I. Mục đích, yêu cầu
1. Mục đích
Làm cơ sở để các địa phương xây dựng kế hoạch, giải pháp hoàn thành các mục tiêu, nhiệm vụ giai đoạn 2021-2025 phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương; góp phần hoàn thành nhiệm vụ theo các kế hoạch giai đoạn 2021- 2025 của Ủy ban nhân dân tỉnh, Ban Chỉ đạo các Chương trình mục tiêu quốc gia tỉnh Ninh Thuận.
Cụ thể hóa nội dung trọng tâm và phấn đấu thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới năm 2024 trên địa bàn tỉnh; làm căn cứ để xác định rõ vai trò, trách nhiệm của từng cơ quan, đơn vị, địa phương và của hệ thống chính trị, tạo sự thống nhất trong nhận thức, hành động và đồng thuận trong xã hội; phát huy tính năng động, sáng tạo, chủ động của người dân để thực hiện hiệu quả Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới trên địa bàn tỉnh.
2. Yêu cầu
Các cấp, các ngành tập trung lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt và đồng bộ ngay từ đầu năm 2024, đề ra các giải pháp toàn diện, đảm bảo tính khả thi và phù hợp với điều kiện của địa phương; huy động, lồng ghép tối đa, hiệu quả các nguồn lực để thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới trên địa bàn.
Các cơ quan, đơn vị, địa phương tăng cường trao đổi, phối hợp, ban hành kế hoạch triển khai thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới; vận động cán bộ, người dân tích cực tham gia thực hiện mục tiêu Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới.
II. Mục tiêu
1. Tiếp tục hoàn thiện Bộ tiêu chí nông thôn mới các cấp giai đoạn 2021- 2025 đối với các huyện, xã đã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới, nông thôn mới nâng cao trước giai đoạn 2021-2025 để phấn đấu đạt chuẩn cao hơn.
2. Duy trì và giữ vững các xã, thôn đã đạt chuẩn nông thôn mới, nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu giai đoạn 2021-2025.
3. Phấn đấu có thêm 02-03 xã đạt chuẩn nông thôn mới, 03-04 xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao, 01 xã đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu; 78 thôn đạt chuẩn nông thôn mới và 07 thôn đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu (chi tiết theo Phụ lục I và Phụ lục II đính kèm).
4. Duy trì tỷ lệ giảm nghèo hàng năm theo Kế hoạch số 890/KH-UBND ngày 07/3/2022 của Ủy ban nhân dân tỉnh theo từng đối tượng, địa bàn. Riêng các xã đặc biệt khó khăn khu vực III vùng dân tộc thiểu số và miền núi trong kế hoạch đạt chuẩn nông thôn mới năm 2024 phấn đấu giảm nhanh tổng tỷ lệ hộ nghèo và hộ cận nghèo để đảm bảo đạt chuẩn tiêu chí Nghèo đa chiều dưới 13%.
III. Nhiệm vụ và giải pháp chủ yếu
1. Công tác tuyên truyền, vận động, đào tạo, tập huấn
- Đề nghị Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh phối hợp với các tổ chức chính trị-xã hội thành viên tiếp tục tuyên truyền, vận động, thực hiện hiệu quả Phong trào thi đua “Toàn dân chung sức xây dựng nông thôn mới” giai đoạn 2021-2025, cuộc vận động ‘‘Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”, các phong trào thi đua của Mặt trận, tổ chức đoàn thể và địa phương; tôn vinh các tập thể, cá nhân tiêu biểu có nhiều đóng góp trong xây dựng nông thôn mới trên các phương tiện thông tin đại chúng để nhân rộng.
- Các cấp, ngành tiếp tục tổ chức quán triệt, tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho cán bộ và nhân dân về các nội dung, yêu cầu của Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021-2025; phối hợp với các cơ quan truyền thông thực hiện hiệu quả Kế hoạch số 3402/KH-UBND ngày 04/8/2022 của Ủy ban nhân dân tỉnh về truyền thông phục vụ Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021-2025 để đẩy mạnh tuyên truyền và quảng bá hình ảnh về xây dựng nông thôn mới tỉnh Ninh Thuận đến với cả nước.
Giới thiệu, quảng bá cách làm hay, sáng tạo, sự tham gia của cộng đồng trong xây dựng thôn nông thôn mới kiểu mẫu ở các thôn Khánh Hội (xã Tri Hải), thôn Nha Hố 2 (xã Nhơn Sơn)…để các địa phương trong tỉnh nghiên cứu, học tập.
