Dự án WEIDAP/ADB8 được triển khai tại 5 tỉnh ở khu vực Nam Trung bộ và Tây Nguyên, do Chính phủ ký kết các hợp đồng vay và viện trợ không hoàn lại với Ngân hàng Phát triển châu Á, có tổng mức đầu tư gần 125 triệu USD, thời gian thực hiện từ năm 2019 - 2025. Trong đó, tỉnh ta có 2 tiểu dự án: Xây dựng phát triển thủy lợi phục vụ nông nghiệp công nghệ cao Thành Sơn-Phước Nhơn và Nhơn Hải-Thanh Hải đi qua địa bàn 9 xã thuộc các huyện Bác Ái, Ninh Sơn, Thuận Bắc và Ninh Hải. Dự án có quy mô thiết kế gồm: Xây dựng 6 tuyến đường ống lấy nước trực tiếp từ hệ thống thủy lợi Tân Mỹ, tổng chiều dài khoảng 60 km; nhà vận hành, đường giao thông quản lý đường ống, với kinh phí đầu tư 838,1 tỷ đồng, trong đó, vốn vay Ngân hàng Phát triển châu Á 687,4 tỷ đồng, còn lại là vốn đối ứng của tỉnh. Công trình sau khi hoàn thành ngoài cung cấp nước tưới cho 2.800 ha đất sản xuất tại những khu vực nằm trong vùng hưởng lợi, còn tạo nguồn nước sinh hoạt cho trên 35.000 người ở các xã Tri Hải, Thanh Hải, Nhơn Hải (Ninh Hải).
Dự án được phân chia thành 4 gói thầu xây lắp, với diện tích đất thu hồi gần 69 ha, đến nay, trình tự các bước đã được Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) (đơn vị chủ đầu tư) triển khai thực hiện đảm bảo tiến độ. Theo đó, công tác khảo sát thực địa, đánh giá tác động môi trường, rà phá bom mìn ở các địa điểm mà dự án đi qua đã hoàn thành. Cùng với đó, để sớm có mặt bằng làm cơ sở triển khai thi công, Ban Quản lý dự án còn thành lập Tổ công tác phụ trách đền bù, GPMB tích cực phối hợp với các huyện tuyên truyền, vận động người dân bàn giao đất cũng như thực hiện công tác đo đạc, kiểm kê hiện trạng đất, niêm yết thông báo thu hồi đất để người dân nắm bắt.
Thông qua hoạt động tuyên truyền, nhìn chung các hộ gia đình, cá nhân có đất thu hồi đều chấp hành nghiêm túc chính sách, quy định của Nhà nước. Ông Trần Ngọc Bình, Phó Chủ tịch UBND huyện Thuận Bắc, cho biết: Xác định dự án có ý nghĩa quan trọng, ngay khi có chủ trương đầu tư thi công, địa phương chỉ đạo cho Trung tâm Phát triển quỹ đất huyện phối hợp với các bên liên quan và đến nay đã hoàn thành việc thống kê, kiểm đếm tài sản trên đất với 177 hộ có đất nằm trong diện đền bù; đồng thời, trình Sở Tài nguyên và Môi trường thẩm định hệ số giá đất để huyện áp giá đền bù cho bà con.
Đối với các địa phương khác, tiến độ GPMB cơ bản đạt kế hoạch đề ra. Cụ thể, tại huyện Ninh Sơn có diện tích thu hồi 22 ha, hiện Trung tâm Phát triển quỹ đất huyện đã kiểm kê được 215/255 hộ; huyện Bác Ái, với diện tích 15,3 ha đã kiểm kê được 57/102 hộ. Riêng huyện Ninh Hải, tổng diện tích thu hồi của 2 tiểu dự án là 22,3 ha, ngoài xã Thanh Hải hoàn thành công tác kiểm đếm, ở những xã khác, huyện đang tiếp tục phát tờ khai, hướng dẫn người dân thực hiện kê khai theo quy định.
Theo ông Lê Xuân Toàn, Phó Giám đốc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình NN&PTNT, qua đánh giá tổng thể trong GPMB, đa số hộ dân nằm trong vùng có dự án đi qua đều đồng tình và mong muốn dự án sớm được triển khai để ổn định sản xuất. Tuy nhiên, quá trình kiểm kê vẫn gặp khó khăn nhất định, mặc dù diện tích thu hồi đất tương đối nhỏ nhưng lại dàn trải ở nhiều khu vực, phát sinh một số trường hợp xây nhà trên đất nông nghiệp, mua bán trao tay không chuyển nhượng giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, dẫn đến khó xác định trong việc quy chủ đất. Trước những vướng mắc trên, từ nay đến cuối năm, Ban sẽ tiếp tục phối hợp với các ngành chức năng liên quan, địa phương đẩy mạnh tuyên truyền hơn nữa để người dân nắm rõ mục tiêu và lợi ích mang lại của dự án, đẩy nhanh việc kiểm đếm, xác minh nguồn gốc đất, phê duyệt phương án bồi thường, đảm bảo dự án đủ điều kiện tiến hành thi công xây dựng trong quý I năm 2023.
Hồng Lâm