Theo Văn phòng điều phối Chương trình xây dựng NTM tỉnh, trong những năm qua, mặc dù đã đầu tư nhiều nguồn vốn để phát triển đường giao thông NT và kênh mương thuỷ lợi nội đồng, góp phần phục vụ phát triển sản xuất nhưng so với tổng khối lượng cần phải thực hiện ở tỉnh ta là chưa đáng kể. Qua số liệu điều tra sơ bộ, việc “cứng hoá” chỉ mới thực hiện được 26% trong tổng chiều dài 1.003 km đường trục thôn, xã; 49,76% trong tổng chiều dài 1.079 km đường ngõ xóm; 24% trong tổng chiều dài 820 km đường nội đồng và gần 10% trong tổng chiều dài 1.114 km kênh mương thuỷ lợi nội đồng. Hiện trạng này cho thấy cần phải đẩy nhanh tiến độ để đạt mức yêu cầu tối thiểu là “cứng hoá” 70% theo tiêu chí xây dựng NTM. Nhằm lồng ghép các nguồn vốn và huy động sự tham gia của cộng đồng dân cư trong xây dựng cơ sở hạ tầng, đặc biệt là kiên cố hoá kênh mương thuỷ lợi nội đồng và bê-tông hoá đường giao thông NT, Sở Nông nghiệp và Phát triển NT đã triển khai xây dựng Đề án cụ thể. Theo kế hoạch trong năm nay, sẽ ưu tiên phân bổ vốn đầu tư cho 11 xã điểm và dự kiến sẽ ưu tiên thực hiện “cứng hoá” 30 km đường nội đồng, 20 km đường trục thôn, xóm và 20 km kênh mương.
.
Việc bê-tông hoá kênh dẫn nước từ hồ Sông Biêu đã giúp mở rộng thêm diện tích tưới huyện Thuận Nam.
Tuy nhiên, tiến độ xây dựng NT mới ở tỉnh ta còn chậm so với kế hoạch đề ra. Vì vậy để đẩy nhanh thực hiện Đề án đưa xi-măng về các xã, Ban Chỉ đạo Chương trình xây dựng NTM tỉnh chủ trương việc triển khai thực hiện Đề án sẽ tập trung ngay từ cấp thôn, nơi nào có cách làm hay, hiệu quả, sáng tạo trong công tác chuẩn bị sẽ được ưu tiên phân bổ xi-măng chứ không kể riêng xã điểm. Theo đó, Sở Nông nghiệp và Phát triển NT mà trực tiếp là Chi cục Phát triển NT đã tiến hành khảo sát tổng hợp về nhu cầu thực tế của các xã để phân bổ vốn và vật tư. Đến nay đã xác định toàn tỉnh có 43,66 km đường nội đồng, 136,45 km đường trục thôn và 13,22 km kênh mương các loại phải thực hiện bê-tông hoá theo Đề án hỗ trợ xi-măng. Tại cuộc họp Ban chỉ đạo tỉnh hồi đầu tháng 4 vừa qua, đồng chí Bí thư Tỉnh uỷ nhấn mạnh trong tình hình khó khăn chung hiện nay, sản xuất nông nghiệp có vai trò quan trọng cho nên các ngành, các cấp, địa phương phải tập trung cao độ, đẩy nhanh tiến độ xây dựng cơ sở hạ tầng phục vụ sản xuất góp phần xây dựng NTM, trước mắt là bê-tông hoá đường nội đồng và kênh mương.
Đồng chí Lê Kim Hiếu, Chi cục trưởng Chi cục Phát triển NT tỉnh cho biết: “Theo ý kiến chỉ đạo trên, Nhà máy xi-măng Luks và Phương Hải sẽ là đầu mối cung cấp bán xi-măng theo hình thức trả chậm 50% trong vòng 3 tháng và hỗ trợ phí vận chuyển trong cự ly 30 km. Để tiến hành, tỉnh ta đã có nguồn kinh phí 55 tỷ đồng, bao gồm 45 tỷ đồng từ nguồn vay Ngân hàng Phát triển và 10 tỷ đồng từ nguồn vay Ngân hàng Ngoại thương”. Việc triển khai Đề án sẽ theo Quy định tạm thời của UBND tỉnh về “cơ chế hỗ trợ thực hiện bê-tông hoá đường giao thông NT và kênh mương nội đồng cấp 3 có qui mô nhỏ, kỹ thuật đơn giản trên địa bàn tỉnh”, theo đó ngân sách tỉnh hỗ trợ một phần bằng xi-măng và tiền cho từng hạng mục công trình trên cơ sở thiết kế, dự toán mẫu do UBND tỉnh ban hành. Cũng theo Quy định trên, Ban quản lý xây dựng NTM xã là chủ đầu tư các dự án đầu tư xây dựng công trình kết cấu hạ tầng NT mới trên địa bàn xã. Ban quản lý xây dựng NTM xã có trách nhiệm tổng hợp lập danh mục các dự án, công trình thực hiện theo cơ chế đầu tư đặc thù trên địa bàn, phối hợp với Ban Phát triển thôn tổ chức họp dân để thảo luận thống nhất mức độ đóng góp, cùng Ban Phát triển thôn lập dự toán và báo cáo UBND xã để thẩm định, phê duyệt.
Hiện nay, nhiều xã đã chuẩn bị mặt bằng sạch và họp dân lấy ý kiến xong, đơn cử là các xã Công Hải (Thuận Bắc), Hoà Sơn, Nhơn Sơn (Ninh Sơn), Xuân Hải (Ninh Hải) và Phước Thái (Ninh Phước). Theo dự kiến, sau khi UBND tỉnh chính thức ban hành thiết kế mẫu đường giao thông NT và kênh mương nội đồng cấp 3, các xã chuẩn bị đủ điều kiện trước sẽ bắt đầu nhận xi-măng và kinh phí để tiến hành thi công từ đầu tháng 6. Có thể nói bằng hình thức đầu tư này, việc triển khai thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM ở tỉnh ta đang thu hút mạnh mẽ sự quan tâm của người dân và sự ủng hộ của các doanh nghiệp.
Bạch Thương