2. Nâng cao hiệu quả quản lý và thực hiện xây dựng nông thôn mới theo Quy hoạch
Hoàn thiện công tác lập quy hoạch vùng huyện, quy hoạch chung xây dựng xã nông thôn mới, quy hoạch chi tiết trung tâm hành chính xã hoặc quy hoạch chi tiết xây dựng điểm dân cư mới phù hợp với định hướng phát triển kinh tế-xã hội của địa phương giai đoạn 2021-2025, quá trình đô thị hoá của các xã ven đô và bảo vệ môi trường nông thôn.
3. Phát triển hạ tầng kinh tế-xã hội nông thôn đồng bộ, hiện đại, đảm bảo kết nối nông thôn - đô thị
- Cấp huyện: Chú trọng đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng kinh tế-xã hội nông thôn gắn với phát triển đô thị; Ưu tiên đầu tư các công trình đáp ứng yêu cầu tiêu chí huyện nông thôn mới, huyện nông thôn mới nâng cao.
- Cấp xã: Tiếp tục đầu tư hệ thống hạ tầng phục vụ sản xuất và dân sinh ở nông thôn (giao thông, thủy lợi, điện, trường học, cơ sở vật chất văn hóa, hạ tầng thương mại, thông tin truyền thông, cơ sở y tế, nước sạch tập trung,...) gắn với tiêu chí xã nông thôn mới, nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu; nâng cao hiệu quả công tác quản lý, khai thác công trình đảm bảo bền vững, ứng phó với biến đổi khí hậu và phòng chống thiên tai.
4. Tổ chức sản xuất và phát triển kinh tế nông thôn
- Tập trung triển khai cơ cấu lại ngành nông nghiệp và phát triển kinh tế nông thôn, tiểu thủ công nghiệp và dịch vụ theo hướng kinh tế tuần hoàn, nông nghiệp sinh thái; tiếp tục xây dựng và phát triển các vùng nguyên liệu tập trung, các chuỗi liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị hướng đến xuất khẩu; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ cao, chuyển đổi số trong sản xuất nông nghiệp; đẩy mạnh các hoạt động xúc tiến tiêu thụ nông sản; đa dạng hóa hệ thống kênh phân phối, tiêu thụ, trong đó ưu tiên phát triển thương mại điện tử.
- Lồng ghép, thực hiện có hiệu quả Chương trình hỗ trợ phát triển kinh tế tập thể, hợp tác xã tỉnh Ninh Thuận giai đoạn 2021-2025 và Đề án nhân rộng HTX kiểu mẫu; ưu tiên hỗ trợ xây dựng và nhân rộng các mô hình HTX nông nghiệp điển hình, các HTX nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao liên kết theo chuỗi giá trị; thu hút khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn. Củng cố và phát triển các loại hình kinh tế hợp tác, trong đó duy trì hoạt động hiệu quả các HTX, tổ hợp tác, ưu tiên vận động, thành lập HTX tại những xã chưa có HTX1; khuyến khích phát triển kinh tế hộ, trang trại, doanh nghiệp vừa và nhỏ ở nông thôn.
- Tiếp tục duy trì và nâng cao chất lượng công tác đào tạo nghề cho lao động nông thôn, gắn đào tạo nghề với nhu cầu của thị trường, doanh nghiệp và giải quyết việc làm cho người dân; hỗ trợ thúc đẩy và phát triển các mô hình khởi nghiệp, sáng tạo ở nông thôn.
- Triển khai thực hiện các Chương trình OCOP, Chương trình phát triển du lịch nông thôn trong xây dựng nông thôn mới gắn với lợi thế từng địa phương nhằm tạo thêm việc làm, thu nhập, phát triển kinh tế khu vực nông thôn.
5. Phát triển Giáo dục, Y tế, Văn hóa và Môi trường
- Tiếp tục nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện các cấp học, đầu tư cơ sở vật chất và nguồn nhân lực cho đổi mới giáo dục phổ thông, củng cố, duy trì vững chắc kết quả phổ cập giáo dục cho trẻ em 5 tuổi; phổ cập giáo dục tiểu học, giáo dục trung học cơ sở và xóa mù chữ mức độ 2.
