Nhiều giải pháp lan tỏa văn hóa đọc trong trường học

Những năm gần đây, nhằm lan tỏa văn hóa đọc, các trường học và cơ quan, đơn vị trên địa bàn tỉnh triển khai nhiều mô hình, hoạt động thiết thực, thu hút học sinh (HS) đọc sách sau giờ học để tìm hiểu, tích lũy tri thức một cách tự nguyện và thường xuyên.

Đóng trên địa bàn huyện Ninh Phước, nhiều năm qua, Trường THPT Phạm Văn Đồng được xem là đơn vị điển hình trong công tác khuyến đọc. Tại ngôi trường này, phong trào đọc sách được triển khai thường xuyên, bằng nhiều hình thức thiết thực, tạo môi trường thuận lợi, khơi dậy niềm đam mê đọc sách cho HS. Thầy giáo Nguyễn Đình Long, Hiệu trưởng Trường THPT Phạm Văn Đồng, chia sẻ: Để phát triển văn hóa đọc, khơi gợi niềm yêu sách trong mỗi HS, đi đôi với đẩy mạnh tuyên truyền, nhà trường tổ chức nhiều hoạt động thiết thực như: Tổ chức cho HS đọc sách 15 phút đầu giờ vào các ngày trong tuần và khuyến khích HS viết bài nhật ký đọc sách cộng điểm cho môn Ngữ văn; giới thiệu sách trong tiết sinh hoạt dưới cờ; thành lập câu lạc bộ khuyến đọc; tổ chức hướng dẫn HS đọc sách để nâng cao kỹ năng đọc... Cùng với đó, vào dịp cuối mỗi năm học, nhà trường tổ chức bình xét, khen thưởng các tập thể, cá nhân thực hiện tốt phong trào đọc sách. Đặc biệt, để tạo môi trường đọc sách thân thiện, thu hút HS tìm đến thư viện một cách tự nguyện và thường xuyên, nhà trường chú trọng việc làm mới nguồn sách thư viện thông qua mua bổ sung, tích cực quyên góp sách từ cán bộ, giáo viên, HS và mạnh thường quân. Hiện nay, ngoài sách giáo khoa, thư viện của trường có trên 6.000 bản sách ở nhiều thể loại văn học, nghệ thuật, tâm lý, kỹ năng sống, bồi dưỡng tâm hồn, kiến thức kinh doanh, khởi nghiệp... Sách tại thư viện được cán bộ thủ thư bày trí bắt mắt, khoa học, liên tục đa dạng các mô hình xếp sách nghệ thuật. Không gian đọc sách thoáng đãng, mát mẻ. Từ đầu năm đến nay, nhà trường có gần 900 HS làm thẻ thư viện để mượn sách. Hằng tháng, có hàng trăm lượt HS đến thư viện đọc sách và mượn sách về nhà đọc.

Học sinh Trường THPT Phạm Văn Đồng đọc sách tại thư viện trường. Ảnh: N.Diệp

Cũng theo thầy giáo Nguyễn Đình Long, để lan tỏa tình yêu sách và văn hóa đọc tới cộng đồng, từ năm học 2020-2021 đến nay, Trường THPT Phạm Văn Đồng liên tục tổ chức hoạt động quay video clip giới thiệu sách hằng tuần và cuộc thi review sách mỗi năm. Những video clip đạt yêu cầu được đăng tải trên website, các kênh truyền thông riêng của trường nhằm động viên, khuyến khích HS, đồng thời để lan tỏa sách hay tới cộng đồng. Hiện nay, kênh Youtube của trường có hơn 600 video clip giới thiệu về sách cũng như hoạt động trải nghiệm đọc sách tại thư viện. Biết đến phong trào khuyến đọc của trường, nhiều mạnh thường quân từ khắp các tỉnh, thành phố trong cả nước đã gửi tặng nhiều đầu sách hay. Trong 2 năm học qua, nhà trường vinh dự đón 4 vị khách đến từ Pháp và Bỉ ghé thăm thư viện, tìm hiểu phong trào đọc sách. Thông qua phong trào đọc sách cũng tạo điều kiện để nhiều mạnh thường quân hỗ trợ sách và học bổng cho HS có hoàn cảnh khó khăn. Đặc biệt, hoạt động quay video clip giới thiệu sách của trường đã lan tỏa tới một số trường THPT trên địa bàn tỉnh như Trường THCS-THPT Đặng Chí Thanh (Thuận Nam), Trường THPT Ninh Hải (Ninh Hải)...

