Linh hoạt điều tiết nước đảm bảo sản xuất vụ mùa có hiệu quả

Thực hiện Kế hoạch số 3825/KH-UBND ngày 21/8/2024 của UBND tỉnh về sản xuất nông nghiệp và chuyển đổi cơ cấu cây trồng vụ mùa năm 2024, Công ty TNHH MTV Khai thác công trình thủy lợi tỉnh Ninh Thuận đang triển khai kế hoạch điều tiết nước phục vụ sản xuất vụ mùa năm 2024.

Theo đó, công ty tổ chức điều tiết cấp nước tưới cho 25.211,39ha cây trồng; trong đó, cây lúa 14.406,97ha, cây màu 8.104,35ha, cây lâu năm 2.700,07ha. Cụ thể, đối với các hệ thống đập dâng trên Sông Ông và Sông Cái gồm các đập: Bình Phú, 19/5, Đồng F, Sông Pha, Nha Trinh và Lâm Cấm hưởng lợi từ nguồn nước của Nhà máy thủy điện Đa Nhim sẽ điều tiết cấp nước cho toàn bộ diện tích đất sản xuất thuộc khu tưới của các đập dâng trên Sông Ông, Sông Cái, với tổng diện tích tưới 13.725,19ha; trong đó, cây lúa 8.596,96ha, cây màu 3.929,96ha, cây lâu năm 1.198,27ha.

Đối với hệ thống thủy lợi Tân Mỹ điều tiết cấp nước tưới cho diện tích đất sản xuất của khu tưới đập dâng Tân Mỹ và tạo nguồn cho trạm bơm Phước Hòa với tổng diện tích tưới 1.895,61ha; trong đó, cây lúa 451,11ha, cây màu 1.017,01 ha, cây lâu năm 427,49ha. Đồng thời, điều tiết cấp nước cho diện tích lúa tại khu tưới Tân Mỹ tập trung tại khu tưới của cánh đồng Chà Vum, Nha Húi, Mỹ Hiệp trên địa bàn xã Mỹ Sơn (Ninh Sơn).

Đối với các đập thời vụ và trạm bơm trên sông, công ty tập trung điều tiết nước cho các đập thời vụ trên địa bàn huyện Thuận Bắc, Bác Ái và một số trạm bơm trên sông với tổng diện tích 559,62ha; trong đó, cây lúa 256,05ha, cây màu 256,21ha, cây lâu năm 47,36ha.

Hệ thống kênh dẫn nước đưa nước từ hồ Sông Cái về hạ du phục vụ sản xuất và sinh hoạt. Ảnh: P.N

Riêng các hồ chứa nước trên địa bàn tỉnh, căn cứ lượng nước hiện nay và nguồn nước được bổ sung trong thời gian tới, công ty tổ chức điều tiết cấp nước tưới theo kế hoạch của UBND tỉnh, gồm 2 giai đoạn: Giai đoạn 1 (từ ngày 25/8 đến 25/9) công ty tổ chức điều tiết cấp nước tưới cho 7.549,67ha; trong đó, cây lúa 4.078,55ha, cây màu 244,17ha, cây lâu năm 1.026,95ha. Cụ thể, điều tiết nước 7 hồ chứa cấp cho diện tích toàn bộ khu tưới gồm các hồ: Sông Sắt, Trà Co, Cho Mo, Thành Sơn, Núi Một, Ba Chi, Lợi Hải. Điều tiết nước 5 hồ chứa cấp cho một phần diện tích khu tưới gồm các hồ: Phước Trung, Phước Nhơn, Sông Trâu, Bà Râu, Tân Giang. Đối với 6 hồ chứa hiện dưới mực nước chết gồm các hồ: Lanh Ra, Tà Ranh, Bầu Zôn, Sông Biêu, Suối Lớn, Bầu Ngứ chưa triển khai sản xuất, nguồn nước còn lại tập trung tưới cho cây lâu năm. Nguồn nước ở 2 hồ chứa Ma Trai và CK7 để phục vụ cho nước sinh hoạt, nước uống gia súc, vật nuôi. Giai đoạn 2 (trước ngày 5/10) sau khi lượng nước các hồ chứa được bổ sung, công ty sẽ tổ chức điều tiết cấp nước để phục vụ xuống giống giai đoạn 2 tại 7 hồ chứa gồm: Lanh Ra, Bầu Zôn, Tà Ranh, Tân Giang, Sông Biêu, Bầu Ngứ, Suối Lớn với tổng diện tích 1.481,30ha; trong đó, cây lúa 1.024,30ha, cây màu 457ha; nâng tổng diện tích cấp nước tưới cho sản xuất nông nghiệp của các hồ chứa do công ty quản lý 9.030,97ha; trong đó, cây lúa 5.102,85ha, cây màu 2.901,17ha, cây lâu năm 1.026,95ha.