- Đầu tư, nâng cấp mạng lưới y tế huyện, xã đạt chuẩn quốc gia về y tế. Tiếp tục củng cố nâng cao chất lượng chuyên môn của đội ngũ y tế trong công tác bảo vệ, chăm sóc sức khỏe Nhân dân.
- Xây dựng đời sống văn hóa nông thôn mới trên cơ sở bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống gắn với kinh tế du lịch nông thôn. Nâng cao chất lượng đời sống văn hóa cho người dân nông thôn, xây dựng gia đình văn hóa, khu dân cư văn hóa, xã đạt chuẩn văn hóa nông thôn mới; thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội. Tiếp tục tăng cường đầu tư, xây dựng, hoàn thiện các thiết chế văn hóa nông thôn. Đẩy mạnh tổ chức hoạt động, tạo điều kiện để người dân tham gia các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể dục, thể thao, đáp ứng nhu cầu vui chơi, giải trí cho nhân dân, đặc biệt là người già và trẻ em, góp phần nâng cao đời sống văn hóa tinh thần của người dân nông thôn. Bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống,
Cơ sở hạ tầng nông thôn mới xã Phước Hải (Ninh Phước). Ảnh: Văn Nỷ
- Tổ chức phân loại, thu gom, vận chuyển chất thải rắn sinh hoạt, chất thải rắn không nguy hại, chất thải nhựa, chất thải nguy hại,... trên địa bàn huyện, xã đảm bảo theo quy định; phát triển, nhân rộng các mô hình phân loại chất thải rắn tại nguồn; thu gom, tái chế, tái sử dụng các loại chất thải (phụ phẩm nông nghiệp, chất thải chăn nuôi, bao gói thuốc bảo vệ thực vật sau sử dụng, chất thải nhựa...); tăng cường công tác quản lý chất thải nhựa trong hoạt động sản xuất nông, lâm, ngư nghiệp. Giữ gìn và xây dựng cảnh quan nông thôn; tăng tỷ lệ trồng hoa, cây xanh phân tán gắn với triển khai thực hiện Đề án trồng 01 tỷ cây xanh giai đoạn 2021-2025 trên địa bàn tỉnh theo Kế hoạch số 6346/KH UBND ngày 22/11/2021 của Ủy ban nhân dân tỉnh; tiếp tục phát triển các mô hình thôn, xóm “sáng, xanh, sạch, đẹp, an toàn”; nâng cao tỷ lệ đất cây xanh sử dụng công cộng ở nông thôn. Thực hiện có hiệu quả cuộc vận động ‘‘Xây dựng gia đình 5 không, 3 sạch’’, ‘‘Xây dựng gia đình 5 có, 3 sạch’’. Tăng cường quản lý nhà nước về an toàn thực phẩm tại các cơ sở, hộ gia đình sản xuất, kinh doanh thực phẩm; đảm bảo vệ sinh môi trường tại các cơ sở chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản; cải thiện vệ sinh hộ gia đình. Triển khai hiệu quả Chương trình tăng cường bảo vệ môi trường, an toàn thực phẩm và cấp nước sạch nông thôn giai đoạn 2021-2025.
6. Đẩy mạnh và nâng cao chất lượng các dịch vụ hành chính công; nâng cao chất lượng hoạt động của chính quyền cơ sở; thúc đẩy quá trình chuyển đổi số trong xây dựng nông thôn mới, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, công nghệ số, xây dựng nông thôn mới thông minh; bảo đảm và tăng cường khả
năng tiếp cận pháp luật cho người dân; tăng cường giải pháp nhằm đảm bảo bình đẳng giới và phòng chống bạo lực trên cơ sở giới.
7. Quốc phòng và an ninh
- Xây dựng lực lượng dân quân vững mạnh, rộng khắp, hoàn thành các chỉ tiêu quân sự, quốc phòng được giao. Xây dựng địa bàn nông thôn vững mạnh, toàn diện góp phần xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân; hoàn thành và giữ vững tiêu chí quân sự, quốc phòng trong xây dựng nông thôn mới.