Em Đàng Sử Diễm Hằng, HS lớp 11T2, Trường THPT Phạm Văn Đồng, chia sẻ: Từ khi học tập tại trường, em thường xuyên được tham gia các hoạt động đọc sách và có nhiều tiến bộ trong học tập, rèn luyện. Trong năm học này, em đã thực hiện thành công 2 video clip giới thiệu về cuốn sách "Người đưa diều" và "Đi tìm lẽ sống đến với độc giả". Em mong muốn lan tỏa những thông điệp nhân văn, đầy ý nghĩa từ trang sách tới đời sống cộng đồng để những điều tốt đẹp ấy biến thành những hành động đẹp, xây dựng một xã hội văn minh và tràn ngập yêu thương.

Phát triển thói quen đọc sách và văn hóa đọc trong trường tiểu học (TH), tháng 9/2022, Sở Giáo dục và Đào tạo đã ký kết thỏa thuận hợp tác với Tổ chức Room to Read triển khai Chương trình thư viện thân thiện (TVTT) trường TH tỉnh Ninh Thuận. Theo thỏa thuận hợp tác, Chương trình TVTT trường TH tỉnh Ninh Thuận được triển khai từ năm 2022 đến 2025 tại 15 trường TH, gồm: Phước Tân B, Phước Trung B, Phước Đại B, Phước Bình A (Bác Ái); Tân Sơn B, Nhơn Sơn A, Nhơn Sơn B, Mỹ Sơn A, Mỹ Sơn C, Quảng Sơn A (Ninh Sơn); Ninh Quý, Thuận Hòa - Hiệp Hòa, Phước Đồng, Phước Thiện, Từ Tâm 1 (Ninh Phước). Từ thành công bước đầu chương trình mang lại trong việc khơi dậy niềm đam mê đọc sách, phát triển ngôn ngữ và văn hóa đọc cho HS cấp TH, năm học 2023-2024, Sở Giáo dục và Đào tạo tiếp tục phối hợp với Tổ chức Room to Read triển khai chương trình TVTT tại 10 trường TH, gồm: Tri Thủy, Gò Đền, Khánh Nhơn, Dư Khánh, Lương Cách (Ninh Hải); Bà Râu, Lợi Hải (Thuận Bắc); Sơn Hải, Lạc Sơn, Vụ Bổn (Thuận Nam). Cùng với đó, trong nỗ lực xây dựng thói quen đọc sách, giúp phát triển và lan tỏa văn hóa đọc, các trường học trên địa bàn tỉnh cũng có nhiều cách làm hay, sáng tạo, phù hợp với điều kiện thực tế. Trong đó, phổ biến nhất là mô hình thư viện xanh được triển khai rộng khắp tại hầu hết các trường TH, thu hút đông HS đọc sách trong giờ ra chơi, ra về. Trong 3 năm qua, UBND tỉnh liên tục phát động Ngày Sách và Văn hóa đọc Việt Nam. Năm nay, Ngày Sách và Văn hóa đọc lần III diễn ra từ ngày 19 đến 26/4/2024 với nhiều hoạt động như: Trao tặng sách và luận án cho Thư viện tỉnh; thi xếp mô hình sách nghệ thuật; tuyên truyền, giới thiệu sách; thi vẽ tranh thiết kế bìa sách... Ngoài ra, bạn đọc còn được tham quan các gian hàng sách và đọc sách miễn phí, mua sách với giá ưu đãi giảm từ 10-20% của các công ty phát hành sách. Đây là nơi hội tụ và lan tỏa tình yêu sách đến với mọi tầng lớp nhân dân, tạo sự gắn kết ngày càng chặt chẽ hơn giữa sách và người đọc, hướng tới xây dựng và phát triển văn hóa đọc trong đời sống cộng đồng.

Trước đó, để lan tỏa văn hóa đọc trong trường học, ngày 26/3/2024, tại Trường THPT Chu Văn An (Tp. Phan Rang - Tháp Chàm), Liên hiệp Thư viện khu vực miền Đông Nam Bộ và cực Nam Trung Bộ cũng đã tổ chức khai mạc Chương trình phục vụ xe thư viện lưu động đến các trường học trên địa bàn tỉnh. Chương trình phục vụ xe thư viện lưu động lần này diễn ra trong hai ngày 26 và 27/3/2024, phục vụ cho gần 10.000 HS thuộc 18 trường học trên địa bàn tỉnh, qua đó góp phần lan tỏa văn hóa đọc trong môi trường học đường.