Ông Nguyễn Công Xưng, Chủ tich Công ty TNHH MTV Khai thác công trình thủy lợi tỉnh Ninh Thuận, cho biết: Đến đầu tháng 9, dung tích nước trữ tại 23 hồ chứa trên địa bàn tỉnh đạt 139,70 triệu m3, chiếm 33,4% tổng dung tích thiết kế. Hồ Đơn Dương mực nước ở cao trình 1.029,97m, tương đương dung tích 62,36 triệu m3, đạt 37,8% so với dung tích thiết kế. Kết quả tính toán cân bằng nước của 23 hồ chứa và nguồn nước của hồ Đơn Dương cấp cho hạ du Ninh Thuận đảm bảo cấp đủ nước phục vụ cho các nhu cầu thiết yếu và sản xuất nông nghiệp theo kế hoạch. Riêng hồ chứa nước Sông Cái, công ty sẽ vận hành điều tiết nguồn nước để cấp nước cho sinh hoạt, sản xuất nông nghiệp, khu tưới của hệ thống thủy lợi Tân Mỹ; hệ thống Nha Trinh - Lâm Cấm kết hợp tận dụng lượng nước cấp để phát điện.

Công ty đã chỉ đạo các trạm thủy nông huyện, thành phố căn cứ cơ cấu cây trồng và khung lịch thời vụ gieo trồng vụ mùa đã được Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn khuyến cáo, khẩn trương phối hợp với UBND các huyện, thành phố và các địa phương liên quan vận động người dân tập trung thu hoạch nhanh diện tích lúa, cây màu vụ hè - thu, đẩy nhanh tiến độ cày đất, kết hợp nạo vét kênh mương nội đồng để tổ chức gieo sạ vụ mùa đảm bảo đúng khung lịch thời vụ chính vụ từ ngày 25/8 đến 25/9, chậm nhất không quá ngày 5/10. Cụ thể, đối với các đập dâng Bình Phú, 19/5, Đồng F trên Sông Ông và kênh chính Tây, kênh chính Đông thuộc hệ thống đập Sông Pha gieo sạ từ ngày 25/8 đến ngày 25/9. Đối với kênh chính Bắc, kênh chính Nam thuộc hệ thống đập Nha Trinh; kênh Tân Hội thuộc hệ thống đập Lâm Cấm gieo sạ từ ngày 30/8 đến ngày 25/9, chậm nhất không quá ngày 5/10.

Riêng diện tích sản xuất tại huyện Thuận Nam (sử dụng nước tưới từ các hồ: Tân Giang, Sông Biêu, Bầu Ngứ, Suối Lớn, CK7, Núi Một) và các xã: Phước Hữu, thị trấn Phước Dân (Ninh Phước) sử dụng nước tưới của hồ Tân Giang thời gian gieo sạ lúa vụ mùa sớm hơn so với vụ mùa chính vụ khoảng 10-15 ngày. Cụ thể, bắt đầu gieo sạ từ ngày 10/8 đến 10/9, chậm nhất không quá ngày 15/9. Diện tích sản xuất tại huyện Thuận Bắc sử dụng nước tưới của các hồ Sông Trâu, Bà Râu, Ba Chi, Lợi Hải bố trí thời gian gieo sạ lúa vụ mùa muộn hơn so với vụ mùa chính vụ khoảng 10-15 ngày. Cụ thể, bắt đầu gieo sạ từ ngày 25/8 đến 5/10, chậm nhất không quá ngày 10/10.

Để công tác điều tiết nước phục vụ sản xuất vụ mùa 2024 đạt hiệu quả cao, Công ty TNHH MTV Khai thác công trình thủy lợi tỉnh Ninh Thuận đề nghị các huyện, thành phố phối hợp chặt chẽ với công ty triển khai sản xuất theo đúng lịch thời vụ; có giải pháp quyết liệt nhằm ngăn chặn tình trạng gieo trồng không đúng lịch thời vụ để không làm ảnh hưởng đến công tác tổ chức điều tiết nước. Tích cực tuyên truyền, vận động người dân không gieo trồng ngoài kế hoạch, thực hiện triệt để giải pháp bố trí cơ cấu cây trồng, mùa vụ sản xuất và những vùng trũng thường bị ngập úng khi xuất hiện lũ hoặc không kịp thời vụ mùa thực hiện chuyển sang gieo trồng vụ đông - xuân 2024-2025 sớm. Quan tâm chỉ đạo các xã, phường, thị trấn trực thuộc tổ chức nạo vét, khai thác và quản lý tốt các các kênh nội đồng đã được phân cấp cho địa phương quản lý. Thường xuyên củng cố tổ chức thủy lợi cơ sở (PIM), phối hợp chặt chẽ với công ty trong công tác điều tiết cấp nước, đảm bảo lấy và sử dụng nước tiết kiệm, đúng nhu cầu và đối tượng sử dụng.