An cung ngưu hoàng hoàn đôi điều cần biết

ACNHH là gì?

Là phương thuốc do danh y Ngô Đường, tự Cúc Thông, người đời Thanh (Trung Quốc), sáng chế, được ghi trong sách “Ôn bệnh điều biện” nổi tiếng của ông với thành phần gồm: ngưu hoàng 1 lạng, uất kim 1 lạng, tê giác 1 lạng, hoàng cầm 1 lạng, hoàng liên 1 lạng, hùng hoàng 1 lạng, sơn chi 1 lạng, chu sa 1 lạng, mai phiến 2 tiền 5 phân, xạ hương 2 tiền 5 phân, trân châu 5 tiền. Tất cả tán bột thật mịn, dùng mật ong làm hoàn, mỗi hoàn 1 tiền, lấy vàng lá làm áo, bao sáp. Hiện nay, vì tê giác rất hiếm nên được thay bằng thủy ngưu giác (sừng trâu nước).

Công dụng của ACNHH ra sao?

Theo dược học cổ truyền, ACNHH có công dụng thanh nhiệt giải độc, trấn kinh khai khiếu, trừ đàm, chuyên trị ôn nhiệt bệnh, giúp hạ nhiệt, giải độc, trấn tĩnh, chống co giật do sốt cao, chống viêm tiêu thũng, hạ huyết áp và đặc biệt là có công dụng hồi tỉnh, phục hồi tế bào não bị tổn thương trong trường hợp hôn mê, rối loạn ngôn ngữ, liệt bại do đột quỵ não.

Đây là một trong ba phương thuốc lương khai trọng yếu cùng với Chí bảo đan và Tử tuyết đan, là một trong những dược vật cấp cứu hữu hiệu của Y học cổ truyền, được sử dụng trong các trường hợp đột quỵ não, tai biến mạch máu não, hôn mê, mê sảng, trúng phong hôn mê, viêm não, xuất huyết não, nhiễm trùng máu, sốt cao co giật, rối loạn ngôn ngữ, lưỡi rụt, chân tay giá lạnh.

Trong từ An cung, “Cung” là chỉ tâm bào, tâm bào là cái màng ở ngoài bọc lấy tim; ôn nhiệt độc tà, khi xâm phạm vào tâm, trước hết là tác động đến tâm bào. Nếu nhiệt tà quá thịnh sẽ dẫn đến tình trạng rối loạn ngôn ngữ, hôn mê. ACNHH có đủ khả năng thanh hóa đàm nhiệt, nhiệt thanh đàm hóa thì tâm thần tất an, vì thế mà gọi là “an cung”.

Trong phương, ngưu hoàng, tê giác và xạ hương có công dụng thanh tâm tả hỏa giải độc, dục đàm khai khiếu, là quân dược; hoàng cầm, hoàng liên, sơn chi thanh nhiệt giải độc; uất kim tán tà hỏa; mai phiến thông khai bế; chu sa, trân châu và vàng lá trấn tâm an thần; mật ong hòa vị điều trung.

Cần cẩn trọng khi sử dụng ACNHH

Có thể thấy, ACNHH là một trong những loại thuốc rất quý của Y học cổ truyền. Tuy nhiên, khi sử dụng sản phẩm này cần hết sức lưu ý mấy điểm như sau:

Trên thị trường hiện nay, có khá nhiều loại ACNHH khác nhau, nguồn gốc phức tạp, thật - giả lẫn lộn và giá cả cũng hết sức đa dạng, thậm chí có nơi bán “chui” với giá cực đắt! Tình trạng mua phải của “rởm” để rồi lâm vào tình trạng “tiền mất tật mang” không phải là hiếm. Vậy nên, khi có nhu cầu sử dụng, người tiêu dùng nên mua ACNHH ở những cơ sở kinh doanh có đủ giấy tờ và tư cách pháp nhân. Được biết hiện nay Tập đoàn Bắc Kinh Đồng Nhân đường đã chính thức cung cấp An cung ngưu hoàng hoàn tại Việt Nam thông qua nhà phân phối duy nhất là Công ty Dược phẩm Đông Á.

An cung ngưu hoàng hoàn có tác dụng tốt nhất khi sử dụng trong vòng 3h sau khi xảy ra đột quỵ. Chính vì thời gian sử dụng khẩn thiết như vậy nên rất nhiều gia đình luôn dự trữ 1-2 viên an cung ngưu hoàng hoàn trong nhà. Đặc biệt đối với những người có các yếu tố nguy cơ cao dễ xảy ra đột quỵ như: cao huyết áp, tim mạch, tiểu đường, mỡ máu thì người nhà thường lo xa bằng cách dự phòng một vài viên an cung trong nhà cho yên tâm.

Vì tê giác hiện tại hết sức quý hiếm và đã được đưa vào sách đỏ cấm săn bắt và tàng trữ nên trong thành phần ACNHH người ta thường dùng sừng trâu nước (thủy ngưu giác) để thay thế với liều lượng cao hơn. Điều này không ảnh hưởng nhiều đến chất lượng của thuốc, vì vậy người tiêu dùng có thể yên tâm sử dụng và đừng vì những lời dẫn dụ như “sản phẩm của chúng tôi được bào chế từ tê giác xịn” mà tốn tiền một cách vô ích.

ThS Hoàng Khánh Toàn