1. Hai ngày sau khi Tòa Trọng tài Thường trực (PCA) ở La Hay (Hà Lan) ra phán quyết về vụ kiện của Philippines với Trung Quốc liên quan tới tranh chấp ở Biển Đông, ngày 14-7, Giám đốc Chương trình Minh bạch Hàng hải châu Á thuộc Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS) có trụ sở tại Washington (Mỹ), ông Greg Poling, nhận định phán quyết của PCA tạo sự khích lệ trong việc giải quyết các vấn đề nổi cộm ở vùng biển này.
Ông Poling cho rằng điểm quan trọng nhất trong phán quyết của PCA là tòa đã bác bỏ yêu sách “quyền lịch sử” đối với “đường 9 đoạn” của Trung Quốc, đồng nghĩa khái niệm “đường 9 đoạn” hoàn toàn bị xóa bỏ và không có giá trị pháp lý.
Ông nhận định đây là phán quyết rất có ý nghĩa, không chỉ đối với Philippines mà còn cả các bên liên quan khác. Đồng thời nhấn mạnh phán quyết của PCA là một sự khích lệ đối với nỗ lực giải quyết các tranh chấp hàng hải bằng biện pháp hòa bình và thông qua các cơ chế trọng tài quốc tế.
Trong khi đó, Giáo sư Eric David thuộc Khoa Luật - Đại học Tự do Brussels (ULB) nhận xét về phán quyết của PCA, ông cho rằng phán quyết đã chỉ rõ Trung Quốc vi phạm luật pháp quốc tế khi có tham vọng chiếm đoạt một vùng biển lớn mà Trung Quốc vạch ranh giới bằng đường 9 đoạn.
Điều này được thấy rõ trong tấm bản đồ đính kèm trong quyết định của Tòa vừa được công bố. Phán quyết của tòa cho rằng tham vọng của Trung Quốc không có bất cứ giá trị nào và rằng việc xác định ranh giới biển của các quốc gia trong khu vực được quy định trong Công ước của Liên hợp quốc về Luật Biển 1982 (UNCLOS).
Giáo sư David cũng cho rằng phán quyết của PCA mang ý nghĩa quan trọng đối với cả khu vực trong đó có Philippines, Việt Nam, Malaysia, Indonesia, Brunei… Điều này góp phần tăng cường lòng tin cho các quốc gia trong khu vực và đối với nhân dân Trung Quốc, họ sẽ thấy chính phủ của mình thực hiện chính sách trái với luật pháp quốc tế. Dư luận quốc tế cho rằng Trung Quốc đưa ra một hình ảnh xấu đối với vị thế của họ trong mối quan hệ quốc tế.
2. Trước vụ tấn công đẫm máu bằng xe tải lao vào đám đông đang rời đi khi xem pháo hoa chào mừng ngày Quốc khánh ở thành phố Nice, miền nam nước Pháp tối 14-7, làm ít nhất 84 người thiệt mạng, 18 người khác vẫn đang trong tình trạng nguy kịch, lãnh đạo nhiều nước trên thế giới đã đồng loạt lên án hành động này.
Vụ tấn công tại thành phố Nice của Pháp một lần nữa khiến cả thế giới bàng hoàng. Các nhà lãnh đạo trên thế giới đã chia sẻ nỗi đau với các nạn nhân, thân nhân của gia đình họ, đồng thời tuyên bố sát cánh cùng nước Pháp để chống lại các hành động khủng bố tàn bạo.
Từ Ulan Bator, Mông Cổ, nơi diễn ra Hội nghị cấp cao Diễn đàn Hợp tác Á-Âu (ASEM) lần thứ 11, các nhà lãnh đạo cấp cao trên thế giới đã lên án vụ tấn công đẫm máu tại Pháp. Lãnh đạo nhiều nước châu Âu đã tuyên bố luôn “kề vai sát cánh” với người dân và Chính phủ Pháp trong cuộc chiến chống bạo lực và tư tưởng thù địch.
Chủ tịch Hội đồng châu Âu Donald Tusk phát biểu: “Hôm nay là một ngày buồn đối với nước Pháp và với cả châu Âu. Bi kịch nghịch lý khi vụ tấn công tại Nice xảy ra vào đúng thời điểm mọi người cùng hân hoan ăn mừng tự do, hữu nghị và bình đẳng. Người dân châu Âu luôn sát cánh bên gia đình của các nạn nhân, bên người dân Pháp và Chính phủ Pháp trong cuộc chiến chống lại các hành động tấn công bạo lực”.
Bộ trưởng Ngoại giao Bỉ - Didier Reynders bày tỏ: “Chúng tôi chia sẻ nỗi đau với các nạn nhân và gia đình của họ. Nhưng hơn hết, chúng tôi muốn lên án hành động có thể coi là khủng bố này, thêm một vụ tấn công nữa nhằm vào nước Pháp”.
Từ Thủ đô Washington D.C, Mỹ, Tổng thống Barack Obama đã lên án mạnh mẽ, cho rằng đây “dường như là một vụ tấn công khủng bố kinh hoàng”. Ông Obama cũng đề nghị hỗ trợ Pháp điều tra vụ tấn công, đem những kẻ phải chịu trách nhiệm ra trước pháp luật.
Bà Theresa May, tân Thủ tướng Anh thì cho rằng đây là “vụ việc khủng khiếp”, khẳng định Anh cũng sẵn sàng hỗ trợ Pháp trong điều tra vụ việc.
Hội đồng Bảo an LHQ cũng đã nhất trí thông qua một tuyên bố do Pháp soạn thảo, theo đó “lên án bằng ngôn từ mạnh mẽ nhất” vụ tấn công nêu trên và bày tỏ chia buồn với gia đình các nạn nhân.
P.V