Năm 2011, đã có 38.961 dòng virus xuất hiện mới, lây lan nhiều nhất là virus W32.Sality.PE. Virus này đã lây nhiễm trên 4,2 triệu lượt máy tính. Cũng trong năm 2011, đã có 2.245 trang web của các cơ quan, doanh nghiệp tại Việt Nam bị tấn công. Trung bình mỗi tháng có 187 trang web bị tấn công.
Xuất hiện từ năm 2009 nhưng trong suốt một thời gian dài theo dõi dòng virus này đến nay, các chuyên gia Bkav cho biết virus gián điệp W32.Sality vẫn đang chỉ “nằm vùng” mà chưa kích hoạt các tính năng phá hoại như ăn cắp thông tin hay phá hủy dữ liệu.
Hình ảnh chỉ mang tính minh họa
Đây thực sự là một điều khó lý giải. Theo chuyên gia Bkav, rất có thể có một tổ chức, thậm chí là một quốc gia đứng đằng sau mạng lưới virus này và chưa rõ ý đồ thực sự của họ là gì. Hơn 4,2 triệu lượt máy tính tại Việt Nam đã bị nhiễm loại virus này trong năm 2011. Virus Sality đã len lỏi vào mọi ngóc ngách trong các hệ thống mạng máy tính tại Việt Nam.
Trong thực tế, khi kiểm tra bất kỳ hệ thống nào, các chuyên gia an ninh mạng hầu như đều phát hiện sự tồn tại của Sality. Không chỉ là virus lây lan nhiều nhất năm 2011, đây thực sự là quả “bom nổ chậm”, sẵn sàng phát nổ gây ảnh hưởng đến hàng triệu máy tính trong thời gian tới. Lý do khiến W32.Sality có thể lây lan tới hàng triệu máy tính là vì virus này có khả năng tự động lai tạo, sinh ra các thế hệ virus “con cháu” F1, F2…
Càng lây nhiễm lâu trên máy tính, virus càng sinh ra nhiều biến thể với độ phức tạp càng cao, khiến cho khả năng nhận dạng và bóc lớp của các phần mềm diệt virus càng khó khăn. Chính vì thế W32.Sality có thể qua mặt được hầu như tất cả các phần mềm diệt virus trên thế giới. Vì tính chất nghiêm trọng của sự việc, người sử dụng máy tính trên toàn quốc được khuyến cáo cần kiểm tra máy tính bằng phần mềm diệt virus có trang bị công nghệ diệt virus siêu đa hình.
Lừa đảo trực tuyến gia tăng
Trong báo cáo an ninh mạng cuối năm 2010, các chuyên gia đã nhận định 2011 sẽ là năm xuất hiện nhiều cuộc tấn công lừa đảo trên mạng. Điều này thực tế đã xảy ra, trung bình mỗi tháng chỉ riêng Bkav đã nhận được hơn 30 báo cáo về lừa đảo qua Yahoo Messenger.
Mặc dù đã được cảnh báo nhiều lần nhưng do sự nhẹ dạ của người sử dụng mà các vụ cướp nick hoặc lừa tiền vẫn diễn ra liên tiếp. Không chỉ Yahoo mà giờ đây Facebook, mạng xã hội lớn nhất thế giới đã trở thành phương tiện để tin tặc lợi dụng. Trong những ngày cuối năm 2011 đã xuất hiện dòng virus lần đầu tiên phát tán qua Facebook chat. Với lượng người sử dụng đông đảo của Facebook, virus có tốc độ lây lan chóng mặt.
Không những thế, trên môi trường mạng xã hội như Facebook hay Twitter, năm 2011 còn xuất hiện hàng loạt vụ giả mạo người nổi tiếng để lừa đảo. Mạng xã hội và chat trực tuyến đang trở thành công cụ đắc lực của tin tặc.
Các chuyên gia an ninh mạng một lần nữa khuyến cáo tới người sử dụng, cần cẩn trọng khi tiếp nhận các thông tin qua các kênh giao tiếp trên mạng. Đặc biệt, cần cảnh giác trước các đường link hoặc các file nhận được. Bạn thậm chí nên gọi điện hỏi lại người thân nếu thấy tài khoản chat của họ đang yêu cầu mình cung cấp tiền hoặc các thông tin nhạy cảm khác.
Năm 2011 cũng là năm của các cuộc tấn công mạng.
Cũng có những cuộc tấn công làm tê liệt hệ thống trong thời gian dài. Tấn công cướp tên miền của các doanh nghiệp cũng đã diễn ra liên tiếp. Nguy hiểm hơn, đã xuất hiện nhiều cuộc tấn công âm thầm, cài đặt các virus gián điệp đánh cắp tài liệu của các cơ quan quan trọng….
Xu hướng an ninh mạng năm 2012
Trong năm 2011, nguy cơ ĐTDĐ bị nhiễm các loại virus đã trở thành sự thực mặc dù đã được cảnh báo trước. Thực tế, lượng virus chứa mã độc trên các loại điện thoại thông minh (Smartphone) đã tăng gấp 4 lần so với năm trước.
Thậm chí, mã độc còn xuất hiện ngay trên điện thoại dùng hệ điều hành có độ bảo mật cao nhất hiện nay. Với lượng tăng trưởng người sử dụng Smartphone tại Việt Nam lên gấp đôi trong năm tới theo dự báo của Nielsen (Hãng nghiên cứu thị trường), năm 2012 sẽ tiếp tục chứng kiến sự bùng nổ của virus trên ĐTDĐ. Đồng thời Virus siêu đa hình W32.Sality sẽ tiếp tục lây lan rộng.
Chưa có căn cứ để xác định thời điểm mạng lưới “nằm vùng” này sẽ kích hoạt chức năng phá hoại, tuy nhiên cũng không thể khẳng định điều đó không thể xảy ra trong năm 2012. Nhiều cư dân mạng sẽ tiếp tục bị lừa đảo trực tuyến trong năm 2012. Đây cũng là một quy luật tất yếu vì mua bán trực tuyến đang gia tăng với tốc độ rất ấn tượng.
Tấn công mạng không chỉ là vấn đề của Việt Nam, mà là vấn đề của cả thế giới.
Trong năm 2012, nếu các bộ máy quản lý nhà nước về an ninh mạng của Việt Nam vẫn chưa được hoàn thiện, những cuộc tấn công này không những tiếp diễn mà còn có nguy cơ không kiểm soát được.
Nguồn Báo Văn Hóa