- Tập trung đấu tranh, ngăn chặn và đẩy lùi các loại tội phạm, tệ nạn xã hội bảo đảm an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội ở địa bàn nông thôn. Kiềm chế và kéo giảm các loại tội phạm, tệ nạn xã hội, tai nạn giao thông và vi phạm pháp luật khác về an ninh, trật tự. Tăng cường công tác quản lý nhà nước về an ninh, trật tự; công tác quản lý địa bàn, quản lý đối tượng; tập trung mở các đợt cao điểm tấn công, trấn áp, đấu tranh có hiệu quả với các loại tội phạm hình sự, kinh tế, ma túy, môi trường ở địa bàn nông thôn. Chú trọng địa bàn các xã phấn đấu đạt chuẩn nông thôn mới, nông thôn mới nâng cao trong kế hoạch năm 2024; không để xảy ra các vụ án nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng trên địa bàn các xã này.
8. Các ngành, địa phương được giao nhiệm vụ thực hiện các mô hình thí điểm thuộc các Chương trình chuyên đề gắn với xây dựng nông thôn mới tập trung đẩy nhanh tiến độ, trình phê duyệt và triển khai hiệu quả các mô hình để nhân rộng trên địa bàn toàn tỉnh.
IV. Kinh phí thực hiện
1. Nguồn kinh phí từ ngân sách trung ương bố trí trực tiếp cho Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới và vốn đối ứng từ ngân sách địa phương theo quy định.
2. Vốn lồng ghép các chương trình, dự án khác trên địa bàn; vốn tín dụng và vốn huy động hợp pháp khác (doanh nghiệp, công đồng dân cư, nguồn vốn khác).
V. Tổ chức thực hiện
1. Các Sở, ban, ngành thuộc tỉnh, Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố; Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh và các tổ chức chính trị-xã hội tỉnh chủ động xây dựng kế hoạch cụ thể của đơn vị mình để tổ chức triển khai thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới năm 2024 theo lĩnh vực, địa bàn, bảo đảm hoàn thành mục tiêu kế hoạch đề ra. Hàng quý, báo cáo tình hình thực hiện (thông qua Văn phòng Điều phối nông thôn mới tỉnh và Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) trước ngày 25 của tháng cuối quý để tổng hợp báo cáo Ủy ban nhân dân tỉnh và Ban Chỉ đạo các Chương trình mục tiêu quốc gia tỉnh.
2. Đề nghị Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh và các tổ chức chính trị-xã hội tỉnh triển khai, chỉ đạo các tổ chức hội, đoàn thể các cấp đẩy mạnh tuyên truyền, vận động hội viên, đoàn viên, người dân tích cực hưởng ứng tham gia thực hiện xây dựng nông thôn mới, khắc phục tâm lý thụ động thông qua cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”; phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan tổ chức lấy ý kiến sự hài lòng của người dân về kết quả xây dựng nông thôn mới (tại thôn, xã phấn đấu đạt chuẩn) đảm bảo khách quan, đúng quy định; giám sát việc thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới tại các cấp; hướng dẫn Nhân dân phát huy vai trò giám sát ở cộng đồng.
3. Đài Phát thanh và Truyền hình tỉnh, Báo Ninh Thuận phối hợp với Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Văn phòng Điều phối nông thôn mới tỉnh, Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố xây dựng các chuyên mục, chuyên trang phù hợp, thiết thực để tuyên truyền về Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới.
4. Giao Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chủ trì, phối hợp với các Sở, ban, ngành, địa phương và đơn vị liên quan tiếp tục rà soát, tham mưu ban hành một số quy định, chính sách cụ thể hóa các quy định của Trung ương phù hợp với điều kiện và tình hình thực tiễn để triển khai thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, trong đó trọng tâm là chính sách hỗ trợ phát triển nông nghiệp, kinh tế nông thôn; triển khai các Chương trình chuyên đề thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới... Đồng thời, theo dõi, đôn đốc việc triển khai thực hiện các nội dung của Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới trên địa bàn tỉnh.
5. Giao Sở Nội vụ chủ trì, phối hợp với các Sở, ban, ngành, địa phương và đơn vị liên quan tham mưu, thẩm định hồ sơ, trình Chủ tịch Ủy an nhân dân tỉnh khen thưởng cho các tập thể, hộ gia đình, cá nhân đạt thành tích xuất sắc trong phong trào xây dựng nông thôn mới.
