Thực hiện Chỉ thị số 45/CT-TTg ngày 13/12/2017 của Thủ tướng Chính phủ về một số nhiệm vụ, giải pháp cấp bách để khắc phục cảnh báo của Ủy ban Châu Âu về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU), thời gian qua, tỉnh ta đã nỗ lực tuyên truyền, vận động ngư dân chấp hành nghiêm các nội dung về chống khai thác IUU; đồng thời tăng cường quản lý, giám sát hiệu quả tàu cá hoạt động trên biển. Qua đó, đến nay không có tàu cá nào khai thác hải sản trái phép ở vùng biển nước ngoài.
Để nâng cao nhận thức cho ngư dân về chống khai thác IUU, tỉnh đã chỉ đạo ngành Nông nghiệp cùng với các ngành, địa phương phát 2.000 tờ rơi, mở 10 lớp/600 lượt cán bộ và ngư dân tham gia. Tổ chức tuyên truyền các nội dung trên các phương tiện truyền thông đại chúng về chống khai thác IUU, tập trung ngăn chặn để tàu cá và ngư dân Ninh Thuận chấm dứt khai thác hải sản trái phép ở vùng biển nước ngoài. Đồng thời, thực hiện đánh dấu 2.144/2.261 tàu cá, trong đó có 813 tàu từ 15 m trở lên (đạt 100%); 460 tàu từ 12 đến dưới 15 m (đạt 85%); 909 tàu cá dưới 12 m (đạt 100%). Riêng việc lắp đặt thiết bị giám sát hành trình (VMS) trên tàu cá, tỉnh có 798/813 tàu cá, chỉ còn 15 tàu cá các chưa lắp đặt VMS, nguyên nhân chủ yếu là do đang nằm bờ, hư hỏng, thua lỗ chưa có khả năng tham gia khai thác và một số tàu khác đang làm thủ tục sang tên.
Lực lượng chức năng tuyên truyền, vận động ngư dân tại Cảng cá Đông Hải chấp hành tốt việc khai thác
hải sản bất hợp pháp.
Ông Nguyễn Thanh Xuân, ngư dân ở thôn Lạc Tân 1, xã Phước Diêm (Thuận Nam) chia sẻ: Qua tuyên truyền của các cơ quan chức năng về chống khai thác IUU, ngư dân ở Cà Ná và Phước Diêm luôn chấp hành tốt trong việc đánh bắt vùng biển của nước ngoài. Đến nay 100% ngư dân địa phương đã lắp đặt VMS trên tàu thuyền có chiều dài trên 15 m trở lên. Việc trang bị VMS có nhiều cái lợi ích, nhất là tàu thuyền ra biển khơi thì người ở nhà vẫn biết tàu mình hoạt động và giúp biết được vị trí của tàu khi xảy ra sự cố.
Đối với công tác truy xuất nguồn gốc thủy sản, tỉnh giao Chi cục Thủy sản tổ chức kiểm tra 4.422 lượt tàu cá, trong đó có 2.483 lượt tàu cá xuất, 2.127 lượt tàu cá nhập... Qua công tác thanh tra, kiểm tra, kiểm soát quy định về chống khai thác IUU tại các cảng cá và đối chiếu với số liệu từ Tổng cục Thủy sản cho thấy không có tàu cá Ninh Thuận nào vi phạm vùng biển nước ngoài theo Điều 20 của Nghị định số 42/2019/NĐ-CP của Chính phủ quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản...
Bên cạnh những kết quả đạt được, việc triển khai các giải pháp chống khai thác IUU còn một số khó khăn cần khắc phục như: Một số ngư dân chưa nhận thức đầy đủ về trách nhiệm thực hiện các quy định chống khai thác IUU; chủ tàu mang số đăng ký Ninh Thuận nhưng đã di chuyển gia đình vào các tỉnh miền Nam như: Huyện Côn Đảo (Vũng Tàu) và huyện đảo Phú Quốc (Kiên Giang) sinh sống, tạm trú, hoạt động khai thác và thay đổi chổ ở liên tục, rất ít khi về Ninh Thuận, do đó công tác tuyên truyền, vận động, tổ chức ký cam kết không vi phạm vùng biển nước ngoài gặp nhiều khó khăn. Hạ tầng cảng cá xuống cấp, không bảo đảm an toàn vệ sinh lao động đã ảnh hưởng đến các hoạt động tháo gỡ “thẻ vàng”. Một bộ phận ngư dân chưa thực hiện đăng ký tàu cá cập cảng, rời cảng và ghi nộp nhật ký, báo cáo khai thác theo quy định.
Đồng chí Lê Huyền, Phó Chủ tịch UBND tỉnh cho biết, đến thời điểm hiện nay, cơ bản ngư dân trong tỉnh đã chấp hành tốt một số nội dung, đó là không có tàu đánh bắt ở vùng biển nước ngoài, chấp hành gắn VMS đạt 98%. Để chuẩn bị cho đoàn EU kiểm tra dự kiến sau ngày 20/10, tỉnh còn một số tồn tại như khai báo tàu ra, tàu vào dưới 12 m, còn khoảng 81 tàu dưới 12 m chưa thực hiện việc sơn vạch theo đúng quy định và một số tàu chưa được cấp phép. Hiện nay toàn bộ số tàu này tỉnh đang chỉ đạo cho ngành Nông nghiệp, Bộ đội Biên phòng tỉnh thực hiện đầy đủ, làm rõ lý do. Đồng thời, khuyến cáo ngư dân cần tập trung thực hiện tốt khai báo, ghi nhật ký, đảm bảo việc xác nhận nguồn gốc khai thác.
Trong thời gian tới, để góp phần sớm tháo gỡ “thẻ vàng” của Ủy ban Châu Âu, tỉnh tiếp tục đẩy mạnh hoạt động truyền thông, phổ biến pháp luật liên quan về chống khai thác IUU. Tăng cường quản lý, ngăn chặn, không để xảy ra tình trạng tàu cá vi phạm khai thác hải sản ở vùng biển nước ngoài. Hoàn thành việc lắp đặt thiết bị VMS, tăng cường công tác phối hợp giữa các lực lượng chức năng trong điều tra, xử lý dữ liệu tàu cá qua VMS, xử phạt nghiêm các tàu cá có hành vi vi phạm khai thác IUU. Tập trung đầu tư, nâng cấp cơ sở hạ tầng tại tất cả các cảng cá chỉ định phục vụ cho công tác truy xuất nguồn gốc thủy sản từ khai thác, chống khai thác IUU...
Văn Nỷ