế-xã hội, tạo nên “sự thần kỳ châu Á”. Nhìn lại những thập kỷ qua, thay đổi trong thể chế kinh tế là động lực phát triển của nhiều nước châu Á. Dù vậy, bên cạnh những cơ hội, châu Á cũng tiềm ẩn những nguy cơ, thách thức và để tiếp tục những bước tiến “thần kỳ” thì các nước châu Á cần phải tăng cường hợp tác tạo ra không gian phát triển mới rộng lớn hơn để sử dụng tài nguyên, nguồn lực có hiệu quả. Đồng thời tăng cường kết nối châu Á với thế giới. Bên cạnh nỗ lực của mỗi quốc gia thì sự tăng cường gắn kết giữa các quốc gia có ý nghĩa hết sức quan trọng.

Phó Thủ tướng đã đề cập các yêu cầu gắn kết lớn giữa các nước châu Á về môi trường chính sách; hạ tầng giao thông; khoa học công nghệ; nguồn nhân lực; giải quyết vấn đề môi trường.

Liên quan đến vấn đề Biển Đông, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nhấn mạnh hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn, tự do hàng hải và hàng không trên Biển Đông bị đe dọa nghiêm trọng, gây quan ngại nghiêm trọng trong khu vực và thế giới bởi hành vi hạ đặt giàn khoan nước sâu trái phép của Trung Quốc sâu trong Thềm lục địa và vùng Đặc quyền kinh tế của Việt Nam, từ đầu tháng 5/2014.

Đây là sự vi phạm đặc biệt nghiêm trọng Luật pháp quốc tế, Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển 1982 (UNCLOS) và Tuyên bố về Ứng xử của các Bên trên Biển Đông (DOC) giữa các nước ASEAN và Trung Quốc.

Việt Nam luôn chân thành mong muốn giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hòa bình vì hòa bình, ổn định trong khu vực. Đồng thời khẳng định Việt Nam kiên quyết thực hiện các biện pháp cần thiết để bảo vệ chủ quyền quốc gia, lợi ích chính đáng của mình, phù hợp với luật pháp quốc tế.

Nhân dịp này, Phó Thủ tướng cũng tái khẳng định cam kết của Việt Nam tiếp tục thực hiện đầy đủ các cam kết quốc tế và sử dụng các biện pháp cần thiết nhằm bảo đảm an toàn và quyền lợi hợp pháp của các doanh nghiệp và cá nhân nước ngoài tại Việt Nam.

Các vấn đề do Việt Nam nêu ra đã thu hút sự chú ý của hội nghị không chỉ bằng quan điểm, cách nhìn của Việt Nam đối với vấn đề Biển Đông, tương lai châu Á hay những vấn đề cần chung tay hợp tác, phát triển mà còn là những câu chuyện nhỏ, sinh động được Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nêu lên tại Hội nghị cũng như phần trao đổi thẳng thắn, trực tiếp với các đại biểu.

Đó là cách giải quyết mâu thuẫn trong làng quê ở Việt Nam từ xóm giềng, nhưng trên hết dựa trên luật lệ, hương ước vừa có lý, có tình. Từ đó, Phó Thủ tướng khẳng định nguyên tắc cần tôn trọng luật pháp quốc tế và các thỏa thuận khu vực.

Hay câu chuyện một người phụ nữ nghèo đi bộ 10km để gửi 2 USD cho các nạn nhân bị động đất, sóng thần ở Nhật Bản bởi vì tại nơi bà ở có trường học do Nhật Bản hỗ trợ xây dựng. Đây là biểu hiện sinh động cho mối quan hệ tốt đẹp cần dựa trên sự tin cậy, tôn trọng lẫn nhau, tôn trọng chủ quyền của nhau giữa hai nước Việt Nam, Nhật Bản.

Nhiều đại biểu bày tỏ sự đồng tình, đánh giá cao phần trao đổi trực tiếp của Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam về quan điểm của Việt Nam trong vấn đề Biển Đông cũng như vai trò của các nước ASEAN, của các nước lớn đối với đảm bảo an ninh, hòa bình, ổn định trong khu vực; triển vọng hợp tác kinh tế giữa Nhật Bản với ASEAN và Việt Nam.

* Bên lề Hội nghị, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đã trả lời phỏng vấn Báo Nikkei và Hãng thông tấn Reuters, nhấn mạnh quan điểm của Việt Nam về xây dựng Cộng đồng ASEAN, hội nhập kinh tế, cụ thể là tiến trình đàm phán TPP và các FTA khu vực khác và sự cần thiết chia sẻ trách nhiệm của các nước, của ASEAN trong kiến tạo hòa bình và ổn định trong khu vực.

Trao đổi thẳng thắn về vai trò của các nước như Mỹ, Trung Quốc và ASEAN trong kiến tạo và bảo vệ môi trường hòa bình, hợp tác, phát triển trong khu vực và về tình hình Biển Đông, Phó Thủ tướng nêu rõ quan điểm của Đảng, Nhà nước Việt Nam hoan nghênh và ủng hộ mọi nỗ lực, sáng kiến của các đối tác đóng góp chung cho hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển, tôn trọng độc lập chủ quyền, lợi ích chính đáng của các quốc gia và luật pháp quốc tế. Đồng thời khẳng định chính sách đối ngoại nhất quán, chính sách quốc phòng hòa bình, tự vệ, không liên minh quân sự với nước này để chống nước kia, cũng như chủ trương nhất quán của Việt Nam trong vấn đề Biển Đông là Việt Nam kiên quyết bảo vệ độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, phù hợp với luật pháp quốc tế; khẳng định Việt Nam luôn kiềm chế và hết sức thiện chí tìm kiếm giải pháp hòa bình vì hòa bình, ổn định trong khu vực và thế giới.