6. Giao Văn phòng Điều phối nông thôn mới tỉnh chủ trì, phối hợp cùng các Sở, ban, ngành, địa phương và đơn vị liên quan tổ chức tập huấn, nâng cao kiến thức, năng lực cho cán bộ, công chức và người dân về Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới các cấp; tổ chức tham quan học tập, trao đổi kinh nghiệm giữa các địa phương. Phối hợp với Mặt trận, đoàn thể, các Sở, ngành tổ chức kiểm tra, giám sát tình hình thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới; nắm bắt những khó khăn, vướng mắc của các địa phương trong quá trình triển khai để cùng với Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tham mưu, đề xuất với Ủy ban nhân dân tỉnh, Ban Chỉ đạo các Chương trình mục tiêu quốc gia tỉnh những giải pháp để chỉ đạo tăng cường, hỗ trợ các địa phương trong quá trình tổ chức thực hiện; theo dõi, tổng hợp báo cáo kết quả thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới theo định kỳ.
7. Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố
- Căn cứ Kế hoạch của Ủy ban nhân dân tỉnh và điều kiện thực tế của địa phương để xây dựng Kế hoạch thực hiện cho phù hợp; chỉ đạo, hướng dẫn các xã trên địa bàn xây dựng Kế hoạch chi tiết triển khai thực hiện năm 2024 (Kế hoạch của các xã cần thể hiện rõ chỉ tiêu, tiêu chí phấn đấu thực hiện năm 2024, phân công rõ nhiệm vụ cho từng thành viên, giải pháp cần thực hiện).
- Khẩn trương phân bổ, giao dự toán (kinh phí sự nghiệp, vốn đầu tư nguồn ngân sách trung ương, ngân sách cấp tỉnh hỗ trợ, ngân sách huyện, thành phố) thực hiện Chương trình cho các cơ quan, đơn vị sử dụng ngân sách trực thuộc và Ủy ban nhân dân các xã trên địa bàn và có trách nhiệm bố trí đủ vốn đối ứng theo quy định tại khoản 2 Điều 9 Nghị quyết số 14/2022/NQ-HĐND ngày 20/10/2022 của Hội đồng nhân dân tỉnh quy định nguyên tắc, tiêu chí, định mức phân bổ vốn ngân sách trung ương và tỷ lệ vối đối ứng của ngân sách địa phương thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021-2025 trên địa bàn tỉnh Ninh Thuận để thực hiện Chương trình và báo cáo kết quả về các Sở: Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Tài chính, Kế hoạch và Đầu tư theo dõi, tổng hợp theo quy định.
- Tập trung nguồn lực từ ngân sách cấp huyện, lồng ghép các chương trình, dự án và huy động các nguồn vốn khác để ưu tiên hỗ trợ đối ứng cho các xã, thôn phấn đấu đạt chuẩn nông thôn mới theo thời gian, lộ trình đã đề ra. Ưu tiên sử dụng các nguồn kinh phí có cùng nhiệm vụ chi để hỗ trợ thêm cho Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, nhất là hỗ trợ cho các xã nông thôn mới, nâng cao và thôn nông thôn mới, thôn nông thôn mới kiểu mẫu từ ngân sách cấp huyện.
Riêng Ủy ban nhân dân các huyện: Bác Ái, Ninh Sơn, Thuận Nam, Ninh Hải, Ninh Phước cần tập trung, quyết liệt hơn nữa trong lãnh đạo, chỉ đạo đẩy nhanh tiến độ xây dựng nông thôn mới trên địa bàn nhằm phấn đấu đến năm 2025 đạt chỉ tiêu về xây dựng nông thôn mới đã đề ra; trong đó huyện Bác Ái không còn là “huyện trắng nông thôn mới”, huyện Ninh Sơn và huyện Thuận Nam đạt chuẩn huyện nông thôn mới, huyện Ninh Hải và huyện Ninh Phước đạt chuẩn huyện nông thôn mới nâng cao.
- Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, thực hiện báo cáo kết quả thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới về Ủy ban nhân dân tỉnh, Ban Chỉ đạo các chương trình mục tiêu quốc gia tỉnh (thông qua Văn phòng Điều phối nông thôn mới tỉnh và Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) định kỳ quý, 6 tháng, năm theo quy định và đột xuất theo yêu cầu của Ủy ban nhân dân tỉnh, Ban Chỉ đạo các chương trình mục tiêu quốc gia tỉnh.
Yêu cầu thành viên Ban Chỉ đạo các chương trình mục tiêu quốc gia tỉnh, các Sở, ban, ngành, cơ quan cấp tỉnh và Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố nghiêm túc tổ chức, triển khai thực hiện.
------------------------
Phụ lục I
NT